Ngành Hải quan thu ngân sách giảm so với cùng kỳ
Tổng trị giá xuất nhập khẩu (XNK) của cả nước trong 5 tháng chỉ đạt 260,79 tỷ USD, giảm 15,3% (tương ứng giảm 47,17 tỷ USD) so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, tổng trị giá XK là 135,22 tỷ USD, giảm 12,3% (tương ứng giảm 18,88 tỷ USD) và tổng trị giá NK là 125,57 tỷ USD, giảm 18,4% (tương ứng giảm 28,29 tỷ USD). Cán cân thương mại hàng hóa của Việt Nam trong 5 tháng năm 2023 thặng dư 9,65 tỷ USD, cao hơn nhiều so với con số 240 triệu USD của cùng kỳ năm trước.
Tổng trị giá XNK hàng hóa của cả nước giảm đã khiến công tác thu nộp ngân sách nhà nước (NSNN) của ngành Hải quan gặp khó khăn. Theo đó, tính đến hết ngày 31/5, toàn ngành thu đạt 152.942 tỷ đồng, bằng 36% dự toán, giảm 18% so với cùng kỳ năm trước. Chỉ tính riêng số thu từ ngày 1/5 đến 31/5, toàn ngành Hải quan chỉ thu đạt 30.054 tỷ đồng, giảm 6,23% so với tháng 4.
Đánh giá từ Cục Thuế XNK cho thấy, nguyên nhân số thu tháng 5 thấp hơn tháng 4 là do kim ngạch NK có thuế của một số mặt hàng có số thu lớn giảm như ô tô nguyên chiếc các loại đạt 7,6 nghìn chiếc, trị giá đạt 189,5 triệu USD, giảm 37,8% về lượng và giảm 33,6% về trị giá, làm giảm thu 1.287 tỷ đồng; sắt thép các loại đạt 675 nghìn tấn, trị giá đạt 555 triệu USD, giảm 22,1% về lượng và giảm 16,7% về trị giá, làm giảm thu 253 tỷ đồng…
Cũng theo Cục Thuế XNK, 5 tháng đầu năm, lần đầu tiên Việt Nam ghi nhận số doanh nghiệp (DN) tạm thời và vĩnh viễn rút lui khỏi thị trường cao hơn số DN gia nhập và tái gia nhập thị trường. Tổng trị giá XNK chịu thuế của cả nước trong 5 tháng đầu năm giảm 19,73%. Trong đó, kim ngạch NK chịu thuế giảm 19,6% và kim ngạch XK chịu thuế giảm 21,8% so với cùng kỳ năm trước.
Ngoài ra, hầu hết các đơn vị chiếm số thu lớn của ngành có số thu lũy kế đến 31/5 đều giảm mạnh như Cục Hải quan Hà Nội giảm 17,37%; Cục Hải quan Bà Rịa -Vũng Tàu giảm 24,8%; Cục Hải quan Đồng Nai giảm 32,45%; Cục Hải quan Bình Dương giảm 28,87%; Cục Hải quan Bắc Ninh giảm 22,69%; Cục Hải quan Hà Tĩnh giảm 26,27%...
Triển khai nhiều giải pháp khắc phục khó khăn
Nhận diện rõ những khó khăn, thách thức và yếu tố tác động đến kết quả thu ngân sách hiện nay, hải quan các địa phương đã khẩn trương triển khai quyết liệt các biện pháp nhằm hỗ trợ DN hoạt động trong lĩnh vực XNK sẽ giúp toàn ngành hoàn thành nhiệm vụ thu NSNN năm 2023.
Cụ thể, để khắc phục khó khăn, hiện các đơn vị thuộc Hải quan Hà Nội tích cực triển khai các giải pháp tạo thuận lợi thương mại, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, chống thất thu trong triển khai nhiệm vụ thu NSNN năm 2023. Các chi cục hải quan tích cực đối thoại, tháo gỡ vướng mắc cùng cộng đồng DN, vừa tạo thuận lợi tối đa về thủ tục hải quan theo quy định cho hoạt động XNK hàng hóa phục vụ sản xuất, vừa thấu hiểu chia sẻ những khó khăn, vướng mắc trong sản xuất hàng xuất khẩu, sản xuất kinh doanh của các DN.
Cục Hải quan Hà Nội tiếp tục phối hợp với các sở, ngành và chủ đầu tư để thúc đẩy tiến độ xây dựng kho bãi, địa điểm kiểm tra theo Đề án “Địa điểm kiểm tra tập trung đối với hàng hóa XK, NK đáp ứng yêu cầu quản lý hải quan hiện đại của Cục Hải quan Hà Nội”, tạo thuận lợi cho hoạt động thông quan hàng hóa. Đồng thời, thường xuyên rà soát, kịp thời phát hiện, ngăn chặn các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại qua giá, mã, thuế suất, số lượng... chống thất thu qua kiểm tra sau thông quan, thanh tra chuyên ngành; đẩy mạnh hoạt động thu thập, phân tích thông tin để phát hiện dấu hiệu vi phạm, dấu hiệu rủi ro.
Còn Hải quan Ninh Bình đã nêu cao phương châm “đồng hành với DN vượt khó”, cử cán bộ, công chức trực tiếp hướng dẫn DN kê khai thủ tục hải quan, kịp thời xử lý vướng mắc, không để DN phải chịu thêm bất cứ chi phí nào phát sinh trong quá trình làm thủ tục. Chính điều này đã tạo niềm tin cho cộng đồng DN hoạt động XNK hàng hóa, qua đó, thu hút thêm nhiều DN thực hiện XNK hàng hóa qua Chi cục Hải quan Ninh Bình.
Bên cạnh đó, Hải quan Ninh Bình đã và đang tiếp tục triển khai một số biện pháp nhằm thúc đẩy hoạt động XNK hàng hóa qua địa bàn như đẩy mạnh cải cách hành chính, tạo thuận lợi tối đa cho hoạt động XNK trao đổi hàng hóa… Tích cực áp dụng các chuẩn mực quốc tế, quy trình quản lý hải quan hiện đại nhằm tạo thuận lợi tối đa cho cộng đồng DN nhưng vẫn bảo đảm giám sát, quản lý chặt chẽ theo đúng quy định. Rà soát, kiểm tra hồ sơ và hỗ trợ DN áp dụng chương trình ưu đãi thuế NK linh kiện sản xuất lắp ráp xe ô tô và chương trình công nghệ hỗ trợ sản xuất lắp ráp xe ô tô. Thực hiện nghiêm các quy định về thu, nộp thuế, miễn giảm, hoàn thuế; rà soát các trường hợp sử dụng hàng hóa không đúng mục đích, không chịu thuế, miễn thuế, hoàn thuế để kịp thời ấn định thuế.