(HPĐT)- Hôm qua 24-10, Quốc hội thảo luật dự thảo Luật Tố tụng hành chính và dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi).
 |
| Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội Hải Phòng Trần Ngọc Vinh phát biểu ý kiến |
Đặt yêu cầu cao đối với ngành Tòa án
Đa số đại biểu đồng ý đề nghị sửa đổi Điều 104 của dự thảo Luật Tố tụng hành chính. Đại biểu Nguyễn Đăng Trừng (TP Hồ Chí Minh) cho rằng: Cá nhân, cơ quan, tổ chức khi không đồng ý với quyết định hành chính, hành vi hành chính có quyền khởi kiện vụ án ra trước tòa mà không cần đặt điều kiện phải khiếu nại lần đầu. Nếu đương sự không đồng tình với quyết định hành chính, hành vi hành chính trái pháp luật thì có quyền khởi kiện ngay ra tòa hoặc khiếu nại với cơ quan hành chính, sau đó sẽ kiện tại Tòa hành chính. Đây là bước đổi mới mạnh mẽ về thủ tục. Thực hiện điều này có thể chưa phù hợp trong tình hình hiện nay vì bộ máy tổ chức của ngành Tòa án yếu, đội ngũ thẩm phán, thư ký thiếu. Nhưng khó khăn cần ngành Tòa án cố gắng hơn. Trong điều kiện hiện nay, đề nghị Quốc hội giao cho Tòa án nhân dân tối cao và Chính phủ thống nhất thực hiện phương án củng cố tổ chức bộ máy, phương tiện, tạo điều kiện để Tòa án nhân dân tối cao, Tòa hành chính làm việc.
Về quyết định bản án đã có hiệu lực pháp luật cần xem xét lại theo thủ tục giám đốc thẩm ở Điều 203. Các đại biểu đều nhất trí với dự thảo tại Khoản 1, Điều 207 quy định thời hạn là 1 năm kể từ ngày bản án và quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật và Khoản 1, Điều 211 là 2 năm kể từ ngày bản án và quyết định của Tòa án có hiệu lực pháp luật. Tuy nhiên, cũng có đại biểu cho rằng thời hạn quy định tại Pháp lệnh thủ tục giải quyết các vụ án hành chính hiện nay nên quy định sớm hơn.
Đại biểu Trần Quốc Vượng (Hải Dương) cho rằng: Khoản 1, Điều 228 quy định, Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng VKSND tối cao có quyền kiến nghị Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao xem xét lại quyết định của Hội đồng thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao. Như vậy là quyền kiến nghị hay quyền kháng nghị, nếu là quyền kiến nghị cần xem lại, nếu là quyền kiến nghị thì không có căn cứ. Điều 207 quy định về thời hạn, Điều 211 cũng quy định hai thời hạn, đó là thời hạn 1 năm, thời hạn 2 năm, trong trường hợp nếu như người có thẩm quyền xem xét lại kháng nghị thì có quyền kháng nghị không tuân theo quy định tại Khoản 1, Điều 207, tức là không có thời hạn, như vậy thì quyền kiến nghị quy định tại Điều 208 cũng không có thời hạn. Luật tổ chức Tòa án nhân dân tối cao và Luật tổ chức Viện kiểm sát nhân dân tối cao không quy định Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng VKSND tối cao kiến nghị, mà chỉ có quyền kháng nghị.
Đại biểu Trần Đình Nhã (Bà Rịa-Vũng Tàu), Huỳnh Nghĩa (Đà Nẵng) cho rằng: Việc thi hành bản án và quyết định hành chính sau khi tòa án phân xử còn lúng túng. Song Luật Tố tụng hành chính chưa đưa ra biện pháp đầy đủ mà cơ quan thi hành án tập hợp rồi thống kê, đôn đốc. Quy định như vậy là chưa phù hợp. Đại biểu Trần Thế Vượng (Hải Dương) cho rằng: Cơ quan thi hành án dân sự nằm trong cơ quan hành chính Nhà nước khó có thể đôn đốc cơ quan cấp trên. Xét về về mặt hành chính là trái nguyên tắc. Do đó, Quốc hội nên quy định giao cho những cơ quan này có trách nhiệm thi hành và báo cáo kết quả việc thi hành.
Cơ quan thanh tra phải có tính độc lập tương đối
Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết (Lạng Sơn) cho rằng, cơ quan thanh tra phải có địa vị pháp lý độc lập, có như vậy, thanh tra mới phát huy vai trò như “một cái phanh của bộ máy”. Đại biểu Phạm Phương Thảo (TP Hồ Chí Minh) đề nghị cần đổi mới từng bước tổ chức và hoạt động thanh tra theo hướng tuy vẫn gắn với hoạt động quản lý Nhà nước, nhưng có tính độc lập tương đối.
Về tổ chức thanh tra chuyên ngành, đại biểu Đặng Huyền Thái (Hà Nội), đại biểu Trần Đình Nhã (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho rằng, không nên tổ chức thanh tra chuyên ngành độc lập. Theo đại biểu Đặng Huyền Thái, nên giao nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành cho cơ quan quản lý ngành trực tiếp thực hiện, vì thực tế, các cơ quan quản lý ngành bắt buộc phải thực hiện nhiệm vụ này, để làm tốt trách nhiệm của bộ, ngành. Do đó, các cơ quan phải sắp xếp lại bộ máy và bố trí lực lượng chuyên môn nhất định để làm công tác thanh tra. Như vậy sẽ giảm bớt và hạn chế việc tăng thêm bộ máy tổ chức cán bộ mới và sẽ phải sử dụng tốt hơn lực lượng và khả năng chuyên môn của bộ, ngành mình.
Các đại biểu đồng tình đề nghị của Ủy ban Thường vụ Quốc hội không quy định thành lập thanh tra khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất và không quy định thanh tra xây dựng quận, huyện, xã, phường, thị trấn mà để cho các cơ quan quản lý Nhà nước thực hiện nhiệm vụ này theo quy định của pháp luật về xây dựng.
Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đề nghị giữ lại quy định về thanh tra nhân dân như Luật Thanh tra đã quy định. Song để Ban thanh tra nhân dân hoạt động hiệu quả, phù hợp với quy định của Luật Khiếu nại, tố cáo, Luật Phòng, chống tham nhũng, Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, cần nâng cao vai trò của Ban thanh tra nhân dân trong cơ quan Nhà nước. Đại biểu Danh Út (Kiên Giang) nhấn mạnh: Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ cần tổng kết đánh giá thực hiện Luật Thanh tra 2004 và Nghị định 99 của Chính phủ về tổ chức và hoạt động thanh tra ở các cơ quan, đơn vị và thanh tra nhân dân ở các xã phường thị trấn. Bởi trên thực tế, nhiều ban thanh tra nhân dân được thành lập nhưng hoạt động còn gặp nhiều khó khăn do Luật quy định chưa rõ ràng và thiếu cụ thể về chế độ chính sách, phương tiện, kinh phí./.
| Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội Hải Phòng Trần Ngọc Vinh
Về quyết định hành chính, hiện nay nhiều cơ quan Nhà nước khi quyết định về một vấn đề nào đó thường không ra quyết định hành chính mà chỉ có công văn truyền đạt ý kiến thông báo mang tính chỉ đạo bắt buộc thi hành nên người dân lại không có cơ sở khởi kiện vì hình thức thể hiện không phải là quyết định hành chính. Do vậy, đề nghị trong luật này cần quy định mở rộng hơn khái niệm quyết định hành chính, các văn bản của cơ quan Nhà nước có đóng dấu quốc huy do người có thẩm quyền ký, đều được coi là quyết định hành chính.Về khái niệm hành vi hành chính, tôi cho rằng quy định về hành vi hành chính tại Khoản 2, Điều 2 là hành vi của cơ quan hành chính Nhà nước, của người có thẩm quyền vẫn chưa đầy đủ vì còn thiếu hành vi hành chính của cơ quan khác của Nhà nước. Đề nghị Ban soạn thảo xem xét lại định nghĩa về hành vi hành chính, bởi theo định nghĩa này có 2 cơ quan Nhà nước có thẩm quyền quyết định hành chính: cơ quan hành chính Nhà nước và cơ quan khác của Nhà nước.Tại Điểm a, Khoản 2, Điều 103 tôi cho rằng để bảo vệ quyền lợi của người dân thì nên kéo dài thời gian khởi kiện vụ án hành chính lên 2 năm. Vì thực tế hiện có nhiều quyết định hành chính khi ban hành xâm phạm đến lợi ích của công dân, song người dân không biết. Họ chỉ biết khi có những vụ việc tương tự được khởi kiện. Khi đó, người dân muốn khởi kiện thì đã hết thời hiệu./.
|
