Có những vụ việc sử dụng ma túy thụ động đã xảy ra trên địa bàn do người sử dụng không biết trong các chất đưa vào cơ thể bằng đường ăn uống và đường hút đã bị pha trộn các chất ma túy.
Loại ma túy này thường được đóng gói dưới dạng sản phẩm, bao bì dễ bắt mắt, thu hút sự tò mò, hiếu kì. Một số loại có chứa chất ma túy được sản xuất, đóng gói có phép của cơ quan chức năng ở một số nước trên thế giới, sau đó được các đối tượng lợi dụng lén lút mang vào Việt Nam phát tán sử dụng.
Đối tượng sử dụng thường là giới trẻ, học sinh, sinh viên. Hậu quả gây ra với người sử dụng gần như ngay lập tức, gồm các triệu chứng gây nguy hại đến sức khỏe, nguy cơ tử vong cao...
Quá trình phát hiện, bắt giữ các vụ việc liên quan đến ma túy pha trộn đồ uống, thực phẩm, lực lượng chức năng còn gặp một số khó khăn, vướng mắc. Có chất ma túy khi phát hiện, giám định là chất ma túy mới, chưa có trong danh mục chất ma túy do Chính phủ ban hành. Công tác giám định chất ma túy trộn trong đồ uống, thực phẩm còn gặp khó khăn, mất nhiều thời gian, một số vụ việc phải trưng cầu giám định vượt tuyến lên Viện Khoa học hình sự Bộ Công an do cấp tỉnh không giám định được.
Hơn nữa những loại ma túy này được đóng gói, pha trộn rất tinh vi, khó phát hiện được bằng mắt thường, trong khi đó các phương tiện, trang thiết bị kĩ thuật hỗ trợ cho lực lượng chức năng thực hiện nhiệm vụ còn nhiều hạn chế, chưa đáp ứng thực tiễn.
Từ tình hình trên, để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống ma túy nói chung và phòng ngừa, ngăn chặn tình trạng ma túy pha trộn trong đồ uống, thực phẩm nói riêng, trong năm 2022, Công an tỉnh Quảng Ninh đã tham mưu UBND tỉnh tổ chức 2 Hội nghị chuyên đề về công tác phòng chống tội phạm, tệ nạn ma túy. Từ đó, các sở, ngành, địa phương vào cuộc rất quyết liệt, phối hợp chặt chẽ, không còn tư tưởng “khoán trắng” cho lực lượng Công an trong công tác này.
Sở Y tế đã công bố danh sách 19 cơ sở, 150 bác sỹ đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện trên địa bàn tỉnh, tháng 1/2023 tiếp tục tổ chức tập huấn bổ sung 60 bác sỹ để đảm bảo đủ các điều kiện xác định tình trạng nghiện.
Sở LĐ-TB&XH tham mưu UBND tỉnh giao chỉ tiêu cho các địa phương thực hiện công tác cai nghiện, quản lý sau cai, đào tạo học nghề, hỗ trợ việc làm, phòng chống tái nghiện; trong đó chỉ tiêu cai nghiện tập trung năm 2023 là 500 người; đào tạo nghề 420 người và giải quyết việc làm 580 người.
Về triển khai các biện pháp giảm cầu, Công an tỉnh sử dụng triệt để các quy định mới và chế tài xử lý của Luật Phòng, chống ma túy với người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy và người quản lý sau cai, nhất là răn đe các đối tượng ngay từ khi sử dụng trái phép chất ma túy.
Đồng thời triển khai quyết liệt công tác tổ chức rà soát, thống kê, đánh giá lại toàn bộ số đối tượng nghiện, sử dụng trái phép chất ma túy, người quản lý sau cai trên địa bàn tỉnh để phân loại, thống kê, quản lý theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy. Năm 2022 đã tiến hành rà soát, triệu tập xét nghiệm chất ma túy trong cơ thể đối với tổng số 2.514 trường hợp.
Chỉ đạo lực lượng CSGR triển khai Kế hoạch cao điểm xét nghiệm chất ma túy đối với lái xe điều khiển phương tiện giao thông đường bộ. Năm 2022, qua công tác tuần tra kiểm soát giao thông đã xác định được 187 lái xe dương tính với ma túy và đã xử lý theo quy định của pháp luật, đồng thời thông báo về UBND cấp xã nơi cư trú để lập hồ sơ quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy.
Năm 2023, Công an tỉnh Quảng Ninh tiếp tục chủ động tham mưu UBND tỉnh ban hành kế hoạch triển khai đợt cao điểm tổng rà soát, phát hiện lập hồ sơ quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy, người nghiện ma túy (triển khai từ 1/3 - 15/7/2023).
Với các biện pháp giảm cung, Công an tỉnh tập trung triệt xóa các điểm, tụ điểm là nơi các đối tượng lợi dụng để chứa chấp, tổ chức sử dụng trái phép chất ma túy; đồng thời gắn với xử lý trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị trong quản lý các cơ sở kinh doanh có điều kiện về an ninh trật tự; kiên quyết thu hồi giấy phép kinh doanh đối với các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật. Năm 2022, toàn tỉnh Quảng Ninh đã phát hiện, triệt phá 72 ổ nhóm tổ chức, xử lý hình sự 222 đối tượng về các hành vi tổ chức sử dụng, chứa chấp sử dụng và lôi kéo sử dụng trái phép chất ma túy.
Công an tỉnh đề nghị Bộ Công an đẩy mạnh khai thác hệ thống cơ sơ dữ liệu quốc gia về dân cư, dữ liệu Căn cước công dân phục vụ công tác đấu tranh phòng, chống ma túy và quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy.
