Ngành thép nhúc nhích?
Tổng Công ty Thép Việt
Tác động từ gói cho vay kích cầu
Sự tăng giá của thị trường thép do nhiều yếu tố tích cực: sự tác động lan toả từ gói cho vay kích cầu của Chính phủ khiến nhiều dự án XDCB khởi động trở lại, thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ thép; mùa xây dựng dân dụng bắt đầu; việc Bộ Tài chính quyết định tăng thuế nhập khẩu thép xây dựng từ 0% lên 10%, ừ ngày 20-4-2009. Đây là mức thuế nhập khẩu tối đa theo cam kết WTO 2009 và mức trần của Biểu khung thuế nhập khẩu do Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành. Theo Bộ Tài chính, việc tăng thuế nhằm ngăn ngừa tình trạng thời gian qua doanh nghiệp nhập khẩu thép hợp kim “lập lờ” các chủng loại nhằm được hưởng mức thuế suất thấp.
Trên thị trường Hải Phòng, giá phôi thép của Công ty CP thép Đình Vũ bán 8,1 – 8,2 triệu đồng/tấn, chưa tính thuế, tăng 200 nghìn đồng/tấn so với tháng trước. Giá thép cuộn của Công ty liên doanh thép Việt- Hàn (VPS) ở mức 10,2 triệu đồng/tấn, tăng 100 nghìn đồng/tấn. Giá thép cây của của Công ty liên doanh thép Việt- Úc (Vinausteel) 10,2 triệu đồng/tấn, chưa có VAT, tăng 200 nghìn đồng/tấn. Việc thuế nhập khẩu phôi thép tăng từ 5% lên 8% từ ngày 1-4 có tác động tích cực, hỗ trợ cho ngành sản xuất phôi thép trong nước. Trên thế giới, giá phôi thép khoảng 380 USD/tấn, tăng 30 USD/tấn so với những ngày đầu tháng 3. Lượng thép tiêu thụ cả nước đang nhích dần lên. Tiêu thụ thép của các doanh nghiệp sản xuất thép Hải Phòng cũng tăng. Trong tháng 3, Công ty thép Đình Vũ sản xuất và tiêu thụ 14 nghìn tấn phôi thép, tăng 1 nghìn tấn so với tháng 2. Công ty thép VPS tiêu thụ hơn 22 nghìn tấn thép cuộn các loại, tăng 128% so với tháng trước. Công ty thép Việt- Úc sản xuất và tiêu thụ 19 nghìn tấn thép cây các loại, hết công suất thiết bị.
“Chiến đấu” với thép ngoại
Mặc dù giá thép nhích lên chút ít, nhưng sản xuất và tiêu thụ của các doanh nghiệp sản xuất thép trong quý 1 vẫn giảm so với cùng kỳ năm ngoái. Các doanh nghiệp sản xuất thép rất thận trọng khi nói về “tương lai” ngành thép. Tổng giám đốc Công ty thép Đình Vũ Vũ Văn Chiến cho biết, tuy giá thép nhích lên nhưng chi phí doanh nghiệp cũng tăng, nhất là tiền điện, bởi ngành sản xuất phôi thép tiêu thụ điện rất lớn nên tiền điện chiếm tỷ lệ lớn trong giá thành sản phẩm. Bởi vậy, với mức giá phôi thép hiện nay, khéo mua thép phế mới không bị lỗ mà chỉ hòa vốn để có việc làm cho người lao động. Trong khi đó, hiện các doanh nghiệp cán thép và thương mại đã mua một số lượng lớn phôi thép từ nước ngoài, tháng 5 và tháng 6 tới, lượng phôi thép này sẽ được nhập về Việt
Còn theo nhiều doanh nghiệp cán thép, lúc này, sản xuất bằng phôi nhập khẩu có ưu thế hơn so với phôi trong nước, do giá phôi nhập chưa tới 7 triệu đồng/tấn trong khi giá phôi trong nước dao động quanh mức 8 triệu đồng/tấn. Ông Trần Tuấn Anh, Phó tổng giám đốc Công ty thép Việt- Úc phân tích, một yếu tố khác khiến các doanh nghiệp cán thép phải nhập khẩu phôi thép là do sản xuất phôi thép trong nước chưa đáp ứng đủ nhu cầu của các doanh nghiệp cán thép. Giá phôi thép trên thế giới cũng đang tăng cộng với tỷ giá USD/VNĐ cao hơn trước và thuế nhập khẩu phôi thép, chi phí xăng dầu, điện tăng khiến các doanh nghiệp cán thép phải chịu sức ép lớn. Nhìn chung, các doanh nghiệp thép trong nước tiếp tục phải cạnh tranh khốc liệt với thép ngoại và nguồn thép không chỉ đến từ Trung Quốc mà cả các nước ASEAN vào các tỉnh phía Nam đang tăng lên do các nước này có lợi thế là thuế suất bằng 0% nếu sản phẩm đạt tỷ lệ 40% sản xuất tại ASEAN.
Cảnh báo về tình trạng nhập khẩu thép cuộn từ các nguồn trong ASEAN, các chuyên gia cũng cho rằng, với lượng thép cuộn nhập khẩu chiếm khoảng 60% tổng lượng thép cuộn tiêu thụ, đây là điều đáng lo ngại. Như vậy, để “phục hưng” ngành thép không dễ, nhất là trong giai đoạn này, khi nhiều doanh nghiệp vẫn phải chịu lỗ rất lớn từ đợt khủng hoảng thép năm 2008 và tiếp tục lỗ trong quý 1 năm nay. Theo lãnh đạo một doanh nghiệp thép, Nhà nước nên điều chỉnh mức thuế nhập khẩu phôi thép lên 15% và có một số chính sách “cứu” ngành thép trong nước.
Mai Hương