Khởi tố để răn đe
Như PLVN đã phản ánh, sau khi điều tra, truy vết xác định nguồn lây của hai trường hợp mắc Covid-19 mới đây trên địa bàn, Sở Y tế TP.HCM khẳng định, BN1342 - nam tiếp viên hàng không của Vietnam Airlines vi phạm các quy định phòng dịch khi thực hiện cách ly tập trung, cũng như không tuân thủ quy định phòng dịch khi cách ly tại nhà khiến mình mắc Covid-19 và làm lây lan thêm cho một người khác.
Theo Sở Y tế TP.HCM, ngày 14/11/2020, BN1342 chở khách từ Nhật Bản về sân bay Cần Thơ. Sau khi chuyển hành khách xuống Cần Thơ trên chuyến bay là VN 5301, sau đó tổ bay tiếp tục bay về sân bay Tân Sơn Nhất lúc 23 giờ 15 phút ngày 14/11/2020. Sau khi về đến TP.HCM, tổ bay được cách ly tập trung tại cơ sở cách ly của Vietnam Airlines (số 115 Hồng Hà, quận Tân Bình) từ ngày 15/11/2020; được lấy mẫu xét nghiệm SARS-CoV-2 2 lần vào ngày 15/11 và 18/11 đều cho kết quả xét nghiệm âm tính.
Vì vậy, tổ bay được kết thúc cách ly tập trung vào ngày 18/11 và chuyển về tiếp tục cách ly tại nơi cư trú đến khi đủ 14 ngày ở địa chỉ 50 Bạch Đằng, Phường 2, quận Tân Bình và chỉ định xét nghiệm lần 3 vào ngày thứ 14. Đến sáng 28/11, tổ bay đến khu cách ly 115 Hồng Hà lấy mẫu xét nghiệm lần 3, sau đó BN1347 có kết quả dương tính với virus SARS-CoV-2 và 13 người khác có kết quả âm tính.
Qua điều tra truy vết xác định nguồn lây của bệnh nhân và các tiếp xúc của bệnh nhân, Sở Y tế xác định trong quá trình cách ly tập trung ở khu cách ly của Vietnam Airlines, vào ngày 17/11, BN1342 đã tiếp xúc với 1 tiếp viên của chuyến bay khác từ Rumani về, đây là chuyến bay có nhiều hành khách và cả tiếp viên dương tính.
Ngoài ra, từ ngày 18 - 28/11 trong quá trình cách ly tại nhà, BN1342 đã không tuân thủ đúng quy định về cách ly y tế, tiếp xúc gần với 3 người khác gồm mẹ đẻ (ngụ huyện Hóc Môn) và hai người bạn (một nam ở Quận 6 và một nữ ở Bình Thạnh). Trong 3 người này đã phát hiện 1 người dương tính với virus SARS-CoV-2, đó là bệnh nhân 1347.
Ông Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết: BN 1342 đã có vi phạm nghiêm trọng khi làm lây lan bệnh cho người khác trong thời gian cách ly.
Công an TP HCM đã xin ý kiến lãnh đạo TP, Ban Chỉ đạo Covid-19 TP HCM và các đơn vị liên quan để chỉ đạo Cơ quan An ninh điều tra TP HCM khởi tố vụ án Làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người, theo Điều 240 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Đến ngày 3/12/2020, Cơ quan An ninh điều tra đã có Quyết định số 02 về khởi tố vụ án hình sự để điều tra, làm rõ.
Trao đổi tại buổi họp báo về việc xem xét và xử lý hành vi vi phạm của BN1242 và 1347 ngày 3/12, Phó Giám đốc Công an TP Nguyễn Sỹ Quang - cho biết, sau khi khởi tố vụ án hình sự, công an có kế hoạch điều tra toàn diện, khách quan để xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan và sẽ cá thể hóa vấn đề hình sự theo quy định.
Có thể bị phạt từ 1 năm đến 5 năm tù
Trao đổi về hành vi vi phạm của BN 1342, Luật sư Lê Ngọc Khánh - Hãng Luật TGS - Đoàn Luật sư TP.Hà Nội - cho biết: Trường hợp BN1342 không tuân thủ các biện pháp cách ly tại khu cách ly tập trung cũng như tại nhà, khiến dịch Covid-19 lây ra ngoài cộng đồng là hành vi vi phạm nghiêm trọng quy định cách ly. Ngày 3/12, Công an TP.HCM quyết định khởi tố vụ án hình sự “lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người". Đây là lần đầu tiên các sai phạm trong phòng chống Covid-19, làm lây lan dịch bệnh trong cộng đồng, bị xem xét xử lý hình sự. Tùy vào tính chất và mức độ vi phạm mà Cơ quan cảnh sát điều tra sẽ xem xét áp dụng chế tài hình sự hay hành chính.
Về xử phạt vi phạm hành chính, BN 1342 có thể bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Nghị định 117/2020/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực y tế. Mức phạt có thể phải chịu là phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng.
Về trách nhiệm hình sự, tại Công văn 45/TANDTC-PC của Tòa án nhân dân Tối cao hướng dẫn về xét xử tội phạm liên quan đến phòng, chống dịch bệnh Covid-19, trong đó có quy định: Người đã được thông báo mắc bệnh; người nghi ngờ mắc bệnh hoặc trở về từ vùng có dịch bệnh Covid-19 đã được thông báo cách ly nhưng không tuân thủ quy định về cách ly gây lây truyền dịch bệnh Covid-19 cho người khác thì bị coi là trường hợp thực hiện “hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 240 và bị xử lý về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người.
Như vậy, hành vi của BN 1342 có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về "Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người" quy định tại Điểm c Khoản 1 Điều 240 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi năm 2017). Theo đó, người vi phạm có thể bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm tùy vào tính chất và mức độ vi phạm sự việc.