Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc Dương Khiết Trì và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã có mặt tại Alaska để có cuộc gặp 2 ngày với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan. Đây là cuộc gặp trực diện cấp cao đầu tiên giữa họ dưới thời Tổng thống Mỹ Joe Biden.
Các nhà ngoại giao Mỹ và Trung Quốc đã chỉ trích nhau gay gắt trong cuộc gặp ngày 18/3. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói rằng Trung Quốc có những hành động "đe dọa trật tự dựa trên luật lệ vốn giúp duy trì sự ổn định toàn cầu".
Tân Hoa xã đưa tin các quan chức Trung Quốc đã đưa ra những lập trường của Bắc Kinh trong nhiều vấn đề nổi cộm trong cuộc làm việc đầu tiên.
Theo hãng tin Reuters, truyền thông Trung Quốc ngày 19/3 cho rằng các quan chức Mỹ đã phát biểu quá dài trong những bình luận mở đầu tại đối thoại cấp cao với phái đoàn Trung Quốc ở Alaska (Mỹ), cho rằng Washington "không mến khách" và vi phạm nghi thức ngoại giao.
Các quan chức phái đoàn Trung Quốc nói với Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) rằng phía Trung Quốc "đến dự với sự chân thành" và đã có nhiều hoạt động chuẩn bị phù hợp với kế hoạch được đưa ra.
Phái đoàn Trung Quốc dẫn đầu bởi Ngoại trưởng Vương Nghị và ông Dương Khiết Trì (ủy viên Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Trung Quốc) phát biểu trong phiên khai mạc đối thoại Mỹ - Trung ở Anchorage, Alaska, Mỹ ngày 18-3 - Ảnh: REUTERS |
"Tuy nhiên, phía Mỹ, vốn bắt đầu phát biểu trước, đã vượt quá thời gian được phân bổ cho các bình luận mở màn, đồng thời công kích và cáo buộc vô lý nhắm vào các chính sách đối nội và đối ngoại của Trung Quốc, gây ra cãi vã" - một quan chức Trung Quốc nói. Vị này nhấn mạnh: "Đây không phải là cách để đối đãi khách và vi phạm các nghi thức ngoại giao".
Còn nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc Dương Khiết Trì cáo buộc Mỹ không tôn trọng nghi thức ngoại giao vì công bố biện pháp trừng phạt nhắm vào các quan chức Trung Quốc ngay trước khi cuộc gặp bắt đầu.
Cũng theo Reuters, một quan chức cấp cao Mỹ nói rằng ngay trước cuộc đối thoại, hai bên đã nhất trí có các tuyên bố mở màn ngắn, dài khoảng 2 phút nhưng rốt cuộc đã kéo dài hơn 1 giờ. "Phái đoàn Trung Quốc dường như đến dự đối thoại với chủ ý gây ấn tượng mạnh, tập trung vào nghệ thuật sân khấu công chúng và kịch tính hơn là thực chất. Các quan chức Trung Quốc rõ ràng là đã vi phạm nghi thức" - quan chức này nêu rõ.
Cuộc gặp cấp cao này kéo dài trong 2 ngày, xoay quanh nhiều vần đề nổi cộm như thương mại, đại dịch COVID-19, những động thái của Trung Quốc tại Biển Đông và an ninh mạng.
Theo Truyền hình Trung ương Trung Quốc (CCTV), các cuộc đàm phán đầu tiên kết thúc vào lúc 17 giờ ngày 18/3 theo giờ địa phương (1 giờ GMT ngày 19/3).
Trong khi đó, một quan chức cấp cao của chính quyền Tổng thống Biden cho hay Mỹ và Trung Quốc sẽ bắt đầu cuộc làm việc thứ hai vào lúc 19 giờ 30 (giờ địa phương) ngày 18/3. Phiên làm việc thứ hai này dự kiến kéo dài trong nhiều giờ đồng hồ.
Quan chức trên cho biết cuộc làm việc đầu tiên mang tính "nghiêm túc, thực chất và thẳng thắn," kéo dài hơn 2 giờ, vượt dự kiến.Thông báo nhấn mạnh phía Mỹ đã tận dụng cuộc gặp này nhằm làm rõ những ưu tiên và lợi ích của Mỹ và các quan chức Mỹ đã lắng nghe điều tương tự từ phía Trung Quốc.
Quan chức này cho hay phiên thảo luận thứ ba trong khuôn khổ cuộc gặp cấp cao Mỹ-Trung Quốc dự kiến diễn ra vào thời gian 9 giờ đến 9 giờ 30 sáng 19/3 (theo giờ địa phương).