Đập chứa nước Khe Cọi ở thôn 4, xã Hà Linh, huyện Hương Khê có diện tích khá lớn, bao bọc xung quanh là các khu vực rừng sản xuất cây keo tràm. Do thân đập được đắp bằng đất từ hàng chục năm trước và thường xuyên chịu sự tác động của thiên tai, mưa lũ khắc nghiệt, nên đã bị xuống cấp, hư hỏng nghiêm trọng.
Ông Hồ Thanh Sơn (Trưởng thôn 4) cho biết: “Trong đợt mưa lũ cuối tháng 10/2023, nước từ thượng nguồn đổ về hồ chứa Khe Cọi dồn dập, làm nước tràn băng qua mặt đập gây xói lở, cuốn trôi nhiều mảng đất, khoét hàm ếch sâu vào lòng thân đập tại khoảng 10 vị trí, rất nguy hiểm và có thể gây vỡ đập bất cứ lúc nào. Tình trạng xói lở đập này càng khiến người dân địa phương lo lắng, bất an khi mùa mưa lũ đến gần. Đặc biệt là hiện nay, có ít nhất 30 hộ dân trong thôn sinh sống cách khu vực đập về phía hạ lưu khoảng 300 - 400m”.
Chủ tịch UBND xã Hà Linh, ông Bùi Ngọc Du cho hay, công trình hồ chứa nước Khe Cọi được triển khai xây dựng từ năm 1978, diện tích lưu vực của hồ khoảng 3,1km2, dung tích 0,32 triệu m3 nước, chiều cao đập lớn nhất 7,2m, chiều dài đập khoảng 100m, chiều rộng trên mặt đỉnh đập khoảng 4m... Công trình nhằm phục vụ tưới nước hàng năm cho 16,9ha sản xuất lúa và trên 40ha cây ăn quả các loại của người dân địa phương.
Hiện nay, nguồn ngân sách địa phương không đủ điều kiện để thực hiện công việc khắc phục, sửa chữa đập hồ chứa nước Khe Cọi. Do đó, xã đề nghị cấp trên hỗ trợ kinh phí, nếu không thì mùa mưa lũ 2024 sắp tới có thể sẽ gây ảnh hưởng, tiềm ẩn nguy cơ cao gây vỡ đập, thiệt hại lớn.
Mới đây, sau khi tiến hành kiểm tra hiện trường đập nước Khe Cọi, lãnh đạo UBND huyện đã có văn bản đề nghị Sở NN&PTNT đề xuất UBND tỉnh xem xét, hỗ trợ kinh phí để khắc phục, sửa chữa công trình đập hồ chứa nước Khe Cọi.
Trong khi đang chờ nguồn vốn, trước mắt, UBND huyện yêu cầu UBND xã huy động nguồn lực gia cố, khắc phục tạm tình trạng sạt lở thân đập bằng cách đóng cọc tre gia cố chân mái hạ lưu đập, sử dụng bao tải đất, cát gia cố mái hạ lưu đoạn bị xói lở. Xem xét, hạ thấp, mở rộng ngưỡng tràn để hạ thấp mực nước trong hồ.
Còn tại xã Gia Phố (huyện Hương Khê), công trình hồ chứa nước Cha Chạm được xây dựng đưa vào khai thác từ năm 1977, đến nay bước vào giai đoạn báo động, mất an toàn khi mùa mưa lũ cận kề.
Ông Lê Đăng Hồng, Phó Chủ tịch UBND xã Gia Phố cho biết, vừa qua hồ chứa nước Cha Chạm liên tục xuất hiện vết nứt, có những vết nứt dài 4,2m, chỗ sâu nhất 35cm, chiều rộng đường nứt 1,5cm. Vị trí vết nứt này tiếp nối và nằm ngoài phạm vi đã được khắc phục trước đó, kéo dài ra giữa thân đập đất về phía vai trái tuyến đập.
Ông Hồng cho biết, năm 2011, đập chứa nước Cha Chạm được phân cấp cho Cty TNHH Một thành viên Thủy lợi Nam Hà Tĩnh quản lý, khai thác. Hồ chứa cấp nước cho 38ha đất sản xuất nông nghiệp thuộc xã Gia Phố và một phần diện tích thuộc kênh chính Khe Táy, huyện Hương Khê. Đập đất của hồ chứa có chiều dài 121m, chiều rộng mặt đập từ 1,5 - 3,5m, chiều cao đập cao nhất là 9,4m…
Năm 2023, đập nước này từng xảy ra sự cố bị nứt, sau đó Cty TNHH Một thành viên Thủy lợi Nam Hà Tĩnh đã khắc phục tạm thời.
