Ngày Thế giới trồng cây và nỗ lực phục hồi rừng Việt Nam

Biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt đời sống với các hiện tượng thời tiết cực đoan như hạn hán, lũ lụt. Trồng rừng là một trong những giải pháp quan trọng giúp bảo vệ hệ sinh thái, giảm thiểu tác động tiêu cực của khí hậu và đảm bảo sự phát triển bền vững. Nhằm kêu gọi các quốc gia chung tay phục hồi rừng, từ năm 2013, Liên Hợp Quốc đã chọn ngày 21/3 hằng năm là Ngày Thế giới trồng cây và Ngày Quốc tế về rừng.

Hiện trạng rừng Việt Nam cho thấy, tính đến ngày 31/12/2023, Việt Nam có tổng diện tích che phủ rừng là 42%, tương ứng với 16 triệu ha, trong đó, rừng tự nhiên chiếm khoảng 70.8%, còn lại là rừng trồng. Tại rất nhiều địa phương, diện tích rừng tự nhiên đang bị suy giảm mạnh. Nhiều khu rừng là rừng nghèo kiệt. Các khu rừng trồng phần lớn là rừng nghèo loài, không có tầng tán, không có giá trị sinh thái cao như rừng tự nhiên.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng, việc giảm phát thải khí nhà kính và hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng "0" (Net Zero) đã trở thành ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam. Trong số các giải pháp được đề xuất, trồng rừng và phục hồi rừng được xem là chiến lược quan trọng nhờ khả năng hấp thụ carbon hiệu quả.

Tại Việt Nam, nhiều chương trình lớn đã được triển khai nhằm phục hồi diện tích rừng suy giảm. Trong đó, Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia đã phát động chương trình "Góp 1 cây là góp rừng", thực hiện trồng và khoanh nuôi xúc tiến tái sinh tự nhiên hơn 1 triệu cây tại hơn 10 Vườn quốc gia và Khu bảo tồn trên cả nước. Song song với hoạt động trồng rừng, Gaia còn tổ chức hàng trăm chuyến đi trải nghiệm thiên nhiên, nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ rừng và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Hưởng ứng Ngày Thế giới trồng cây (21/3), Trung tâm Bảo tồn Thiên nhiên Gaia với sự hưởng ứng mạnh mẽ của các tổ chức và cá nhân, đặc biệt là các doanh nghiệp, đã triển khai trồng 41.175 cây thuộc 12 loài gỗ quý hiếm tại Vườn Quốc gia Xuân Liên.

Các khu rừng mới trồng sẽ được chăm sóc và giám sát trong vòng 4 năm. Nguồn Gaia

Vườn quốc gia Xuân Liên là nơi sinh sống của nhiều loài động thực vật quý hiếm như: Bò tót, Voọc xám, Vượn đen má trắng, Mang Roosevelt Thông nàng), Sa mu, Pơ mu, Vù hương ... Tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Xuân Liên hiện nay, có khoảng 150 ha rừng nghèo kiệt, trước đây vốn là đất canh tác của người dân địa phương. Khi Vườn Quốc gia Xuân Liên được thành lập, người dân di cư ra ngoài, để lại các khu đất nương rẫy không có rừng. Vườn Quốc gia Xuân Liên đã bước đầu gây trồng cây rừng trên những vùng đất này. Tuy nhiên, trải qua 20 năm, đây vẫn là những khu rừng nghèo kiệt, ít loài.

Hoạt động triển khai trồng 41.175 cây của Gaia giúp phủ xanh hơn 42 ha rừng đặc dụng, tăng cường khả năng hấp thụ carbon, ứng phó với biến đổi khí hậu, đồng thời tạo môi trường sống an toàn cho các loài động vật hoang dã quý hiếm tại Vườn quốc gia Xuân Liên. Các khu rừng mới trồng sẽ được Gaia chăm sóc và giám sát trong vòng 4 năm. Các thông số về tăng trưởng cây, lượng CO2 hấp thụ và những lợi ích sinh thái sẽ được theo dõi và công bố định kỳ.

Trong thời gian tới, Gaia sẽ tiếp tục mở rộng các hoạt động trồng rừng tại nhiều khu vực đầu nguồn trên khắp Việt Nam.