Bệnh nhi N.P.A (15 tuổi, Thái Bình) được bệnh viện tuyến tỉnh chẩn đoán hen phế quản từ lúc 7 tuổi, tuy nhiên trẻ không điều trị dự phòng. Năm 2019, trẻ đến khám lại 1 lần ở Khoa Miễn dịch – Dị ứng – Khớp, Bệnh viện Nhi Trung ương. Trẻ được đo chức năng hô hấp, thực hiện test lẩy da với các dị nguyên hô hấp và chẩn đoán xác định trẻ mắc hen phế quản chưa kiểm soát, các bác sĩ chuyên khoa đã kê đơn điều trị dự phòng và có phác đồ theo dõi chuẩn xác nhưng bệnh nhi không tuân thủ điều trị, không khám lại, tự sử dụng các thuốc giãn phế quản, khi lên cơn hen cấp theo đơn cũ.
Một tuần trước, trẻ ho nặng kèm theo khó thở, tuy nhiên chỉ ở nhà sử dụng thuốc xịt và thuốc khí dung cắt cơn hen cấp. Cơn hen cấp vẫn diễn biến nặng, không đáp ứng với các thuốc xịt và khí dung ventoline.
Ngày 15/1, trong cơn hen phế quản cấp không được điều trị bởi bác sỹ, trẻ đã bị tím tái, ngừng tuần hoàn do thiếu oxy, được gia đình đưa vào bệnh viện tuyến tỉnh cấp cứu rồi chuyển lên Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng suy đa cơ quan, tổn thương thần kinh nặng.
Bệnh nhi được chuyển đến Khoa điều trị tích cực Nội khoa, mặc dù đang được điều trị tích cực bằng các biện pháp thở máy, thuốc vận mạch, thuốc giãn phế quản, lọc máu, kiểm soát hạ thân nhiệt chủ động, tuy nhiên tiên lượng vẫn rất nặng.
Hen ở trẻ em chủ yếu thuộc tuýp hen dị ứng, thường đáp ứng tốt với các thuốc điều trị dự phòng như corticosteroid dạng hít hoặc corticosteroid dạng hít phối hợp với thuốc giãn phế quản tác dụng kéo dài. Phụ huynh cần đưa trẻ đi khám định kỳ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa để được đánh giá về chức năng hô hấp, đánh giá tình trạng kiểm soát hen, đồng thời nghe chuyên gia y tế tư vấn cho gia đình những căn nguyên thường gặp gây cơn hen cấp. Cha mẹ thể giúp con mình tránh khỏi nguy hiểm, bảo tồn chức năng phổi và nâng cao chất lượng cuộc sống của bé nếu chăm sóc đúng cách.
Phụ huynh tuyệt đối không được chủ quan sử dụng theo đơn thuốc cũ hoặc tự thay đổi phác đồ điều trị mà không có ý kiến của bác sỹ chuyên khoa, khiến tình trạng bệnh của trẻ ngày càng chuyển biến nặng.
Để đạt được kiểm soát thật tốt bệnh hen cha mẹ nên giúp con tuân thủ điều trị các thuốc dự phòng để ổn định bệnh, giảm tần suất lên cơn hen cấp và giữ chức năng phổi tốt. Cần đảm bảo chất lượng môi trường, vệ sinh nhà cửa, trường học, lớp học để tránh những căn nguyên gây khởi phát cơn hen ở trẻ. Ngoài ra cha mẹ cũng cần biết cách xử trí khi con lên cơn hen cấp và đưa trẻ tái khám sớm hơn để được các bác sỹ đánh giá lại.
