Xu hướng tất yếu
Theo NHNN, kết quả rõ nét nhất trong TTKDTM tại Việt Nam là hệ thống thanh toán điện tử liên NH đã xử lý an toàn với giá trị 73 triệu tỷ đồng (gấp 13 lần GDP, xử lý khoảng 13 tỷ USD/ngày), tăng trưởng 25% so với năm 2017; Đặc biệt, giá trị thanh toán qua thiết bị di động tăng trưởng 169,5% so với năm 2017. Khảo sát của PwC đối với 27 nước đã ghi nhận Việt Nam là thị trường tăng trưởng nhanh nhất về thanh toán di động trong năm 2018 với tỷ lệ người tiêu dùng thanh toán di động ở Việt Nam đã tăng từ 37% lên 61%.
Chuỗi sự kiện “Ngày không tiền mặt” là một trong những hoạt động thiết thực, góp phần hiện thực hóa các mục tiêu của Chính phủ tại Đề án phát triển TTKDTM giai đoạn 2016-2020, Đề án đẩy mạnh thanh toán qua ngân hàng (NH) đối với các dịch vụ công, Đề án nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ NH cho nền kinh tế, góp phần thực hiện chiến lược tài chính toàn diện quốc gia và Nghị quyết 02 về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2019 và định hướng đến năm 2021.
Theo Phó Thống đốc Ngân hàng nhà nước (NHNN) Nguyễn Kim Anh, không chỉ Việt Nam, Chính phủ các nước đều rất quan tâm đến việc đẩy mạnh TTKDTM, đặc biệt là thanh toán điện tử, bởi những lợi ích mà nó mang lại… “Thúc đẩy thanh toán điện tử hướng tới xã hội không tiền mặt là xu hướng phát triển tất yếu trong bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp (CMCN) 4.0, tạo ra tác động kép vừa thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vừa hỗ trợ thực hiện chiến lược tài chính toàn diện thông qua phổ cập dịch vụ NH - tài chính…” - Phó Thống đốc nhấn mạnh.
Tại Việt Nam, các thành tựu của cuộc CMCN 4.0 đã được ứng dụng mạnh mẽ trong lĩnh vực thanh toán, như: phân tích hành vi khách hàng trên dữ liệu lớn (Big data); xác thực sinh trắc học; ứng dụng mã phản hồi nhanh (QR Code); mã hóa thông tin thẻ (Tokenization), thanh toán thẻ chíp tiếp xúc và phi tiếp xúc (contact và contactless), thanh toán trên thiết bị di động (Mobile Payment),… nhờ đó các NH đã liên tục cung ứng các sản phẩm, dịch vụ hiện đại, mang lại nhiều trải nghiệm và lợi ích cho khách hàng….
Ngày hội không dùng tiền mặt
Trong tháng 6/2019, đặc biệt vào ngày 16/6, các TCTD, trung gian thanh toán, sàn thương mại điện tử, DN cung cấp dịch vụ, nhà bán lẻ… sẽ có những chương trình ưu đãi đặc biệt cho khách hàng khi mua sắm không dùng tiền mặt. Đây là thời điểm bắt đầu vào mùa du lịch, mua sắm giữa năm.
Ông Nguyễn Quang Hưng – Tổng Giám đốc CTCP Thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS) cho biết, từ 0:00:00 ngày 16/6/2019 đến 23:59:59 ngày 30/6/2019, các giao dịch thanh toán bằng thẻ ghi nợ nội địa qua POS của 36 NH đăng ký tham gia chương trình với NAPAS có tổng giá trị giao dịch thanh toán cao nhất trong thời gian áp dụng chương trình sẽ được tặng phiếu quà tặng du lịch nghỉ dưỡng trong nước trị giá 25 triệu đồng, tương đương với chuyến du lịch nghỉ dưỡng 5 sao cho cả gia đình (04 người) bao gồm: vé máy bay khứ hồi, khách sạn, đi lại và ăn uống. NAPAS dành tặng 20 giải thưởng cho các khách hàng đáp ứng điều kiện của chương trình.
Các NH cùng triển khai chương trình “Ngày không tiền mặt với thẻ ghi nợ nội địa NAPAS” gồm: Vietcombank, VietinBank, Agribank, BIDV, Sacombank, Techcombank, DongA Bank, VIB, SCB, BacA Bank, OCB, Viet A Bank, ACB, Eximbank, BaoVietBank, HDBank, VRB, Ocean Bank, Nam A Bank, Shinhan Bank Vietnam, TPBank, LienVietPost Bank, PGBank, GPBank, Public Bank, SHB, NCB, ABBank, MSB, SeaBank, UOB, Co-op Bank, PVCombank, SaigonBank, VPBank và Hongleong Bank.
Là một trong những NH tiên phong trên thị trường đưa các dịch vụ NH số vào ứng dụng thực tiễn, đại diện VPBank cho biết, tính đến thời điểm cuối năm 2018, VPBank đã thu hút hơn 1 triệu khách hàng sử dụng các ứng dụng số và hệ thống Internet Banking. Tỷ lệ giao dịch qua các kênh NH số hóa của VPBank đến cuối năm 2018 đã đạt trên 55%, cao nhất thị trường. Hàng loạt những ứng dụng NH số sáng tạo, độc nhất, những giải pháp tài chính được số hóa đã được NH này giới thiệu ra thị trường trong 2 năm trở lại đây, như VPBank Dream và YOLO. Mới đây nhất, VPBank cũng đã hợp tác chiến lược với BE GROUP để cung cấp các giải pháp TTKDTM và cả các giải pháp tài chính số hóa cho khách hàng cá nhân, tài xế và DN vừa và nhỏ.
“Sự quyết liệt, sáng tạo của VPBank trong ứng dụng số hóa, thúc đẩy TTKDTM đã mang lại những kết quả ấn tượng. Chỉ trong vòng 1 năm, lượng khách hàng VPBank sử dụng dịch vụ thanh toán trực tuyến đã tăng gấp 11 lần và giá trị giao dịch qua các kênh online tăng 9,8 lần…” - đại diện VPBank cho hay.
Hưởng ứng Ngày không tiền mặt 16/6, VPBank cũng tung ra thị trường những giải pháp tài chính và chương trình ưu đãi hấp dẫn dành cho cả khách hàng DN và khách hàng cá nhân.
Cụ thể với các DN từ nay đến 31/12/2019 sẽ được hoàn phí thường niên khi đăng ký và sử dụng thẻ tín dụng DN VPBiz; Từ 01/06- 01/10/2019 các chi tiêu về ngành quảng cáo trực tuyến (Facebook, Google) qua thẻ tín dụng VPBiz cũng sẽ được hoàn tiền lên đến 5%. Đặc biệt trong ngày 16/06, NH dành tặng 100 phần quà là pin/sạc dự phòng cho các DN đăng ký mở thẻ tín dụng VPBiz thành công, miễn phí thuê máy POS cho 100 khách hàng DN đầu tiên đăng ký thành công dịch vụ POS.
Đối với khách hàng cá nhân, từ ngày 16-22/6/2019, khách hàng sử dụng Ứng dụng NH số VPBank Online để thanh toán qua mã VNQR tại các điểm mua sắm của 20 nhãn hàng quen thuộc sẽ được hưởng ưu đãi từ chương trình “Thanh toán sành điệu cùng VPBank” (sẽ có 1000 mã giảm giá 50% trừ trực tiếp trên hóa đơn mua sắm và 130 mã giảm giá trị giá 50.000 đồng mỗi ngày trong 7 ngày vàng thanh toán QR code).
Bên cạnh đó, từ ngày 10-25/6/2019, với mỗi hóa đơn dịch vụ được thanh toán trên kênh VPBank Online từ 150.000 đồng trở lên, khách hàng sẽ có cơ hội nhận được mã giảm giá cho dịch vụ nạp tiền điện thoại trị giá từ 50.000- 70.000 đồng. Ngoài ra, khi mới đăng ký sử dụng dịch vụ NH số VPBank Online từ nay đến hết 30/6 sẽ được hưởng ưu đãi miễn phí đăng ký dịch vụ và miễn phí chuyển khoản trong 3 tháng đầu; Đặc biệt, trong ngày 16/6, 1.000 khách hàng đầu tiên thanh toán bằng thẻ tín dụng thỏa mãn các điều kiện của VPBank, cũng sẽ nhận được ưu đãi …
Với NH Quốc tế (VIB), bà Trần Thu Hương, Giám đốc Khối Bán lẻ kiêm Giám đốc Chiến lược của VIB cho biết, chiến lược phát triển thẻ và mở rộng khách hàng dùng NH số của VIB không nằm ngoài mục tiêu đón đầu nhu cầu và trở thành NH tiên phong trong xu thế TTKDTM tại Việt Nam.
NH này được biết đến là NH có nhiều giải pháp để phá bỏ rào cản ban đầu khi người dùng lần đầu tiếp xúc các kênh TTKDTM với nhiều ưu đãi hấp dẫn như chương trình miễn vô điều kiện toàn bộ phí chuyển tiền trực tuyến, các ưu đãi giảm giá đến 50%, trả góp 0% lãi suất cho người dùng thẻ. “Hưởng ứng Ngày không tiền mặt, VIB đang có chương trình siêu ưu đãi cho khách hàng thanh toán qua thẻ và NH số trong tháng 6…” - bà Hương tiết lộ…
4 định hướng thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt
Theo Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh, xã hội không tiền mặt cũng có những vấn đề quan ngại trước những rủi ro tiềm ẩn về tính bảo mật, an toàn dữ liệu, an ninh mạng,...
 |
| Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh |
“Đây là điều mà các Cơ quan quản lý của Việt Nam đang và sẽ rất lưu tâm trong quá trình hoạch định, triển khai các chính sách hướng tới một xã hội không dùng tiền mặt…”- Phó Thống đốc khẳng định.
Với phương châm chủ đạo lấy khách hàng làm trọng tâm, ứng dụng thành tựu của cuộc CMCN 4.0 làm nhân tố quyết định, Thống đốc NHNN đã đề ra 4 định hướng chính thúc đẩy TTKDTM:
Thứ nhất, xây dựng, sửa đổi, bổ sung hành lang pháp lý cho hoạt động NH nói chung và hoạt động thanh toán nói riêng, đáp ứng yêu cầu đối với các mô hình kinh doanh và sản phẩm dịch vụ mới trên nền tảng công nghệ thông tin (CNTT), trong đó tập trung vào NH số, thanh toán số.
Thứ hai, xây dựng hạ tầng thanh toán quốc gia, xử lý thanh toán theo thời gian thực, vận hành liên tục 24x7, đáp ứng tốt nhu cầu ngày càng tăng của người tiêu dùng trong nền kinh tế số, đặc biệt có khả năng kết nối, tích hợp và xử lý thanh toán cho tất cả các đơn vị cung ứng hàng hóa, dịch vụ.
Thứ ba, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, ứng dụng thành tựu CMCN 4.0 trong ngành NH, tăng cường hợp tác NH-Fintech để tạo sự phát triển năng động, bứt phá trong hoạt động NH, gia tăng lợi ích và sự hài lòng của khách hàng.
Thứ tư, đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống CNTT trong ngành NH; bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của khách hàng.
Trước mắt, Theo Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh, trong năm 2019, NHNN sẽ xây dựng Nghị định thay thế Nghị định 101/2012/NĐ-CP của Chính phủ về TTKDTM, trong đó đề ra một số giải pháp để mở rộng về phạm vi và đối tượng sử dụng dịch vụ TTKDTM.
NHNN cũng sẽ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Chiến lược quốc gia về Tài chính toàn diện; Xây dựng cơ chế thử nghiệm có kiểm soát (Regulatoty Sandbox); Thúc đẩy việc áp dụng thống nhất tiêu chuẩn cơ sở “Đặc tả kỹ thuật QR Code hiển thị từ phía Đơn vị chấp nhận thanh toán tại Việt Nam”; báo cáo Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai thí điểm dùng tài khoản viễn thông thanh toán cho các dịch vụ khác có giá trị nhỏ (dịch vụ Mobile-Money), dịch vụ có bản chất tương tự việc cho phép nạp tiền mặt vào Ví điện tử không qua tài khoản thanh toán tại NH; Tiếp tục ứng dụng mạnh mẽ công nghệ hiện đại vào hoạt động thanh toán, lấy việc cung ứng dịch vụ trên thiết bị di động làm mục tiêu chính; phối hợp với các đơn vị cung ứng hàng hóa/dịch vụ để kết nối, tích hợp hệ thống CNTT của các đơn vị này với hệ thống thanh toán của ngành NH…
