Mỹ vị tạo nên mỹ cảm
Athony Grace là một cư dân “phượt” người Mỹ, từng đi qua nhiều bang của nước Mỹ, du lịch xuyên qua châu Âu và châu Á. Anh nói vui rằng, anh thuộc “hệ” ẩm thực. Nghĩa là cảnh đẹp, văn hóa, lịch sử cũng thu hút anh, nhưng điều khiến anh trầm trồ, thích thú nhất ở mỗi nơi vẫn là hương vị món ăn bản địa của vùng đất ấy.
Athony từng thưởng thức những món phổ biến nổi danh của từng điểm đến, như Cheese Steak - bánh mì bò nổi tiếng ở thành phố Philadelphia, Pizza phô mai của Ý, Ốc sên nướng của Pháp, hay cà ri tại Ấn Độ, lẩu Tứ Xuyên tại Trung Quốc, món Pad Thái chỉ có ở Thái Lan...
Anh cũng từng nếm qua những món độc đáo, lạ lùng đến đáng sợ như đuôi cá sấu tẩm bột chiên ở Florida, ấu trùng kiến chiên bơ ở Mexico, bánh đầu cá ở Anh hay bọ cạp xiên nướng ở Campuchia...
Athony chia sẻ, mỗi một món ăn, dẫu cực ngon và phổ thông, hay lạ miệng, khó ăn và gây cảm giác hơi sợ hãi, đều mang đặc trưng của vùng đất anh từng đi qua. Món ăn, với khách phương xa, không chỉ đơn thuần là món ăn nữa, bởi “nếm” một món ăn, người ta “nếm” luôn cả phong vị, cả văn hóa lâu đời, tập tục tính cách của cư dân bản địa.
Tại Việt Nam, Athony đã “phượt” từ Bắc chí Nam bằng chiếc xe máy trong 1 tháng. Anh chia sẻ, đi đến đâu, anh cũng lân la làm quen với cư dân địa phương để được chỉ cho ăn những món không “hot”, không đình đám, nổi tiếng nhưng lại được người dân tại chỗ yêu thích.
“Tôi thương nhớ nhiều món của Việt Nam sau khi đã được ăn. Món bánh chưng ở Điện Biên Phủ với nếp nương hạt to thơm, thịt mỡ lợn nuôi trên đồi béo ngậy, đậu xanh đậm đà. Tôi cũng yêu món bánh cuốn, mang theo cả khẩu vị tinh tế của người Hà Nội. Tài tình làm sao, cái bánh mỏng thấy nhân bên trong như thế mà vẫn không rách, nhân không rơi ra ngoài, lại dai nhưng tan trong miệng”, Athony Grace chia sẻ.
 |
Vua đầu bếp Gordon Ramsay trong một lần thưởng thức món ăn bình dân sông nước miền Tây. |
Cũng lời Athony Grace: “Tôi cũng không thể nào quên món bánh đập từng ăn ở Hội An. Chỉ một chiếc bánh tráng kẹp với bánh cuốn chấm mắm, ấy thế mà ngon lạ lùng. Rồi cả món bánh xèo ở miền Nam nữa, chiếc bánh to như chiếc chảo, như chứa cả một nông trại, nào giá, nào nấm, nào đậu xanh, thịt lợn, tôm... Việt Nam đúng là thiên đường của ẩm thực. Tôi nghĩ mình sẽ trở lại lần nữa, để nếm lại những món ăn tuyệt diệu ấy”.
Quả thực, có không ít du khách đến Việt Nam, dự định là “ghé qua đôi chút”, thế mà rồi lưu luyến mãi chưa thể rời đi, vì mê mẩn món ăn Việt.
Gordon Ramsay, người đứng top 3 đầu bếp giàu nhất thế giới, sở hữu chuỗi nhà hàng với tổng số sao Michelin lên tới hàng chục, là giám khảo chương trình MasterChef danh tiếng, đã từng đi khắp thế giới để thưởng thức món ăn ngon. Và Việt Nam là một trong những quốc gia có nền ẩm thực để lại cho ông ấn tượng sâu sắc nhất. Ông từng làm nhiều show truyền hình, nhiều phim tài liệu về món Việt, tích cực quảng bá ẩm thực Việt ra thế giới.
Danh sách những đầu bếp danh tiếng toàn cầu say mê món ăn Việt còn có Anthony Bourdain, ngôi sao ẩm thực truyền hình Mỹ, Bếp trưởng người Anh Jamie Oliver và nhiều “siêu đầu bếp” khác. Mặc dầu từng kinh qua hàng ngàn món ăn ngon trên đời, nhưng ẩm thực của dải đất hình chữ S vẫn để lại một tình cảm ngọt ngào trong tâm trí họ. Thông qua những lời khen ngợi của các đầu bếp lừng danh ấy, hàng triệu người trên thế giới đã tò mò, tìm hiểu và đến Việt Nam.
Mỗi món ăn là một câu chuyện
Ẩm thực Việt độc đáo, cân bằng dinh dưỡng, ngon và giá rẻ, đó là nhận định của nhiều du khách nước ngoài đến Việt Nam. Nhiều người Việt, sau khi định cư tại nước ngoài, cũng không thể nào quên được khẩu vị món ăn của đất nước. Có không ít người đã đem lòng nhớ thương ấy biến thành hành động, mở những nhà hàng Việt tại nước ngoài, vừa kinh doanh, vừa quảng bá ẩm thực Việt.
 |
Bánh xèo Việt dân dã biến thành váy dạ hội sang trọng trong bộ sưu tập của Nhà thiết kế Minh Công. |
Cũng có không ít đầu bếp Việt Nam bước chân ra thế giới, thành danh, đạt nhiều giải thưởng, khẳng định vị trí của ẩm thực Việt trên bản đồ ẩm thực quốc tế. Có thể kể đến Christine Hà - cô gái Việt khiếm thị thành Vua đầu bếp Mỹ; đầu bếp Dương Huy Khải làm việc tại nhiều khách sạn, nhà hàng cao cấp ở bang Florida và Hawaii; đầu bếp Luke Nguyễn - thành công với hệ thống nhà hàng Việt Nam Red Lantern tại Surry Hills, Sydney...
Với ẩm thực Việt, mỗi một món ăn, thực ra đều mang một câu chuyện của vùng đất; mang theo cả bề dày lịch sử, mang theo đặc trưng khí hậu, thói quen, tính cách của cư dân bản địa.
Nhiều người còn nhớ, trong đợt giãn cách vừa qua, nhà thiết kế Minh Công, với tài năng thiết kế và lòng yêu mến ẩm thực Việt, đã sáng tạo ra bộ sưu tập hơn 20 loại váy được kết từ các loại bánh đặc trưng miền Tây như bánh xèo, bánh lá mít, tằm khoai mì, bánh bèo, bánh ướt ngọt, da lợn... Không chỉ được trao kỷ lục Việt Nam, bộ sưu tập còn xuất hiện trên nhiều trang mạng nước ngoài, nhận được nhiều khen ngợi. Bộ sưu tập tuyệt đẹp và lạ lùng ấy chính là một cách để kể câu chuyện về ẩm thực quê hương của nhà thiết kế trẻ tài ba.
Một món ăn mà chứa đựng cả chiều sâu văn hóa, sở hữu những câu chuyện độc - lạ - hấp dẫn, lại ngon, hợp khẩu vị nữa, thì đúng là mỹ vị trần gian. Và chỉ cần một lần được thưởng thức một món ăn như thế, khách phương xa có lẽ sẽ vĩnh viễn để lại một phần trái tim mình nơi ấy...
Nhiều đầu bếp có tiếng trong và ngoài nước đánh giá cao ẩm thực Việt, đồng thời cũng đã đưa ra góp ý để giúp cho ẩm thực Việt trở nên tinh túy hơn, đó chính là hoàn thiện sự chuyên nghiệp.
Chuyên nghiệp, không có nghĩa là mỗi một món ăn phải đẹp, cầu kì, phải sang trọng tinh xảo... Sự chuyên nghiệp nên đến tư tư duy xây dựng văn hóa ẩm thực của mỗi một vùng miền.
Một vlogger ẩm thực có tiếng trong nước, sau một chuyến “foodtour” dài ngày từ Nam chí Bắc góp thêm một góc nhìn, ẩm thực Việt chưa tạo điểm khác biệt rõ rệt ở mỗi vùng miền. Ví như, khi du khách đi một vệt các tỉnh Tây Bắc sẽ nhận thấy thực đơn của các địa phương gần nhau trùng lặp khá nhiều dẫn đến na ná, rất khó nhận diện. Hay cùng là canh chua, là bánh xèo, thì ở các tỉnh miền Tây, hầu hết món ăn tỉnh nào khá giống tỉnh kia, khiến du khách đến nơi này sẽ không còn tò mò về món ăn vùng lân cận nữa.
