Theo AFP, việc ký kết các thỏa thuận kinh tế giữa Nga và Nhật là một trong các biện pháp để xây dựng lòng tin giữa 2 nước nhằm hướng tới một hiệp ước hòa bình chính thức kết thúc Chiến tranh thế giới II vốn bị cản trở bởi tranh chấp lãnh thổ liên quan đến quần đảo hiện do Nga quản lý và gọi là quần đảo Kuril mà Nhật Bản cũng tuyên bố chủ quyền và gọi là quần đảo Phương Bắc.
Trước đó, ngày 15/12, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Vladimir Putin đã có cuộc gặp với hy vọng đạt được bước đột biến trong việc giải quyết tranh chấp giữa 2 nước. “Hôm qua tại Nagato chúng tôi đã tiến hành hội đàm với Thủ tướng Nhật Bản, trong đó thảo luận về thực trạng toàn bộ tổ hợp quan hệ Nga-Nhật, kể cả các vấn đề có tính chất chính trị và khả năng ký kết Hiệp ước hòa bình” – ông Putin ngày 16/12 cho hay.
Theo giới chức Nga ngày 16/12, trong khuôn khổ chuyến thăm của ông Putin, Nga và Nhật đã ký tổng cộng 68 thỏa thuận về kinh doanh. Tổng thống Nga Putin nói rằng mối quan hệ kinh doanh chính là một cách để xây dựng lòng tin giữa Nga – Nhật. “Sự hợp tác trên mặt trận kinh tế sẽ giúp chúng tôi tạo nền tảng để cải thiện quan hệ” – ông nói.
Phát biểu tại buổi ăn trưa làm việc với ông Putin, ông Abe cũng đã thông báo về việc ký kết các dự án hợp tác kinh tế giữa 2 nước và cho rằng Nga và Nhật hiện vẫn chưa khai thác hết tiềm năng trên các lĩnh vực có thể hợp tác giữa 2 nước láng giềng. Trong số những thỏa thuận kinh doanh đã được ký kết giữa Nga và Nhật có các thỏa thuận về hợp tác chiến lược giữa Công ty khí đốt Gazprom và các công ty Mitsui & Co, Mitsubishi của Nhật.
Tuy nhiên, dù đã trao đổi quan điểm thẳng thắn nhưng kết thúc cuộc gặp, 2 bên chỉ đạt được những tiến bộ về các biện pháp tăng cường hợp tác kinh tế chứ chưa đạt được bước tiến đáng kể trong việc hướng tới hiệp ước hòa bình.
Theo ông Abe, tại cuộc gặp diễn ra ngày 15/12, 2 bên đã thảo luận về việc phát triển kinh tế chung trên quần đảo đang tranh chấp, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi hơn cho những người Nhật từng sinh sống trên đảo tới thăm nơi này.
Ông Yuri Ushakov – một cố vấn của Điện Kremlin – cho hay 2 nhà lãnh đạo đã kêu gọi các chuyên gia của 2 nước tìm các biện pháp để khai thác chung trên 4 hòn đảo này trên các lĩnh vực như nghề cá, du lịch, văn hóa và y tế.
Ông cũng thừa nhận con đường để hướng tới việc giải quyết tranh chấp lãnh thổ giữa 2 nước là khó khăn và sẽ không thể đạt được nếu 2 bên không có niềm tin lẫn nhau.
