“Nên “khoanh vùng” tội danh loại trừ án tử hình“

“Nên “khoanh vùng” tội danh loại trừ án tử hình“
(PLO) - Ủng hộ chủ trương thu hẹp phạm vi áp dụng hình phạt tử hình trong  sửa đổi BLHS lần này, tuy nhiên TS Trịnh Tiến Việt - Phó Chủ nhiệm Bộ môn Tư pháp Hình sự  Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội - lại cho rằng, chỉ nên “khoanh vùng” đối với một số loại tội nhất định. PV Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc phỏng vấn TS Trịnh Tiến Việt về vấn đề này.
Mức độ nguy hiểm cho xã hội khác nhau nhưng cùng chung một chính sách xử lý là điều chưa thật hợp lý
- Có ý kiến đề xuất bỏ hình phạt tử hình đối với nhiều tội danh, trong đó có cả tội tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy. Quan điểm của ông thế nào?
- Tội tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy hiện đang được ghép cùng với tội mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy tại Điều 194 BLHS. Khoản 4 Điều 194 quy định khung hình phạt cao nhất là tử hình đối với một số trường hợp phạm tội mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy. 
Thực tiễn thi hành BLHS cho thấy, trong những năm gần đây, án tử hình chủ yếu được áp dụng đối với trường hợp phạm tội mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy. Tuy nhiên, cũng phải nhận thấy rằng các hành vi tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy nghiêm trọng diễn ra trong thời gian qua chủ yếu vẫn là để phục vụ hoặc có liên quan đến việc mua bán trái phép chất ma túy.
Trên thực tế, nói chung những đối tượng tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy chủ yếu là người nghèo, người làm thuê, nhận thức, hiểu biết pháp luật hạn chế nhưng khi bị bắt giữ đều phải chịu trách nhiệm tại những khung hình phạt cao, kể cả tử hình. Hơn nữa, tội phạm được quy định tại Điều 194 BLHS là tội phạm kép gồm nhiều hành vi có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội khác nhau nhưng lại cùng chung một chính sách xử lý là điều bất hợp lý. 
Vì vậy, chúng tôi tán thành với nhóm nghiên cứu của Bộ Tư pháp đã đề xuất là nên tách riêng hành vi mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt chất ma túy và ghép vào Điều 193 về tội sản xuất trái phép chất ma túy để có cùng chính sách xử lý phù hợp, đồng thời nên bỏ hình phạt tử hình tại Điều 194 BLHS đối với tội tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy.
Tội hiếp dâm trẻ em: vẫn cần thiết duy trì hình phạt tử hình
- Một số loại tội phạm dù có khung hình phạt cao nhất là tử hình (như tội phá hủy công trình, phương tiện quan trọng về an ninh quốc gia; tội chống mệnh lệnh hay tội đầu hàng địch) nhưng thực tế rất ít xử, và cũng không nhiều án tử hình được tuyên?
- Theo chúng  tôi, các loại tội phạm nói trên cũng nên bỏ hình phạt tử hình mà cao nhất là phạt tù chung thân là đủ sức răn đe, phòng ngừa tội phạm. Ví dụ như tội chống mệnh lệnh hay tội đầu hàng địch đều là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, nhưng các hậu quả mà hành vi phạm tội của họ gây ra sau đó có thể không nằm trong ý muốn chủ quan của người phạm tội. 
Thậm chí có trường hợp khi thực hiện các hành vi này, bản thân người phạm tội chưa hình dung được hết những hậu quả mà hành vi phạm tội của mình có thể gây ra. Trong trường hợp chứng minh được các hậu quả đặc biệt nghiêm trọng đó nằm trong ý muốn chủ quan của người phạm tội thì có thể hành vi phạm tội của họ đã vượt ra ngoài phạm vi tội chống mệnh lệnh hoặc tội đầu hàng địch. Khi đó sẽ kết hợp xử lý về các tội phạm khác có liên quan
Hơn nữa, xét về khía cạnh tâm lý, trong hoàn cảnh khốc liệt của chiến tranh, cận kề sinh-tử, giữa cái sống và cái chết con người có thể có những phút giây sợ sệt, hèn nhát, nếu được mở thêm một con đường sống mà không phải tử hình thì bản thân người đó có cơ hội để sửa chữa lỗi lầm, góp phần hạn chế được hậu quả lớn hơn có thể xảy ra. Vì thế, chỉ nên quy định hình phạt tử hình đối với tội phạm này trong thời chiến, còn thời bình có lẽ không cần thiết. Đây cũng là đề xuất của Nhóm nghiên cứu của Bộ Tư pháp.
- Ý kiến của ông thế nào về đề xuất bỏ hình phạt tử hình đối với tội tham ô tài sản và tội nhận hối lộ ?
- Đảng và Nhà nước ta đang chủ trương đẩy mạnh cuộc đấu tranh chống tham nhũng thì việc bỏ hình phạt tử hình đối với hai tội phạm này trong thời điểm hiện nay là chưa thích hợp. Hơn nữa, diễn biến tình hình các tội phạm này rất phức tạp, là quốc nạn. Tội phạm về tham nhũng là một trong những nguy cơ đe dọa sự tồn vong của chế độ, do đó cần thiết phải giữ hình phạt tử hình mới đủ sức răn đe, phòng ngừa tội phạm. Ngoài ra, chúng ta đã tăng cường đấu tranh phòng, chống, có chính sách động viên, khuyến khích và giảm nhẹ cho người phạm tội đưa hối lộ bằng việc bỏ hình phạt tử hình đối với người phạm tội đưa hối lộ trong lần sửa đổi, bổ sung năm 2009 trước đó.
- Xin cảm ơn ông!

Đọc thêm

Cân nhắc kéo dài thời hạn thực hiện Nghị quyết 09

Toàn cảnh cuộc họp.
(PLVN) -Ngày 10/12, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng đã chủ trì cuộc họp thẩm định dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về chi tổ chức và hoạt động bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) năm 2025.

Bộ Tư pháp thăm dò ý kiến đối với các sự kiện nổi bật năm 2024 của ngành

Bộ Tư pháp thăm dò ý kiến đối với các sự kiện nổi bật năm 2024 của ngành
(PLVN) - Thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Tư pháp và Quy chế Bình xét, công bố các sự kiện nổi bật hàng năm của ngành Tư pháp (ban hành kèm theo Quyết định số 2972/QĐ-BTP ngày 22/12/2023 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp), để có cơ sở đánh giá, bình chọn 10 sự kiện nổi bật năm 2024 của ngành Tư pháp, Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức thăm dò dư luận đối với các sự kiện nổi bật năm 2024 của ngành.

Cần thiết xây dựng đội ngũ luật sư công đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế

Luật sư Nguyễn Hưng Quang phát biểu tại Hội thảo "Hợp tác quốc tế trong thu hồi tài sản tham nhũng theo công ước Liên hợp quốc về chống tham nhũng và kinh nghiệm đối với Việt Nam". Ảnh: noichinh.vn
(PLVN) - Trong bối cảnh toàn cầu hoá và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, vai trò của một đội ngũ luật sư trong nước đáp ứng khả năng tham gia vào quá trình tư vấn và hỗ trợ Chính phủ trong giải quyết các vấn đề pháp lý liên quan là vô cùng quan trọng. Để hiểu rõ hơn về vấn đề này, Báo Pháp luật Việt Nam đã phỏng vấn Luật sư Nguyễn Hưng Quang, Luật sư điều hành Văn phòng Luật sư NHQuang&Cộng sự, Phó Chủ tịch Hội Luật Quốc tế Việt Nam (VSIL), Chủ tịch Trung tâm hoà giải thương mại quốc tế Việt Nam (VICMC) .

Lớp học thầy giáo Di nơi cổng trời xứ Thanh

Thầy Di tận tình sửa từng con chữ cho bà con.
(PLVN) - Khi màn đêm buông xuống, các bản làng miền biên viễn xa xôi của huyện Mường Lát chìm dần trong bóng tối, cũng là lúc tiếng đọc bài của những học sinh đặc biệt có độ tuổi trải dài từ 20-50 tuổi ở bản Khằm II, xã Trung Lý vang lên tại điểm trường Tiểu học Khằm II. Đó là lớp học thầy giáo Di, một thầy giáo mang quân hàm xanh nơi cổng trời biên giới Việt- Lào xứ Thanh…

Canada: Đội ngũ luật sư Chính phủ đóng vai trò quan trọng trong hệ thống pháp luật

Một nhóm luật sư Canada đang họp bàn công việc - Ảnh minh hoạ prepareforcanada.com
(PLVN) -Canada theo đuổi hình thái nhà nước dân chủ hiện đại và sử dụng số lượng lớn luật sư (LS) trong các cơ quan công quyền, nhưng đội ngũ LS làm việc trong nhánh hành pháp lại có vị trí và vai trò tương đối đặc biệt, bởi họ còn đại diện cho chế độ quân chủ đứng đầu là Nữ hoàng Elizabeth đệ nhị và ủy quyền cho đại diện của mình là Toàn quyền Canada.

Xây dựng đội ngũ luật sư công Việt Nam: Cần trau dồi thêm kiến thức và kỹ năng từ cọ sát thực tế

Xây dựng đội ngũ luật sư công Việt Nam: Cần trau dồi thêm kiến thức và kỹ năng từ cọ sát thực tế
(PLVN) - Trong bối cảnh Việt Nam hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng , việc xây dựng đội ngũ luật sư công hỗ trợ Chính phủ giải quyết các t ranh chấp phát sinh từ việc tham gia một số quan hệ quốc tế là rất quan trọng. Trước những yêu cầu, tiêu chuẩn khắt khe của quốc tế, việc đào tạo đội ngũ luật sư công không chỉ dừng lại ở trau dồi kiến thức chuyên sâu mà còn cần rèn luyện thêm nhiều kỹ năng nhờ tăng cường cọ sát thực tế.

Mô hình mới trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật

Cảnh Hội nghị.
(PLVN) - Sáng 6/12, Đoàn Luật sư TP Hà Nội tổ chức Hội thảo: “Mô hình mới trong công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý”. Đồng chủ trì Hội thảo là Chủ nhiệm Đoàn luật sư TP Hà Nội, luật sư Đào Ngọc Chuyền cùng 2 Phó Chủ nhiệm Đoàn là luật sư Nguyễn Văn Hà và luật sư Nguyễn Xuân San.

Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính hiệu quả, thực chất

Toàn cảnh buổi làm việc.
(PLVN) -Ngày 6/12, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Tổ phó Tổ công tác cải cách thủ tục hành chính (CCTTHC) của Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì buổi làm việc với một số bộ, cơ quan, địa phương về công tác này. Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cùng dự.

Bạc Liêu: Tập huấn kỹ năng truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội

Bạc Liêu: Tập huấn kỹ năng truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội
(PLVN) - Ngày 6/12, Sở Tư pháp tỉnh Bạc Liêu phối hợp Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật (Bộ Tư pháp) tổ chức tập huấn kỹ năng truyền thông chính sách có tác động lớn đến xã hội trong quá trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức phụ trách công tác pháp chế; công tác truyền thông trên địa bàn tỉnh năm 2024.

Những lợi thế và thách thức khi xác lập về thể thức và hoạt động của luật sư công

Luật sư Trương Quốc Hòe (đứng) tham gia bào chữa tại một phiên tòa.
(PLVN) - Nghị quyết số 623/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban thường vụ Quốc hội về việc tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về tiếp công dân và giải quyết khiếu nại, tố cáo giao cho Chính phủ chỉ đạo Bộ Tư pháp nghiên cứu hình thành những chế định, thiết chế về “Luật sư công” nhằm hướng đến vai trò đại diện, giúp chính quyền tại địa phương khi tham gia tố tụng. Liên quan đến vấn đề này, Th.S, luật sư Trương Quốc Hòe, Trưởng Văn phòng luật sư Interla, Đoàn luật sư TP Hà Nội đã có bài viết gửi tới PLVN.