Ngân hàng Hải Phòng trước “liều thuốc đắng” về quản lý tiền tệ

Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là các ngân hàng sẽ gặp nhiều khó khăn mà thực chất đây là một sự điều chỉnh tất yếu theo yêu cầu của thị trường. Lãnh đạo Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước Hải Phòng khẳng định:  tất cả mọi hoạt động ngân hàng vẫn diễn ra bình thường, bảo đảm tính thanh khoản cao. Người dân và cả các doanh nghiệp không có điều gì phải lo lắng.

Thuốc đắng nhưng cần thiết

Dạo qua một vòng các chi nhánh ngân hàng trên địa bàn thành phố, có thể thấy phản ứng của mỗi ngân hàng khác nhau. Tại Chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Hải Phòng, Giám đốc Đoàn Tiến Dũng cho biết: hệ thống của BIDV hầu như không bị ảnh hưởng lớn. Chi nhánh vẫn huy động tiền gửi khá tốt và vẫn đẩy mạnh cho vay. Tuy nhiên, trước tình trạng chung của thị trường, theo chỉ đạo của BIDV Việt Nam, chi nhánh chuẩn bị điều chỉnh lãi suất huy động và lãi suất cho vay nhưng ngày 25-2 mới áp dụng.

Còn tại Chi nhánh Ngân hàng Công thương Hải Phòng, lãnh đạo chi nhánh cho biết: chiều 20-2, ngân hàng mới họp bàn để tính việc tăng lãi suất huy động. Đây là một việc làm cần thiết trong tình hình hiện nay bởi trào lưu chung nhưng điều đáng nói là ngân hàng vẫn đang cho vay một cách thoải mái, lãi suất cho vay cao nhất tính tới ngày 20- 2 là 1,2% và nguồn tiền gửi vẫn tăng.

Với các ngân hàng thương mại cổ phần, sự phản ứng nhanh hơn và quyết liệt hơn. Theo Sở Giao dịch Ngân hàng Á châu Hải Phòng, việc tăng lãi suất huy động và lãi suất cho vay  được thực hiện từ mấy ngày nay. Thậm chí, lãi suất cho vay còn được điều chỉnh linh hoạt theo từng ngày, ngày 15-2 một biểu giá, ngày 18- 2 một giá, ngày 19- 2 một giá khác và ngày 20-2 tiếp tục được điều chỉnh. Tính bình quân, lãi suất cho vay tăng 0,02-0,06%, còn lãi suất huy động tăng 0,06 - 0,1- 0,12%. Động thái rõ nhất là ACB chưa từ chối cho vay một khách hàng nào, có chăng chỉ do chưa đủ các điều kiện bắt buộc của ngân hàng hoặc họ phải tính toán, xem xét lại về lãi suất mà thôi. Giám đốc VIBank Hải Phòng khẳng định: ngân hàng vẫn đang huy động vốn khá tốt, số dư huy động tăng và không có vấn đề gì xảy ra. Chỉ có điều, ngân hàng đang phải tính toán lại và có biện pháp chặt chẽ hơn trong việc tăng dư nợ cho vay, nhất là đối với  các khách hàng mới còn thiếu các điều kiện bảo đảm tiền vay.

Thông tin tổng hợp từ Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước Hải Phòng cho thấy: tốc độ huy động vốn và dư nợ cho vay của toàn địa bàn vẫn ổn định, sự thay đổi lên, xuống không đáng kể. Nói tóm lại, các ngân hàng tại Hải Phòng không lâm vào tình trạng thiếu tiền đồng, không khó khăn về mặt thanh toán. Việc tiếp tục mở rộng cho vay, điều chỉnh lãi suất hoàn toàn phụ thuộc vào sự chỉ đạo của các ngân hàng Trung ương, vào tiềm năng của từng ngân hàng. Nhìn chung, các ngân hàng có quy mô lớn như BIDV, Vietcombank, Incombank, Agribank... vẫn bình tĩnh hơn bởi có tiềm lực mạnh, có khả năng đáp ứng yêu cầu của các khách hàng lớn với mức lãi suất khá cạnh tranh. Trong khi đó, một số ngân hàng cổ phần tuy nhanh hơn, nhạy bén hơn nhưng vì nhiều lý do, lãi suất đã được điều chỉnh lên ở mức cao. Được biết, một số ngân hàng cổ phần đã tăng lãi suất cho vay lên tới mức 1,4- 1,8%, cá biệt có ngân hàng lên tới 2%/ tháng...

Khách hàng nói gì?

Trao đổi với một số khách hàng gửi tiền tại BIDV Hải Phòng ngày 20-2, họ nắm khá rõ thông tin và vẫn tiếp tục gửi tiền vào ngân hàng. Lý do,  theo họ là: gửi tiền ở ngân hàng vẫn chắc ăn nhất. Trong khi chứng khoán liên tục sụt giảm, mua vàng hay bất động sản không phải ai cũng có đủ khả năng, do đó họ chọn ngân hàng. Còn tại Chi nhánh Ngân hàng công thương Hải Phòng, có một vài khách hàng rút tiền mang đi gửi ở các ngân hàng khác có mức lãi suất cao hơn, nhưng theo Giám đốc chi nhánh, số lượng khách hàng loại này không đáng kể và về tổng thể, không ảnh hưởng tới tổng số huy động vốn của ngân hàng. Có thể coi đây là các khách hàng biết tận dụng thời cơ để mang lại lợi nhuận cao nhất từ đồng tiền nhưng lại có nhiều người khác coi uy tín của ngân hàng mà họ gửi gắm đồng tiền mới là lợi nhuận đáng kể nhất. Tại nhiều ngân hàng khác, việc huy động tiền gửi tuy khó khăn hơn nhưng về cơ bản họ vẫn bảo đảm c yêu cầu hoạt động tín dụng.

Các khách hàng vay tiền thì lo lắng hơn. Giám đốc một doanh nghiệp tư nhân cho biết: ngân hàng vẫn ủng hộ dự án của doanh nghiệp nhưng với tình hình lãi suất tăng cao như hiện nay, đơn vị buộc phải xen lại tính hiệu quả và phải lùi thời điểm vay tiền lại. Tuy nhiên, cũng có nhiều khách hàng phàn nàn: ngân hàng thít chặt các điều khoản cho vay quá, doanh nghiệp khó lòng đáp ứng nổi. Có nhân viên ngân hàng còn khuyên khách hàng không nên vay trong lúc này bởi thời gian chờ đợi để xét duyệt khá lâu, nếu không đủ điều kiện không được vay, ít nhân nhượng như trước đây, khi ngân hàng thừa vốn...

Thiết lập mặt bằng giá mới

Như vậy là, một loạt biện pháp cứng rắn của Ngân hàng Nhà nước như: nâng dự trữ bắt buộc từ 10% lên 11%, thắt chặt cho vay chứng khoán bằng QĐ 03 khống chế chỉ cho vay 20% trên vốn điều lệ, cảnh báo nguy cơ khi cho vay bất động sản, tăng lãi suất cơ bản, lãi suất tái cấp vốn và gần đây nhất là yêu cầu các ngân hàng bắt buộc phải mua 20.300 tỷ đồng tín phiếu ngân hàng đã ngay lập tức tác động tới toàn bộ hệ thống ngân hàng. Có nhiều luồng ý kiến khác nhau nhưng phần đông đều cho rằng đây là biện pháp cần thiết, lẽ ra phải được thực hiện từ trước nhằm góp phần giảm lạm phát, kiềm chế tốc độ tăng trưởng nóng trong hoạt động tín dụng và về lâu dài, bảo đảm tính an toàn, hiệu quả của các ngân hàng cũng như tính an toàn của nền kinh tế, bảo đảm sự tăng trưởng bền vững, không tiềm ẩn nhiều yếu tố rủi ro. Tuy nhiên, giá như Ngân hàng Nhà nước thực hiện một cách mềm dẻo, có lộ trình, một số ngân hàng có thể đỡ bị “ sốc” hơn. Thực chất, tại thời điểm này, có ngân hàng đã tạm ngừng cho vay để tập trung bảo đảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc, dành tiền mua tín phiếu và cơ cấu lại nguồn vốn, khách hàng...

Theo Sở Giao dịch ACB Hải Phòng, ảnh hưởng nhiều nhất có lẽ là thị trường liên ngân hàng. Có lúc, lãi suất liên ngân hàng lên tới 43%/ năm, mức cao nhất từ trước tới nay. Trong “cuộc chiến” này, ngân hàng nào mạnh vốn và làm ăn chắc chắn sẽ thắng, thậm chí còn là cơ hội kinh doanh của họ. Nhưng ngân hàng nào sử dụng nguồn vốn cho vay ngắn hạn để cho vay trung, dài hạn với tỷ lệ cao, buộc phải gánh chịu hậu quả.

Rõ ràng, các ngân hàng đang phải đối mặt với cả những cơ hội cùng nhiều thách thức trong cạnh tranh và hội nhập. Sau một thời gian khá dài liên tục tăng trưởng với tốc độ cao, đây chính là lúc các ngân hàng tạm dừng lại để điều chỉnh, rút ra bài học, kinh nghiệm, để tăng trưởng một cách chắc chắn, bền vững và hiệu quả cao hơn. Hầu hết các giám đốc ngân hàng đều khẳng định: sự điều chỉnh này là tất yếu khi tốc độ lạm phát đã vượt quá xa so với lãi suất ngân hàng. Thị trường tiền tệ sẽ có sự điều chỉnh tới khi xác lập được một mặt bằng giá mới thì sẽ dừng lại và ổn định. Người dân và doanh nghiệp hãy tin tưởng, hãy yên tâm với các chính sách quản lý vĩ mô về tiền tệ của Chính phủ. Còn tại Hải Phòng, tiền đồng vẫn không thiếu, tuy giá cả tiền tệ có tăng nhưng là tăng theo yêu cầu của thị trường, theo quy luật phát triển kinh tế. Do đó, trong thời điểm này, một “liều thuốc” đủ mạnh là cần thiết.

Hồng Thanh