NEOM - Tham vọng “Thung lũng Silicon” giữa sa mạc

Ảnh minh họa
Ảnh minh họa
(PLO) - Từ một con sư tử vẽ bằng tay cho tới những người máy biết nói và các thiết bị biết bay, Saudi Arabia đã khiến giới đầu tư kinh ngạc với những kế hoạch cho “hàng tỉ dự án” công nghệ cao. 

Vương quốc Saudi Arabia đã tiết lộ các kế hoạch xây dựng NEOM, siêu dự án được mô tả là một phiên bản của Thung lũng Silicon của khu vực, thêm vào đó là một thành phố giải trí tại Riyadh có thể cạnh tranh với Walt Disney và dự án Biển Đỏ, một điểm đến để nghỉ dưỡng nằm trên một rạn san hô lớn giữa biển. 

Tham vọng...

Những bản thiết kế cho các dự án này đã được trình bày trước 3.500 đại diện các đối tác trong tuần lễ Sáng kiến Đầu tư Tương lai (FII) - được mệnh danh là “Diễn đàn Davos trên Sa mạc” - nhằm lên kế hoạch đưa đảo quốc này trở thành một điểm đến thương mại sầm uất. 

Các dự án trị giá hàng trăm tỷ USD này là sáng kiến của Thái tử Mohammed bin Salman, một người tự xưng là nhân vật tạo ra sự thay đổi một cách phóng khoáng, cũng là kiến trúc sư trưởng của chương trình cải cách “Tầm nhìn 2030” có ảnh hưởng sâu rộng.

Để mô tả cho sự thay đổi mà ông dự báo, tại hội nghị FII, ông đã một tay cầm một chiến điện thoại Nokia đời cũ và một tay cầm một chiếc Iphone thời thượng để thể hiện một sự biến đổi ngoạn mục trong kỷ nguyên bị ám ảnh bởi những thiết bị điện tử. Ông đang tìm kiếm sự ủng hộ từ giới trẻ của vương quốc này, song cũng phải đối mặt với một thách thức thực sự trong việc thuyết phục dân chúng rằng những cải cách của mình sẽ tạo ra công ăn việc làm trong bối cảnh tình trạng thất nghiệp đang rất nhức nhối.

Sáng kiến NEOM trị giá 500 tỷ USD, với sự kết hợp các từ viết tắt của tiếng Anh và tiếng Arập có nghĩa là “tương lai mới”, sẽ là một trung tâm công nghệ số và công nghệ sinh học trải rộng hơn 26.500km2 tại một khu vực giáp ranh Jordan và Ai Cập. 

Trong một đoạn phim quảng cáo long lanh phác họa những nét đặc trưng của dự án này, những phụ nữ đang chạy bộ trong các bộ đồ thể thao và làm việc cùng với những người đàn ông trong các phòng thí nghiệm, một hình ảnh đối lập với phong cách ăn mặc nổi tiếng của đất nước này. Theo đoạn phim, ngành dịch vụ của đất nước này sẽ do người máy đảm nhiệm. Và trong một động thái nhằm thể hiện tham vọng của mình, Saudi Arabia hồi tuần qua đã trao tư cách công dân cho một người máy có tên Sophia. 

...và rủi ro?

Tuy nhiên, nhiều câu hỏi bật ra quanh khả năng Saudi Arabia thực hiện những dự án này, với một phần số vốn đầu tư là lấy từ nguồn quỹ dồi dào không giới hạn của họ, trong bối cảnh Riyadh đang tìm cách đa dạng hóa nền kinh tế của mình khi mà tình trạng sụt giảm giá dầu vẫn kéo dài.

Nhận xét về NEOM, hãng phân tích Eurasia Group cho biết: “Sáng kiến này thực sự quá tham vọng, với những rủi ro vô cùng lớn trong khâu thực hiện, và sẽ không giúp đối phó hiệu quả với những thách thức việc làm. Việc Saudi Arabia liên tiếp đưa ra những sáng kiến và các dự án đầu tư mới… đang thể hiện một hình ảnh năng động. Tuy nhiên, chính phủ sẽ không có khả năng thực hiện hàng loạt chương trình tham vọng như vậy”. 

Những dự án với quy mô và tham vọng chưa từng có này có thể đặt ra những áp lực về vốn trong bối cảnh chính phủ phải đối mặt với tình trạng thâm hụt ngân sách khá lớn và tăng trưởng trong khu vực kinh tế phi dầu mỏ của vương quốc này gần như là không chuyển động. Chuyên gia Alan Lowe thuộc Nhóm Thương mại Mỹ tại Riyadh nói với AFP: “Quả cầu thủy tinh của tôi đang khá mờ mịt. Từ trước tới nay chúng ta chưa từng chứng kiến những điều tương tự, và hãy chờ xem các dự án này liệu sẽ đi đến đâu”. 

Theo một báo cáo của hãng nghiên cứu Capital Economics, cách thức thực thi các dự án quy mô lớn của vương quốc này khá “nghèo nàn”. Báo cáo đưa ra một ví dụ về thành phố Kinh tế của Vua Abdullah ở gần Jeddah, từng được cho là đối thủ cạnh tranh với Dubai để trở thành trung tâm thương mại, song dự án đó đã trải qua rất nhiều lần trì hoãn.

Trong khi đó, những người khởi xướng các dự án này lại cho rằng thời điểm hiện nay đã khác bởi các dự án được trực tiếp giám sát bởi vị thái tử có chủ trương cải cách, người đã tích lũy được quyền lực phi thường và được dự báo sẽ kế vị ngai vàng. Thái tử cho biết văn bản khung về pháp lý của NEOM sẽ do lĩnh vực tư nhân thiết kế nhằm thu hút đầu tư, một sự thay đổi lớn so với các dự án trước đây vốn gặp nhiều trở ngại bởi tình trạng quan liêu ở đất nước này. 

Một quan chức cấp cao giấu tên của Saudi Arabia cho biết: “Saudi Arabia đang rơi vào tình trạng con gà và quả trứng. Cái gì có trước? Theo chúng tôi đó là con gà” -  có nghĩa là phải tạo ra môi trường pháp lý hợp lý để thu hút đầu tư trước. Quỹ Đầu tư Công (PIF) của Saudi Arabia, với mục tiêu tăng gấp đôi lượng tài sản của đất nước lên gần 400 tỷ USD từ nay đến năm 2020, sẽ là nhà đầu tư hàng đầu cho các dự án này. Một số bên thụ hưởng của PIF trong lĩnh vực tư, chẳng hạn như tỷ phú nổi tiếng Richard Branson, cũng đã hứa sẽ đầu tư, song một số khác vẫn chưa đưa ra những cam kết cụ thể. 

Tham vọng đằng sau các dự án này - vốn thu hút sự chú ý của những người tham gia với một hình ảnh con sư tử được vẽ bằng tay và những bàn tán xôn xao bên lề hội nghị - được dư luận cho là nhằm quảng bá kinh tế cho vương quốc này.

Brian Ackerman, chuyên viên quy hoạch và cũng là một nhà thiết kế tham dự FII nhận định: “Lần đầu tiên Saudi Arabia không chỉ đặt tầm nhìn ở trong nước mà ra cả bên ngoài. Đó không phải là những ngọn núi, những đại dương, những xe hơi không người lái và những người máy có sức thuyết phục, mà đó là tầm nhìn. Giới lãnh đạo đã nói: “Hãy tiến lên bước lên con tàu đó”. Và đây chính là bước đi đầu tiên”...

Tin cùng chuyên mục

Robot hình người Trung Quốc mới nâng được 16kg mỗi tay. (Ảnh: Shanghai Kepler Robotics)

Robot hình người của Trung Quốc nâng được 16kg mỗi tay

(PLVN) - Shanghai Kepler Robotics của Trung Quốc đang gây chú ý với dòng robot hình người Forerunner tiên tiến. Mẫu robot mới nhất, Forerunner K2, với khả năng nâng vật nặng đáng kinh ngạc và trí tuệ nhân tạo vượt trội, hứa hẹn sẽ sớm có mặt tại các nhà máy, kho bãi và nhiều lĩnh vực khác.

Đọc thêm

VinFuture công bố tuần lễ khoa học công nghệ và lễ trao giải 2024

Với chủ đề “Bứt phá Kiên cường”, Lễ trao giải VinFuture 2024 là một trong những sự kiện tâm điểm được đón chờ nhất của giới Khoa học Công nghệ toàn cầu.
(PLVN) - Ngày 18/11/2024 - Quỹ VinFuture chính thức công bố lịch trình Tuần lễ Khoa học Công nghệ và Lễ trao giải VinFuture 2024 diễn ra từ ngày 4 - 7/12/2024 tại Hà Nội, Việt Nam. Đây là chuỗi sự kiện tầm vóc quốc tế, hội tụ nhiều tên tuổi kiệt xuất thế giới trong các lĩnh vực trọng yếu như khoa học vật liệu, trí tuệ nhân tạo, ô nhiễm không khí và nghiên cứu môi trường… Đặc biệt, tâm điểm của chuỗi sự kiện là Lễ vinh danh các nhà khoa học có thành tựu xuất sắc, đang góp phần phụng sự cho cuộc sống của hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người trên trái đất.

Robot 'dụ dỗ bắt cóc' 12 robot khác khỏi phòng trưng bày

12 robot bị "bắt cóc" khỏi phòng trưng bày bởi một robot khác (Ảnh cắt từ video)
(PLVN) - Đoạn video ghi lại cảnh 12 robot cỡ lớn bị "dụ dỗ" và "bắt cóc" khỏi phòng trưng bày bởi một robot nhỏ hơn đã gây xôn xao mạng xã hội Trung Quốc. Sự việc tưởng chừng như dàn dựng này hóa ra lại là một thử nghiệm AI gây kinh ngạc.

FPT Techday 2024 thu hút gần 10.000 người tham dự

FPT Techday 2024
(PLVN) - FPT Techday 2024 - Diễn đàn công nghệ quốc tế thường niên lớn nhất Việt Nam do Tập đoàn FPT tổ chức đã diễn ra trong hai ngày 13 và 14/11, tại Trung tâm triển lãm và sự kiện Thiskyhall, TP Thủ Đức, TP HCM.

VNPT giới thiệu hệ sinh thái số toàn diện tại Diễn đàn quốc gia Phát triển Kinh tế số & Xã hội số lần thứ II

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình tham khu trình diễn các giải pháp số của VNPT tại Diễn đàn Quốc gia Phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II. (Ảnh: Chi Tưởng)
(PLVN) - Những “lát cắt” của các thành tựu bước đầu trên hành trình làm chủ công nghệ số và cung cấp hệ sinh thái số trong mọi lĩnh vực đời sống KTXH đã được Tập đoàn VNPT giới thiệu tại Diễn đàn Quốc gia Phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II do Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương và Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương tổ chức.

Giới khoa học Việt chờ đón Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2024

Giới khoa học Việt chờ đón Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2024
(PLVN) - Sau 3 mùa gây tiếng vang, các nhà khoa học trong nước kỳ vọng sự trở lại của Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture 2024 với chuỗi hoạt động kết nối khoa học công nghệ, đặc biệt là “Chuỗi Đối thoại Khám phá tương lai VinFuture”, hứa hẹn mang đến “cơ hội vàng” để tiếp cận tri thức toàn cầu và hợp tác phát triển.

Viettel triển khai thương mại mạng 5G Open RAN

Toàn cảnh sự kiện 5G ORAN Vietnam Connect 2024
(PLVN) - Ngay từ đầu năm 2025, Viettel sẽ Ngay từ đầu năm 2025, Viettel sẽ triển khai hơn 300 trạm 5G Open RAN tại một số tỉnh thành, tiến tới mở rộng quy mô lớn tại Việt Nam và thị trường quốc tế...

Câu chuyện người Việt học tiếng Anh cùng AI

Các khách mời trải nghiệm nền tảng học tiếng Anh FSEL. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Với thông điệp An English Center in Your Pocket (Trung tâm tiếng Anh nhỏ gọn trong túi bạn), FSEL - nền tảng học ngoại ngữ tương tác cùng AI (trí tuệ nhân tạo) là bước đột phá, hứa hẹn tạo ra nhiều thay đổi trong hiệu quả học tiếng Anh nói riêng và ngoại ngữ nói chung của hàng triệu học sinh, sinh viên Việt Nam.

Thấy gì qua các vụ kiện bản quyền liên quan đến AI trên thế giới?

 Với tác phẩm “Zarya of the Dawn” của Kristina Kashtanova, Mỹ chỉ bảo hộ tác quyền phần nội dung do con người tạo ra. (Ảnh: The Verge)
(PLVN) - Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI), các vấn đề bản quyền đang trở nên phức tạp hơn bao giờ hết. Các vụ kiện liên quan đến bản quyền AI đã làm nổi bật những thách thức pháp lý mới, đòi hỏi nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, phải xem xét điều chỉnh khung pháp lý về sở hữu trí tuệ.

Tổ chức Diễn đàn Quốc gia phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II

Diễn đàn 2024 sẽ diễn ra từ ngày 13-14/11 tại Bình Dương.
(PLVN) - Bộ Thông tin và Truyền thông cho biết sẽ phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương và UBND tỉnh Bình Dương tổ chức Diễn đàn Quốc gia phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II với chủ đề: “Sáng tạo ứng dụng công nghệ số vào các ngành, lĩnh vực để phát triển kinh tế số và nâng cao năng suất lao động”.

Phát triển và sử dụng AI: Đặt con người, đạo đức và trách nhiệm lên hàng đầu

TS Trần Thị Tuấn Anh - Phó hiệu trưởng Trường Kinh tế, Luật và Quản lý nhà nước
(PLVN) - Nhằm đóng góp cho quá trình xây dựng chính sách, pháp luật về trí tuệ nhân tạo tại Việt Nam, sáng 06/11, Trường Kinh tế, Luật và Quản lý nhà nước - Đại học Kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp cùng Viện Nghiên cứu Chính sách và Phát triển Truyền thông (IPS) tổ chức Tọa đàm “Phát triển và sử dụng trí tuệ nhân tạo đáng tin cậy”.

Đẩy mạnh hợp tác giữa Estonia và Việt Nam trong chuyển đổi số

Đoàn doanh nghiệp Estonia làm việc tại Bộ Thông tin truyền thông
(PLVN) - Chiều ngày 5/11 tại Hà Nội, đã diễn ra họp báo thông tin về đoàn đại biểu cấp cao từ Estonia sang thăm và tìm kiếm cơ hội hợp tác trong chuyển đổi số với Việt Nam. Sự kiện được tổ chức bởi Trade Estonia thuộc Enterprise Estonia, phối hợp với Đại sứ quán Estonia.