Cách đây 3 năm, Israel tiếp tục tăng tuổi nghỉ hưu từ 65 lên 67 tuổi đối với nam và từ 60 lên 62 tuổi đối với nữ.
Israel chỉ có 7 triệu dân, thu nhập bình quân đầu người 30 ngàn USD/năm, không lo vỡ quỹ bảo hiểm xã hội dành cho người về hưu, thế nhưng độ tuổi nghỉ hưu vẫn liên tục phải tăng lên vì đó còn là giải pháp hữu hiệu nhằm giúp người già tiếp tục có cơ hội được cống hiến, sống có ích hơn, khỏe mạnh hơn, kìm hãm tốc độ lão hóa tốt hơn.
 |
| Giáo sư Ariela Lowenstein - Hiệu trưởng Trường Đại học Yezreel, Israel. |
Giáo sư Ariela Lowenstein - Hiệu trưởng Trường Đại học Yezreel, Israel cho biết, tuổi thọ bình quân ở Israel rất cao (nam 80 tuổi, nữ 84 tuổi). Điều kiện chăm sóc người già rất tốt. Israel là một trong những nước đầu tiên ban hành Luật Chăm sóc người cao tuổi. Hầu hết người già được chăm sóc tại cộng đồng, hạn chế tối đa việc tập trung người già tại các trung tâm dưỡng lão 24/24 giờ, ngoại trừ các hoàn cảnh cô đơn không gia đình, không nơi nương tựa (chỉ chiếm 4,4%).
Khi biết tuổi nghỉ hưu ở Việt Nam là 60 tuổi đối với nam và 55 tuổi đối với nữ, Giáo sư Ariela cùng các đồng nghiệp của bà rất ngạc nhiên và thốt lên: “Sao nghỉ hưu sớm thế?”.
Vấn đề tuổi nghỉ hưu không chỉ dừng lại ở khả năng chi trả bảo hiểm xã hội như ở Việt Nam mà quan trọng là phát huy năng lực, trí tuệ người cao tuổi, giúp người cao tuổi sống vui, sống khỏe, sống có ích và hạn chế tốc độ lão hóa.
Ở các trường đại học của Israel, cả nam và nữ đều nghỉ hưu ở tuổi 68 trở lên, tùy nhu cầu của nhà trường và của bản thân từng người. Hiện nay có nhiều ý kiến khuyến nghị nên tăng tuổi nghỉ hưu lên 70 tuổi cho cả nam và nữ đối với các nhà khoa học và các chuyên gia có chuyên môn cao, ngoại trừ lao động trong các ngành nghề độc hại, sản xuất trực tiếp như xây dựng…
 |
| TS Dương Quốc Trọng đang trao đổi tài liệu nghiên cứu về người cao tuổi ở Việt Nam với GS Ariela. |
Bên cạnh đó, từ năm 1990, có khoảng 1 triệu người dân Do thái từ các nước cộng hòa thuộc Liên xô (cũ) về nước theo lời kêu gọi của Israel, không đủ thời gian làm việc để hưởng chế độ hưu trí nên tăng tuổi nghỉ hưu nhằm giúp họ có cơ hội đóng bảo hiểm, hưởng chế độ hưu trí.
Nhiều người già từ 70 - 80 tuổi vẫn đăng ký được vào học tại Trường Đại học Yezreel, không phải để nhận thêm bằng cấp mà là để tăng thêm vốn tri thức, hiểu biết. Họ có thể bỏ các hoạt động quan trọng khác nhưng các buổi học thì không bao giờ vắng mặt. Việc tiếp tục tư duy, tiếp tục nhận thức về những cái chưa biết, tiếp tục khám phá biển tri thức vô tận của nhân loại cũng chính là động lực giúp cho người cao tuổi cảm thấy sảng khoái hơn, năng động hơn, trẻ trung hơn so với tuổi tác của mình.
Tại Trung tâm chăm sóc người cao tuổi hàng ngày (từ 7h30 đến 13h), chúng tôi gặp các cụ già 80-85 tuổi say sưa tham gia các hoạt động tập thể như xem phim, học hát, học họa, đan giỏ, thêu thùa, làm các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Cụ nào cũng vui vẻ, đầy phấn khích, đầy hào hứng với công việc của mình.
Hằng ngày, các cụ được xe của Trung tâm đến đón tận nhà từ 7h30, đến ăn sáng tại Trung tâm xong, tham gia các hoạt động tập thể, sau bữa trưa xe lại đưa các cụ về. Nếu cụ nào đủ các tiêu chuẩn Nhà nước quy định thì được miễn phí hoàn toàn, các cụ nào chưa đủ các điều kiện quy định thì cũng chỉ phải đóng góp một phần chi phí nhỏ.
Theo Gia đình
