TAND tối cao mới có công văn yêu cầu Thi hành án huyện Chương Mỹ (Hà Nội) hoãn thi hành bản án tranh chấp hợp đồng thuê khoán 9.000 m2 đất giữa UBND xã Thủy Xuân Tiên và bà Tống Thị Chiên để xem xét lại vụ án theo trình tự giám đốc thẩm.
Trúng thầu đất bỏ hoang
Năm 1995, UBND xã Thủy Xuân Tiên (Chương Mỹ) ký hợp đồng thầu khoán với ông Nguyễn Văn Thật thầu 9000m2 đất tại thôn Xuân Sen để trồng cây lâu năm trong thời hạn 50 năm. Phần diện tích đất trên trước đây có nguồn gốc là của Xí nghiệp đá xẻ ốp lát Xuân Mai được UBND tỉnh Hà Sơn Bình giao cho để sản xuất kinh doanh vào năm 1989.
 |
| Một mảnh đất, nhiều người liên quan. Ảnh minh họa. |
Thấy Xí nghiệp Đá xẻ ốp lát Xuân Mai bỏ hoang phần diện tích trên, năm 1991, UBND xã Thủy Xuân Tiên đã sử dụng để tăng gia sản xuất. Năm 1993, Xí nghiệp Đá xẻ ốp lát Xuân Mai sáp nhận vào Công ty Đá ốp lát và vật liệu xây dựng Hà Tây, phần diện tích đất trên vẫn không sử dụng. Năm 1995, UBND xã ký hợp đồng giao cho hộ ông Thật thầu khoán 9000m2 đất, hộ ông Ngữ thầu 8000m2 đất trong thời hạn 50 năm.
Gia đình ông Thật đã xây nhà tạm và khu phụ, xây tường bao quanh, trồng cây ăn quả, hoa màu... Năm 2001, ông Thật mất, vợ ông là bà Tống Thị Chiên và các con tiếp tục thực hiện hợp đồng đã góp vốn toàn bộ quyền thuê đất và tài sản trên đất vào Công ty TNHH Thương binh 30/4. Công ty thương binh tiếp tục đầu tư vốn để mở rộng sản xuất, trồng cây lâu năm trên đất này.
Năm 2002, Công ty Đá ốp lát và vật liệu xây dựng Hà Tây đòi lại đất, hộ ông Ngữ đã trả lại và nhận bồi thường. Riêng hộ bà Chiên không trả vì cho rằng đất này không phải là tài sản của công ty, từ lâu cũng không thuộc quyền quản lý của công ty này. Năm 2003, Công ty Đá ốp lát và vật liệu xây dựng Hà Tây đã khởi kiện ra TAND huyện Chương Mỹ đòi lại 9000m2 đất mà bà Chiên đang quản lý nhưng đã bị Tòa đình chỉ vì không có căn cứ pháp luật.
Năm 2005, Công ty Đá ốp lát và vật liệu xây dựng Hà Tây thực hiện cổ phần hoá. Khi Hà Nội mở rộng địa giới hành chính, đổi tên thành Công ty CP Đá ốp lát và xây dựng Hà Nội. Năm 2008, UBND xã Thủy Xuân Tiên khởi kiện yêu cầu TAND huyện Chương Mỹ hủy hợp đồng thầu khoán với bà Chiên, Công ty CP Đá ốp lát và xây dựng Hà Nội tham gia với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan.
Hai cấp Tòa áp dụng sai pháp luật
Quá trình giải quyết vụ án, TAND huyện Chương Mỹ đã có Công văn số 98 ngày 9/3/2009 đề nghị Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ xác định diện tích đất tranh chấp thuộc quyền quản lý của cơ quan nào? Do UBND xã Thủy Xuân Tiên hay Công ty CP Đá ốp lát và xây dựng Hà Nội quản lý?
Ngày 17/3/2009, UBND huyện Chương Mỹ trả lời không xác định được nội dung này mà đề nghị Tòa hỏi UBND TP.Hà Nội và Sở Tài Nguyên Môi trường.
Trong khi chưa có trả lời từ phía cơ quan chức năng, ngày 3/6/2009 TAND huyện Chương Mỹ xét xử sơ thầm vụ án tuyên hợp đồng giữa UBND xã Thủy Xuân Tiên với gia đình bà Tống Thị Chiên vô hiệu và tùy tiện xác định 9000m2 đất tranh chấp mà bà Chiên đang quản lý thuộc Công Quyết định trên là không đúng pháp luật, làm thiệt hại nghiêm trọng quyền lợi của đương sự. Bởi lẽ, chưa có văn bản nào chứng minh sau khi cổ phần hóa, Công ty CP Đá ốp lát và xây dựng Hà Nội được tiếp tục thuê diện tích đất trên.
Khi hình thành pháp nhân mới từ doanh nghiệp nhà nước sang công ty cổ phần thì doanh nghiệp phải có đề nghị được tiếp tục thuê đất của Nhà nước và phải ký hợp đồng thuê; nếu giá trị quyền sử dụng đất được tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hóa thì công ty phải xuất trình văn bản xác định giá trị doanh nghiệp - nghĩa là công ty này phải chứng minh quyền sở hữu liên quan tới diện tích đất trên bằng văn bản có giá trị pháp lý như quyết định giao đất, hộp đồng thuê đất hoặc phương án cổ phần hoá doanh nghiệp.
Chính vì không chứng minh được quyền sở hữu đối với phần đất này nên trước đó, công ty khởi kiện đòi đất bà Chiên nhưng đã bị TAND huyện Chương Mỹ đình chỉ. Tại phiên toà phúc thẩm, HĐXX đã yêu cầu nhưng phía Công ty cổ phần đá ốp lát xây dựng Hà Nội không xuất trình được chứng cứ là các tài liệu, văn bản chứng minh được quyền sử dụng đối với diện tích đất bà Chiên đang thuê.
Một sai lầm nghiêm trọng nữa, mặc dù bản án sơ thẩm xác định bản đồ hiện trạng thửa đất do phía Công ty CP Đá ốp lát và xây dựng Hà Nội tự thuê Công ty Tư vấn xây dựng Hà Nội đo đạc, chưa được cơ quan có thẩm quyền kiểm tra nghiệm thu và xác nhận vì thực tế thửa đất đang tranh chấp không có trích lục bản đồ, chưa có biên bản giao đất... nhưng hai cấp Tòa vẫn mặc nhiên coi sơ đồ tự vẽ làm chứng cứ quan trọng để xét xử và tuyên trả phần đất bà Chiên đang quản lý cho Công ty CP Đá ốp lát và xây dựng Hà Nội.
“Quên” quyền lợi của Công ty thương binh
Năm 2004, bà Chiên đã góp giá trị thuê 9000m2 đất trên vào làm vốn góp của Công ty thương binh và người tàn tật 30/4. Khi xảy ra tranh chấp, hai cấp Tòa án vẫn cố tình “bỏ rơi” Công ty thương binh 30/4, không đưa Công ty này vào tham gia tố tụng với tư cách người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan dù công ty đã yêu cầu.
Đây không những là sự vi phạm nghiêm trọng về tố tụng, mà quyết định của bản án còn ảnh hưởng trầm trọng, gây xáo trộn và có nguy cơ khiến hàng trăm thương binh, người tàn tật, con em gia đình chính sách là công nhân của Công ty thương binh 30/4 bị mất việc.
Những sai sót cả về nội dung lẫn tố tụng của vụ án này đã làm thiệt hại nghiêm trọng quyền lợi của gia đình bà Chiên và Công ty thương binh 30/4, làm thiệt hại tài sản nhà nước vì việc toà giao trả đất cho Công ty cổ phần đá ốp lát và xây dựng Hà Nội là không đúng đối tượng.
Bà Chiên và Công ty thương binh 30/4 đang khiếu nại bản án theo trình tự giám đốc thẩm, theo hướng huỷ hai bản án sơ thẩm và phúc thẩm để xét xử vụ án lại từ đầu một cách khách quan, minh bạch. Xét thấy khiếu nại của đương sự là có căn cứ pháp luật, mới đây TANDTC đã yêu cầu Thi hành án huyện Chương Mỹ hoãn thi hành bản án trên để xem xét khiếu nại của đương sự.
Hy vọng, vụ án sớm được xem xét lại theo trình tự giám đốc thẩm, bảo đảm quyền lợi hợp pháp cho gia đình bà Chiên và Công ty thương binh 30/4.
Trần Nguyên
