Và sự “xả rác” của các “sao” có thể ảnh hưởng tới tới lối sống, ứng xử, giá trị lệch chuẩn văn hóa của một bộ phận giới trẻ.
Hoa hậu, nghệ sĩ thi nhau… “xả rác”
Gần 1 tháng qua, câu chuyện Tân Hoa hậu Đỗ Thị Hà bị cộng đồng mạng “quật mộ” những comment chửi bậy trên mạng xã hội vẫn tiếp tục khiến cho nhiều người yêu cái đẹp không khỏi bức xúc.
Những từ như “vãi c..”, “vc...” “đ…”, “vãi c***”, “vãi cả ***”, “Hoa c** lợn”, “v...l”, “đ**”... để chia sẻ trạng thái hay phản hồi bình luận với bạn bè, được tuôn ra từ suy nghĩ, khuôn miệng xinh của Tân Hoa hậu làm cho nhiều người ngán ngẩm. Không hề một lời xin lỗi hay một sự xấu hổ, tại cuộc họp báo sau khi đăng quang, Tân hoa hậu Đỗ Thị Hà điềm nhiên chống chế rằng đó chỉ là “những câu từ vô tư, mang tính chất vui đùa”.
Trong vòng thi ứng xử, Đỗ Thị Hà khẳng định: “Nếu trở thành Hoa hậu Việt Nam 2020, tôi nghĩ mình là người đã mang đủ phẩm chất, những yếu tố cần và đủ của con gái Việt Nam. Và dù có trở thành hình mẫu của giới trẻ Việt Nam hay không thì tôi phải là người luôn truyền cảm hứng tới giới trẻ. Và tôi sẽ làm được điều đó”. Nhiều người chán nản, nghi ngại, liệu Tân Hoa hậu có “truyền cảm hứng” nói tục, chửi bậy…tới giới trẻ hay không?
Trước đó, sau khi đội lên đầu chiếc vương miện Hoa hậu Việt Nam 2016, Đỗ Mỹ Linh nhanh chóng trở thành nhân vật công chúng bị dư luận soi sét xem cô có thực sự là người đẹp xứng đáng được vinh danh hay không.
Cư dân mạng đã tìm ra những đoạn status tố cáo tân hoa hậu có những lời lẽ thiếu hay ho. Những bằng chứng này được phát tán, chia sẻ rầm rộ trên các phương tiện truyền thông xã hội khiến đông đảo công chúng đều cảm thấy khá sốc.
Hoa hậu Đỗ Mỹ Linh từng chống chế: “Thực sự tôi không nhớ và không có chút ấn tượng nào về điều ấy cả. Khi đăng quang, mọi người có tìm lại những bài chia sẻ trước và nhận xét tôi nói chuyện có phần trẻ con. Bản thân tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ trở thành Hoa hậu nên hồi xưa vẫn rất vô tư và nghĩ đó cũng là chuyện rất bình thường thôi…”
Ngoài sắc đẹp và trí tuệ, cuộc thi Hoa hậu Việt Nam thường đề cao “công- dung- ngôn- hạnh”. Vậy mà, “ngôn” của các hoa hậu chứa đầy “rác”. Chắc hẳn, uy tín của cuộc thi ít nhiều bị ảnh hưởng.
Dư luận lo ngại, Tân hoa hậu Đỗ Thị Hà này có đủ “trình” để đại diện Việt Nam tham dự Hoa hậu Thế giới và cũng như tạo dựng hình ảnh đẹp để lan tỏa nhân văn tới cộng đồng.
Tân Hoa hậu Việt Nam 2020 Đỗ Thị Hà văng bậy trên mạng xã hội. |
Không chỉ có một số hoa hậu “xả rác” trên mạng xã hội mà hiện nay, không ít người mang danh là người nổi tiếng sẵn sàng “văng tục, chửi thề” trên truyền hình cũng như ở ngoài cuộc sống khiến người nghe phẫn nộ vì sự thiếu ý tứ, thậm chí là thiếu văn hóa.
Trong đêm bán kết 1 của chương trình “Tìm kiếm tài năng Việt Nam” 2016 được phát sóng trực tiếp ngày 11/3, khán giả bức xúc khi nghe thấy rõ tiếng “chửi thề” phát ra từ ti vi. Thực ra đây không phải là lần đầu tiên câu chửi thề, văng tục “phủ sóng” truyền hình.
Trước đó, tại Lễ trao giải “Làn sóng xanh” diễn ra tối 18/12/2015 tại TP HCM, nam ca sĩ Trọng Hiếu đã không kiềm chế được bản thân và thốt lên câu chửi bậy bằng tiếng nước ngoài khi chương trình đang truyền hình trực tiếp.
Tháng 7/2014 tại game show “Cuộc đua kỳ thú”, Trang Trần luôn “xả” ra hàng loạt câu chửi thề cửa miệng… Trong nhiều chương trình khác, thí sinh chảnh chọe, cãi vã nhau khiến các game show chẳng khác… “chợ giời”.
Không thể vì muốn có được những con số rating cao hơn mà dễ dãi và cố tình đưa thêm những câu văng tục, những hành động “bẩn” lên sóng. Đừng nên quá “dung dưỡng” cho những “dễ dãi” đó được sử dụng một cách vô tội vạ rồi buộc phải gắn tiếng “bíp” chói tai đến từ nhiều show truyền hình thực tế hiện nay.
Một khán giả ngán ngẩm: “Phát sợ gameshow, phát sợ VTV, cứ thế này thì ai dám xem nữa?”. Không ít người lo ngại, các thí sinh với thói ứng xử “chợ búa” và sự “dung dưỡng” của nhà sản xuất chương trình trên truyền hình có thể ảnh hưởng tới lối sống, ứng xử, giá trị lệch chuẩn văn hóa của một bộ phận giới trẻ.
Đó là chưa kể đến những trường hợp văng tục, chửi thề trong... hậu trường. Một khán giả từng bức xúc chia sẻ với chúng tôi rằng: “Vào hậu trường một chương trình diễn thời trang để chờ người thân, không ngờ “hứng” trọn những câu chửi thề, nói bậy của các bạn người mẫu. Không ngờ chân dài, ăn mặc sành điệu mà mở miệng ra là Đ.M”.
Chuyện sao Việt chửi bậy trong showbiz không còn là hiếm, họ có thể chửi khi chưa đến lượt lên hát, có thể chửi khi bầu show chưa thanh toán cát xê, có thể chửi khi...cảm thấy khó chịu với một ai đó và có thể chửi bậy khi... đang vui hay buồn.
Cô người mẫu Trang Trần có vẻ rất thích chửi, khi hễ có việc gì khó chịu, bất bình là tuôn lời tục tĩu “mọi lúc mọi nơi”. Đến nỗi gõ cụm từ “Trang Trần chửi bậy” là nhan nhản các vụ việc, clip có liên quan đến cô và hành vi văng lời thô tục trên Internet.
Trang Trần từng bị công an tạm giữ vì tội lăng mạ người thi hành công vụ. Câu chuyện bắt đầu từ việc khi Trang Trần cùng một người bạn đi taxi từ phố Ngô Văn Sở về khách sạn ở phố Đào Duy Từ, quận Hoàn Kiếm thì bị công an yêu cầu dừng xe vì tài xế đi vào đường ngược chiều. Thấy bác tài có nguy cơ bị phạt, “máu anh hùng” của cô gái nổi tiếng “thích thể hiện”, Trang Trần lao ra khỏi xe và phản ứng cho rằng đường vào ban đêm làm gì có ai đi, sao không cho người ta đi.
Rồi liên tiếp tuôn ra những lời khó nghe, văng tục, chửi đổng khi nói với lực lượng công an. Trong đoạn clip được người dân đưa lên mạng, thì Trang Trần không những chửi mà còn có thái độ hung hăng, đạp vào người một chiến sĩ công an lớn tuổi.
Khán giả bị “ô nhiễm”, “ngộ độc” ngôn từ của các “sao”
Những cái tên nổi bật, hay nói tục, chửi bậy, thể hiện văn hóa “chợ búa” nhất có thể kể đến như: Trang Trần, Pha Lê, Vũ Hạnh Nguyên, Yanbi, Mr. T...Rồi không chỉ nói lời tục tĩu ngoài đời, mà sao còn cho lời thô thiển vào bài hát, tiểu phẩm hài, trên phim khiến không ít người ngán ngẩm.
Khi mà những người nổi tiếng, nhân danh người làm văn hóa được hàng triệu người hâm mộ vẫn giữ lối hành xử kiểu “vô văn hóa”, chửi nhau như hát hay… thì showbiz Việt tránh sao việc không bị “ô nhiễm”, còn khán giả là người chịu thiệt nhất khi bị ngộ độc bởi ngôn từ tục tĩu của “sao”.
Hoa hậu Việt Nam 2016 Đỗ Mỹ Linh văng tục trên mạng xã hội. |
Những người nhân danh là nghệ sĩ miệng thường “xả rác” thường luôn biện minh cho hành động không mấy văn hóa của mình bằng những ngôn từ như: “Nghệ sĩ cũng là người bình thường”, hoặc “Ai cũng có lúc nóng giận”, hay “tính tôi ruột ngựa”, “tôi khẩu xà tâm phật”. Những biện minh ấy không thể che đậy sự thiếu văn hóa, thiếu tôn trọng chính mình. Và dĩ nhiên, chính họ không tôn trọng chính mình thì khó có thể mong người khác tôn trọng họ.
Ngày trước, từng có chuyện một nữ nghệ sĩ cải lương nổi tiếng đã lỡ miệng nói bậy khi đang diễn trên sân khấu và sau đó phải chịu sự kỷ luật. Giờ đây, việc các ca sĩ, người mẫu diễn viên trẻ nói tục chửi bậy như “hát hay” từ cuộc sống đời thường tới mạng xã hội, YouTube, truyền hình… dường như chưa có chiếc “roi” của các nhà quản lý xử phạt họ.
Văn hóa chuyên chở những giá trị đẹp của nhân cách. Các game show thường có tiêu chí tìm ra những tài năng nghệ thuật và tài năng luôn cần có văn hóa. Thế nhưng, văn hóa ứng xử của những người được coi là sứ giả văn hóa xem ra lại… rất xa xỉ.
NSND Lan Hương thẳng thắn: “Nếu như chỉ mang tính chất đùa cợt trong giao tiếp giữa vài ba người với nhau thì không nói, nhưng khi ở trước đám đông, nhất là ở trước hàng triệu khán giả mà văng tục thì khó có thể chấp nhận, đặc biệt là những nghệ sĩ. Người xưa có dạy “uốn lưỡi 7 lần trước khi nói”. Người bình thường đã phải tâm niệm câu ấy, người làm nghệ thuật, văn hóa là người của công chúng nên phát ngôn trước công chúng lại càng cần lấy điều đó làm lề lối cho mình”.
Theo PGS.TS Trịnh Hòa Bình, Giám đốc Trung tâm Điều tra dư luận xã hội (Viện Xã hội học), có không ít người đang có sự nhầm tưởng về giá trị. Họ quan niệm bỗ bã, bặm trợn chứng tỏ là người “ăn sóng nói gió”, biết làm chủ tình thế, thể hiện sự “chịu chơi”.
Việc nói tục, chửi bậy chưa bị lên án đúng mức. Chúng ta mới quan tâm đề cao những vấn đề vĩ mô, như rèn luyện lý tưởng, lẽ sống cho giới trẻ mà không thấy rằng, việc cần làm đầu tiên là uốn nắn những hành vi nhỏ như lời ăn tiếng nói, cách ứng xử với nhau.
Ngoài việc cần tẩy chay, xử phạt nặng những nghệ sĩ kém văn hóa, ứng xử, không cho xuất hiện trên sóng truyền hình, hạn chế sự tham gia của họ ở các sự kiện lớn nên chăng cũng cần có chế tài xử phạt những kênh phát sóng “nối giáo” cho những “sao”, thí sinh game show “xả rác” trên truyền hình.
Tại làng giải trí phương Tây, vợ chồng nhà Natalia Kills và Willy Moon từng bị X-Factor Newzealand sa thải ngay lập tức vì những lời lẽ xúc phạm đến phần trình diễn của một thí sinh khi chương trình đang phát sóng. Báo chí thậm chí còn trực sẵn tại sân bay để chụp lại khoảnh khắc không được mấy vinh quang “rời New Zealand” để trốn dư luận của cặp ngôi sao này. Cầu thủ nổi tiếng thế giới Rooney cũng bị treo giò 2 trận đấu chỉ vì một câu chửi thề trên sóng truyền hình.