Đòn đánh bất ngờ
Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu đích thân báo cáo với Tổng thống Nga Vladimir Putin về tình hình chiến dịch quân sự của Nga tại Syria. Các mục tiêu IS bị tên lửa Klub tiêu diệt gồm các trung tâm chỉ huy, kho đạn, kho nhiên liệu, nhà máy sản xuất vũ khí.
“Sự kiện vũ khí chính xác của chúng ta phóng từ biển Caspian đánh trúng tất cả mục tiêu ở khoảng cách 1.500 km cho thấy sự chuẩn bị tốt của tổ hợp công nghiệp quốc phòng và sự huấn luyện tốt của binh sĩ. Còn quá sớm để đánh giá kết quả, nhưng những gì đã thực hiện xứng đáng được đánh giá cao”, Tổng thống Putin nói.
Bốn tàu tên lửa Nga tham gia phóng tên lửa Klub sáng 7/10 gồm tàu hộ vệ tên lửa Dagestan và 3 tàu tên lửa Sviyazhsk, Uglich và Great Ustyug. Các tàu này đều được trang bị hệ thống tên lửa Klub-NK phóng thẳng đứng. Tên lửa Klub của Nga phóng từ tàu chiến có tầm bắn tối đa 2.600 km (loại 3M14), có thể vừa diệt tàu chiến lẫn tấn công mục tiêu trên đất liền, được xem ngang ngửa với tên lửa Tomahawk của Mỹ. Bộ Quốc phòng Nga cho hay, các tên lửa phóng đi sáng 7/10 là loại 3M14.
Sự kiện này lập tức gây sự chú ý của phương Tây vì đây là lần đầu tiên Nga không không kích tại chỗ bằng máy bay mà dùng tên lửa hành trình tấn công kẻ địch từ cách xa hàng ngàn cây số. BBC dẫn lời chuyên gia cho rằng, Nga muốn chứng tỏ cho thế giới thấy Nga có tiềm lực quân sự không thua kém bất cứ siêu cường nào và còn nhắn gửi những thông điệp khác nữa.
 |
| Đòn đánh bằng tên lửa hành trình của Nga khiến phương Tây giật mình. Đồ họa: Daily Mail. |
Một tuần sau khi Nga phát động chiến dịch trực tiếp tấn công tại Syria, cộng đồng tình báo và quốc hội Mỹ muốn xem xét lại liệu tình báo Mỹ đã bỏ qua những gì hoặc phán đoán sai những dấu hiệu cảnh báo quan trọng nào, Reuters đưa tin.
Daily Mail trích phát biểu của ông Douglas Lute, Đại sứ Mỹ tại NATO, trước thềm hội nghị bộ trưởng quốc phòng NATO, rằng Nga có khả năng thiết lập sự hiện diện quân sự với hỏa lực mạnh chỉ trong một thời gian ngắn.
Theo giới chức phương Tây, chiến lược, chiến dịch không kích mới của Nga tại Syria có vẻ được lên kế hoạch để đẩy lui đà tiến của phiến quân đe dọa chế độ của Tổng thống Syria Bashar al-Assad, bảo vệ các tài sản quân sự của Nga tại nước này và khẳng định lại vị thế của Mátxcơva như một siêu cường quốc tế cạnh tranh với Mỹ.
Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu tiếp tục chỉ trích các cuộc không kích của Nga tại Syria, nhấn mạnh Nga chủ yếu tấn công các nhóm đối lập ôn hòa và do đó giúp IS mạnh thêm. Ông Davutoglu yêu cầu Nga tôn trọng an ninh Thổ Nhĩ Kỳ liên quan tình hình Syria. Thủ tướng Davutoglu kêu gọi Nga tôn trọng không phận Thổ Nhĩ Kỳ, tuyên bố nước này sẽ tuyệt đối không nhượng bộ về vấn đề liên quan an ninh biên giới.
NATO họp khẩn, tính điều quân
Các chiến đấu cơ Nga bị cho là đã hai lần vi phạm không phận Thổ Nhĩ Kỳ trong tuần này. Thổ Nhĩ Kỳ đã điều máy bay F-16 để ngăn chặn và triệu tập đại sứ Nga để phản đối. Trước đó, ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ nói nước này đã đề xuất một cuộc gặp giữa quan chức quân sự Thổ Nhĩ Kỳ và Nga tại Ankara nhằm tránh Nga vi phạm không phận.
Quan chức Mỹ cũng cáo buộc các máy bay chiến đấu Nga đa chặn máy bay không người lái của Mỹ ít nhất ba lần từ khi chiến dịch không kích bắt đầu. Hai quan chức Mỹ giấu tên nói với Fox News rằng, hai vụ xảy ra ở khu vực IS chiếm giữ, bao gồm cả thủ phủ của chúng tại Raqqa và dọc biên giới với Thổ Nhĩ Kỳ. Vụ thứ ba xảy ra ở phía tây bắc, gần thành phố Aleppo.
Đại úy Jeff Davis, Phát ngôn viên Lầu Năm Góc, nói rằng, một máy bay F-16 Mỹ khi đang bay ở Syria đã phải chuyển hướng một chút để tránh chiến đấu cơ Nga ít nhất một lần.
NATO cho biết chuẩn bị điều quân tới Thổ Nhĩ Kỳ để bảo vệ đồng minh sau khi máy bay chiến đấu Nga bị cho là vi phạm không phận nước này. “NATO sẵn sàng và đủ khả năng bảo vệ tất cả các đồng minh, bao gồm Thổ Nhĩ Kỳ trước bất cứ mối đe dọa nào”, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg tuyên bố với báo chí, lưu ý rằng các cuộc không kích và tấn công bằng tên lửa hành trình của Nga là những lý do gây quan ngại.
Trong khi Mỹ bác bỏ khả năng hợp tác quân sự với Nga tại Syria, các bộ trưởng quốc phòng NATO sẽ thảo luận làm sao khuyến khích Nga giúp giải quyết khủng hoảng, tin rằng Nga cũng muốn tránh bị sa lầy trong một cuộc xung đột kéo dài. “Cần có một giải pháp chính trị, một sự chuyển tiếp”, ông Stoltenberg nói.
Sau hơn một thập kỷ can dự vào Afghanistan, NATO đối mặt vô số mối đe dọa kề sát biên giới. Các thành viên phía đông muốn tập trung giải quyết khủng hoảng Ukraine; số còn lại lo lắng về các chiến binh IS. Điều này dẫn tới nguy cơ không đạt được sự thống nhất của 28 thành viên.
Pháp và Anh muốn sử dụng lực lượng phản ứng nhanh mới gồm 5.000 lính bên ngoài biên giới NATO để giúp ổn định các chính quyền hậu xung đột tại Libya, Syria. Ba Lan và các nước Baltic lại muốn NATO hiện diện thường trực trên lãnh thổ của mình để phản ứng ngăn chặn trước bất kỳ động thái nào của Nga nhằm khôi phục ảnh hưởng tại các nước thuộc Liên Xô cũ.
Nhằm đối phó cuộc khủng hoảng Syria, NATO đang thúc đẩy việc thành lập lực lượng phản ứng nhanh 13.000 quân sẵn sàng được triển khai tới bất cứ điểm nóng nào trên thế giới trong vòng 3-7 ngày. Trong khi đó, Anh đang điều quân tới vùng Baltic nhằm phòng ngừa mối đe dọa từ phía Nga, Bộ Quốc phòng Anh thông báo. Bộ trưởng Quốc phòng Anh Michael Fallon cho biết, Anh sẽ triển khai một đơn vị 120 binh sĩ tới các căn cứ tại Estonia, Latvia và Lithuania. Bên cạnh đó, không quân Anh cũng điều động các chiến đấu cơ Typhoon tới bảo vệ không phận Baltic.
New York Times ngày 8/10 dẫn lời giới chức phương Tây nói rằng, chiến dịch can thiệp quân sự của Nga vào Syria là kết quả lên kế hoạch của 4 đồng minh gồm Nga, Iran, Syria và lực lượng Hezbollah ở Li-băng trong ít nhất 4-6 tháng qua.
Chiến dịch đã làm hồi sinh các lực lượng chính phủ Syria. Các đợt tấn công trên bộ ngày 7/10 lần đầu tiên đánh dấu quân đội Syria chuyển từ thế phòng thủ sang tấn công. Các cuộc giao chiến dữ dội nổ ra khi phiến quân dùng tên lửa chống tăng TOW do CIA cung cấp bắn xe tăng Nga sản xuất, khiến người ta có cảm tưởng đây là cuộc chiến ủy nhiệm giữa Nga và Mỹ.
Giám đốc Tổ chức giám sát nhân quyền Syria Rami Abdurrahman mô tả các cuộc tấn công của quân đội Syria và đồng minh dưới sự yểm trợ của không quân Nga là dữ dội nhất kể từ đầu chiến dịch. Chỉ trong ngày 7/10, Nga đã oanh kích 37 lần vào khu vực.
