Những dòng khí, tấn dầu đầu tiên…
“Sau khi Việt Nam kháng chiến thắng lợi, Liên Xô (cũ) nói chung và Azerbaijan nói riêng phải giúp đỡ Việt Nam khai thác và chế biến dầu khí, xây dựng được những khu công nghiệp dầu khí mạnh”, đề nghị của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong chuyến thăm khu công nghiệp dầu lửa Baku-Adecbaigian vào ngày 23/7/1959 đã đặt nền móng cho sự phát triển của ngành Dầu khí Việt Nam.
Ngay sau chuyến thăm Baku, Đảng và Bác Hồ đã có những quyết sách đúng đắn, sáng suốt mở đầu cho sự hình thành và phát triển nhanh chóng của ngành Dầu khí. Nhiều cán bộ đã được Đảng và Nhà nước cử sang Liên Xô cũng như các nước XHCN để học các chuyên ngành về dầu khí. Liên Xô cũng đã cử nhiều chuyên gia có kinh nghiệm giúp Việt Nam nghiên cứu khảo sát, đánh giá triển vọng dầu khí. Đoàn Thăm dò dầu lửa số 36 được thành lập ngày 27/11/1961. Sau 15 năm thì phát hiện dòng khí thiên nhiên và condensate có giá trị thương mại tại giếng khoan 61 Tiền Hải (Thái Bình) với trữ lượng 1,3 tỷ m3.
Sau khi đất nước thống nhất, thực hiện nguyện vọng của Bác Hồ, chưa đầy 3 tháng sau, dựa trên đánh giá tiềm năng lớn ở thềm lục địa Việt Nam, ngày 9/8/1975, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 244-NQ/TW về việc triển khai thăm dò dầu khí trên cả nước. Ngày 3/9/1975, Hội đồng Chính phủ ban hành Nghị định thành lập Tổng cục Dầu mỏ và Khí đốt Việt Nam (tiền thân của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam - PVN), với nhiệm vụ xây dựng nền công nghiệp dầu khí từ thăm dò, khai thác đến chế biến dầu khí, mở rộng hợp tác quốc tế. Nhiều hợp đồng dầu khí được ký kết để tìm kiếm thăm dò dầu khí ở thềm lục địa phía Nam Việt Nam.
Sau đó, Bộ Chính trị đã ký hiệp định hợp tác chiến lược với Liên Xô trong đó có việc liên doanh hợp tác thăm dò và khai thác dầu khí trên một số lô ở thềm lục địa phía Nam Việt Nam. Những thành quả đầu tiên của chính sách đó là sự ra đời của Xí nghiệp Liên doanh dầu khí Vietsovpetro; là các hoạt động thăm dò dầu khí ở bể Cửu Long, bể Nam Côn Sơn. Tháng 6/1986, tấn dầu đầu tiên khai thác từ mỏ Bạch Hổ đã ghi tên Việt Nam vào danh sách các nước khai thác và sản xuất dầu thô trên thế giới.
Vai trò “đầu tàu” kinh tế
PVN tiếp tục thực hiện sứ mệnh lịch sử theo ý nguyện của Bác Hồ - hoàn chỉnh và hiện đại hóa chuỗi công nghệ dầu khí, đồng bộ từ tìm kiếm, thăm dò, khai thác đến phát triển công nghiệp khí - công nghiệp điện, chế biến và dịch vụ dầu khí; Với sự ra đời các trung tâm sản xuất điện như Nhơn Trạch, cụm công nghiệp Khí - Điện - Đạm Cà Mau, Nhà máy lọc dầu Dung Quất, hệ thống căn cứ cảng dịch vụ dầu khí tại Vũng Tàu… Sự đầu tư đồng bộ này đã làm thay đổi căn bản cơ cấu kinh tế, mang lại nguồn thu lớn cho ngân sách quốc gia, cơ bản đáp ứng yêu cầu về năng lượng, phân bón của cả nước. Những dự án công trình mang tầm cỡ khu vực là minh chứng rõ ràng cho trình độ, năng lực của cán bộ, kỹ sư dầu khí Việt Nam, là tiền đề quan trọng nhằm đẩy mạnh việc xuất khẩu dịch vụ dầu khí ra nước ngoài.
Những con số về tài sản, doanh thu và nộp ngân sách nhà nước là minh chứng rõ rệt nhất cho những đóng góp không biết mệt mỏi của hàng vạn lao động ngành Dầu khí. Cụ thể, chỉ tính riêng từ khi bắt đầu hoạt động theo mô hình Tập đoàn kinh tế năm 2006, tổng tài sản của PVN ước gần 147.000 tỷ đồng, thì đến đến ngày 30/6/2019, con số này tăng 5,6 lần - trên 829.200 tỷ đồng; vốn chủ sở hữu từ hơn 98.000 tỷ đồng năm 2006, đã đạt hơn 466.000 tỷ đồng năm 2019 tăng 4,75 lần. Từng giai đoạn, PVN luôn có đóng góp trung bình từ 10 - 20% ngân sách nhà nước; khai thác trên 391 triệu tấn dầu thô, trên 143 tỷ m3 khí.
Tập đoàn đã tích cực phát huy và thực hiện hiệu quả vai trò là “đầu tàu” kinh tế của đất nước, đảm bảo an sinh xã hội, góp phần quan trọng vào giữ gìn, bảo vệ chủ quyền của Việt Nam trên Biển Đông. Tập đoàn đã trở thành nòng cốt, hạt nhân trong việc hình thành các khu công nghiệp tập trung tại: Bà Rịa - Vũng Tàu, Đồng Nai - Hiệp Phước, Cà Mau, Dung Quất - Quảng Ngãi, Vũng Áng - Hà Tĩnh, Nghi Sơn – Thanh Hóa...
Chủ tịch HĐTV PVN Trần Sỹ Thanh cho biết, câu nói của Bác cách đây 60 năm chính là “kim chỉ nam” trong suốt quá trình xây dựng và phát triển của PVN. Đây là dịp để người lao động Dầu khí cùng ôn lại chặng đường lịch sử vinh quang, nhằm cùng nhau phát huy truyền thống của các thế hệ những người đi tìm lửa, đồng thời nêu cao ý thức thương hiệu Petrovietnam gắn với thương hiệu quốc gia, lợi ích của Petrovietnam gắn với lợi ích của đất nước.
