Môn học giáo dục công dân bị “mất giá”!?

 Là môn học gần như theo suốt cả chặng đường 12 năm đèn sách của mỗi học sinh và luôn được kỳ vọng là “nguồn nước mát” góp phần tưới tắm, hình thành nhân cách của các công dân tương lai, thế nhưng hiện nay tại hầu hết các cơ sở giáo dục trên cả nước, môn học Giáo dục công dân đang “mất giá” một cách thê thảm với những tiết học “giá như không có thì hơn” hoặc tệ hơn bị học trò coi là lúc để... xả hơi. Vì sao? 

Môn học Giáo dục công dân đang “mất giá” một cách thê thảm với những tiết học “giá như không có thì hơn” hoặc tệ hơn bị học trò coi là lúc để... xả hơi. Vì sao? 

Các bất cập trong việc dạy - học môn Giáo dục công dân đang khiến giáo viên và học sinh đua nhau “kêu khổ” ở ngoài đời và... trên internet!

Điểm số môn GDCD có phản ánh chính xác hạnh kiểm của học sinh? Ảnh minh họa
Điểm số môn GDCD có phản ánh chính xác hạnh kiểm của học sinh? Ảnh minh họa

9,8 điểm Giáo dục công dân, đạt... hạnh kiểm yếu?

Cách đây ít lâu, trên trang mạng Facebook, một chủ đề đã được đông đảo học sinh, sinh viên tham gia bàn luận. Mặc dù có cái tên gây sốc là “Tôi ghét nền giáo dục Việt Nam”, nhưng ở khía cạnh tích cực, chủ đề này đã khơi gợi được rất nhiều suy nghĩ, trăn trở, ý tưởng của không ít bạn trẻ Việt Nam về nền giáo dục nước nhà. Môn Giáo dục công dân (GDCD) được bàn luận nhiều nhất khi người tham gia đưa ra những nhận xét hoặc kể các câu chuyện trong lớp khi học môn học này.

Giải thích xong các khái niệm là vừa vặn hết giờ

Về nguyên lý, muốn môn GDCD tránh được sự nhàm chán thì chương trình phải dành nhiều thời giờ cho học sinh hoạt động thực tiễn, trao đổi. Nhưng hiện nay, môn học này khá nhàm chán vì chương trình học và SGK vẫn còn nặng về lý thuyết khô cứng, học sinh ít được hoạt động trong giờ học. Thậm chí, ở phần học triết, giáo viên phải tập trung để giải thích nhiều hơn là học sinh phải hoạt động. “Nhiều lúc giải thích xong hết các khái niệm cũng vừa vặn hết giờ”, một giáo viên GDCD một trường THPT ở Hải Phòng cho biết. Bên cạnh đó, các phương tiện hỗ trợ giảng dạy không nhiều và phần lớn giáo viên phải sáng tạo qua việc “bắt” học sinh chuẩn bị tranh vẽ theo các chủ để học. 

T.M một học sinh THPT của tỉnh Yên Bái đã kể lại một tiết giáo dục công dân của lớp mình: “Như thường lệ, những tiết học GDCD đầu năm đều nói về an toàn giao thông. Ban đầu, mọi người đều ra vẻ lắng nghe, dần dần hễ cô nói một câu thì các bạn lại quay sang bạn bên cạnh xì xầm. Cô hỏi nhưng không ai trả lời, cô mỉm cười và lại tiếp tục giảng. Một bạn ở tổ 1 đang ngồi ôm má nhìn ra cửa sổ nghĩ ngợi. Một bạn khác đang khoanh tay lên bàn rất ngoan nhưng mắt “mơ về nơi xa lắm”. Vài bạn tổ 3 đang hý hoáy tô tựa đề cho thật bắt mắt. Một bạn tổ 4 đang ngáp không cần che miệng. Khi cô nói: “Hết bài học, các em nghỉ” thì cả lớp như choàng tỉnh. Họ bắt đầu trò chuyện, một số bạn khác nghe nhạc...”.

Còn M.H một học sinh lớp 12 tại TP.HCM thì chia sẻ: “Đến tiết GDCD, các bạn trong lớp mình ngủ bù, cũng không ít bạn cứ nhè tiết này xuống phòng y tế... giải lao. Thật tình tụi mình không tiếp thu được gì, cũng chẳng bao giờ áp dụng được gì từ môn học này, thế nên rất coi nhẹ ”...

Đồng cảm với T.M và M.H, rất nhiều bạn trẻ đã tham gia nêu ý kiến. Ví dụ như một thành viên có nick “Cat Tuong Ngo” nhận xét: “Mỗi lần tới tiết GDCD là trò gật gù... ngủ, còn cô thì gần như chỉ dạy cho có...”. Một thành viên khác lại mong muốn: “Đáng lý dành cho việc dạy cách làm người, dạy các chuẩn mực đạo đức còn hơn, tiên học lễ hậu học văn đến trường đâu riêng để học kiến thức, còn học làm người nữa chứ. Thế mà môn GDCD lớp 10 học như triết, lớp 11 học như kinh tế chính trị, còn 12 thì học pháp luật như của đại học, vừa khó hiểu lại chả phù hợp tý nào cả”. Thành viên có nick “Anh Dang” thì rầu rĩ so sánh điểm môn GDCD với xếp loại hạnh kiểm: “Điểm trung bình môn GDCD 9,8 mà hạnh kiểm thì yếu. Bó tay!”...

Giáo viên không biết dạy để làm gì!

Sau sự kiện động đất, sóng thần ở Nhật tháng 3 vừa rồi, khi báo đài loan tin về cảnh người dân Nhật bình tĩnh đối phó với động đất,  không có tình trạng hôi của, không xô đẩy khi xếp hàng nhận đồ cứu trợ, một đứa bé 9 tuổi cũng suy nghĩ vì người khác khiến cả thế giới ngả mũ... thì rất nhiều người Việt Nam đã giật mình nhìn lại mình và nhìn ra xung quanh. Và từ đó rất nhiều câu hỏi tự vấn, câu hỏi dành cho ngành giáo dục nước nhà đã được đặt ra. Trong số những câu hỏi này, có không ít câu mà hàm ý của người hỏi hướng đến giáo viên môn GDCD, những người được giao trọng trách chèo đò đưa học sinh tới bến bờ nhận thức. Vậy từ vai trò của mình, các giáo viên đã nói gì về môn học GDCD?

Cô giáo Huỳnh Thị Minh Lý - Tổ trưởng Tổ GDCD Trường Lê Hồng Phong (TP.HCM) chia sẻ: “Môn GDCD hiện nay thiên về lý thuyết, mang tính hàn lâm, chưa đưa ra những bài học giúp học sinh giải quyết những tình huống trong cuộc sống. Nguyên một học kỳ của chương trình lớp 10, học sinh phải học nội dung chủ nghĩa Mac - Lênin. Ngay cả giáo viên cũng không biết dạy những kiến thức này cho học sinh để làm gì. Nguyên chương trình lớp 11 thì không hề có một bài đạo đức nào”.

Cô Phan Thanh Thảo - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Nhân Chính (Hà Nội): “Chương trình và SGK có một số bất cập khiến cho cả giáo viên và học sinh khó tiếp thu. Triết học là môn học khó, nhưng lại được đưa ngay vào chương trình đầu tiên của lớp 10, khi học sinh bắt đầu vào trường cấp 3. Thay vào đó, khi vào lớp 10, học sinh nên được giáo dục đạo đức, sức tiếp thu dễ dàng...”.

Và, trong nỗi niềm của rất nhiều giáo viên GDCD trên cả nước, có thể thấy một điểm chung. Đó là họ đều cho rằng “bất cập trong SGK GDCD một phần nguyên nhân do tác giả không thực tế tham gia giảng dạy. Dẫn đến, cách phân bố khung chương trình không phù hợp, bài dài cho ít thời gian và ngược lại...”.

Tội phạm thanh thiếu niên tăng vì giáo dục “đang có vấn đề”

Theo số liệu thống kê của Bộ Công an, chỉ tính riêng trong năm 2010, trên địa bàn cả nước có 13.572 đối tượng phạm tội là thanh thiếu niên, trong đó 1.600 vụ học sinh đánh nhau. Thiếu tướng Nguyễn Xuân Mười - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Xây dựng lực lượng Công an nhân dân cho biết, tình trạng vi phạm pháp luật ở lứa tuổi thanh thiếu niên trong thời gian gần đây đang có xu hướng tăng nhanh, nguyên nhân của tình trạng này là do giáo dục ở gia đình, nhà trường “đang có vấn đề”.

(Còn nữa)

Minh Dương

Tin cùng chuyên mục

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

(PLVN) -  Cải cách tinh gọn bộ máy hiện nay đang thực hiện mạnh mẽ từ trung ương xuống, do vậy, nên cải cách theo hướng phân quyền mạnh hơn cho cấp địa phương, còn Trung ương chỉ làm những việc điều phối xuyên quốc gia. Trung ương kiên quyết không làm các nhiệm vụ thuộc phạm vi của địa phương, nhằm giảm thiểu việc can thiệp hay chồng chéo nhiệm vụ. Đây là một nội dung trong bài viết của GS.TS Võ Xuân Vinh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh doanh (ĐH Kinh tế).

Đọc thêm

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật
(PLVN) - Để triển khai kịp thời, hiệu quả các chủ trương, đường lối được đề ra tại Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới gắn với Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, thời gian qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) đã được tăng cường tổ chức thực hiện và đạt được những kết quả bước đầu quan trọng.

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh
(PLVN) - Ngày 12/12, Cục Thi hành án Dân sự (THADS) TP HCM tổ chức hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu nhiệm vụ theo dõi THADS, theo dõi thi hành àn hành chính năm 2025 và ký kết quy chế phối hợp liên ngành trong công tác THADS tại TP. HCM. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi dự, chỉ đạo hội nghị và chứng kiến lễ ký kết.

Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp: Triển khai công tác năm 2025

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) -Chiều 10/12, Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác thi hành án dân sự và theo dõi thi hành án hành chính năm 2025. Ông Trần Phương Hồng, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy, Phó Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP.HCM tham dự và chỉ đạo Hội nghị.

Hình thành thiết chế Luật sư công sẽ tăng cường nguồn lực cho tổ chức Trợ giúp pháp lý

Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.
(PLVN) -Thiết chế Luật sư công ở Việt Nam đang được hiểu như thế nào và sự cần thiết của Luật sư công trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt xuất phát từ thực tế, tại Việt Nam không phải đối tượng nào cũng có điều kiện nhờ luật sư khi gặp các vấn đề pháp lý. Xung quanh vấn đề này Báo PLVN phỏng vấn Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.

“Cẩm nang pháp luật” giúp giảm tải công việc cho cán bộ tư pháp địa phương của chị Phạm Thị Trang Đài

Chị Phạm Thị Trang Đài, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng
(PLVN) - Thấu hiểu nỗi vất vả của cán bộ Tư pháp - hộ tịch cấp xã nói chung và cán bộ ngành tư pháp nói riêng, chị Phạm Thị Trang Đài (SN 1972, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng) không ngừng nghiên cứu, cải tiến liên quan đến công tác theo dõi thi hành pháp luật giúp “giảm tải” cho cán bộ cũng như dễ dàng phổ biến đến người dân.

184 luật cần sửa đổi, bổ sung khi tinh gọn bộ máy

Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh
(PLVN) -  Chiều 11/12, tại TPHCM, phát biểu tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP. HCM, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết: Bộ Tư pháp đang được Chính phủ giao rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18- NQ/TW

TP.Hồ Chí Minh: Tập trung hơn nữa nguồn lực cho công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế

Lễ kí kết Chương trình phối hợp công tác về tăng cường hợp tác trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác Tư pháp trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2025 - 2030 giữa Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Chủ tịch UBND TP. HCM
(PLVN) - Chiều 11/12, Đoàn Công tác Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Uỷ viên Ban chấp hành TW Đảng dẫn đầu đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP.Hồ Chí Minh về nâng cao hiệu quả phối hợp công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác tư pháp và thi hành án dân sự trên địa bàn Thành phố.

Hết sức cần thiết hình thành thiết chế luật sư công

Thạc sĩ Đỗ Thu Hương. (Ảnh PV)
(PLVN) -  Trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay, việc hình thành thiết chế luật sư công là hết sức cần thiết và nên được sớm thông qua trong lần sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư sắp tới.

Phú Yên: Sáng kiến cấp phiếu lý lịch tư pháp qua VNeID đạt giải ba cuộc thi về cải cách hành chính

Bà Phan Thị Hoa, Phó Giám đốc Sở Tư pháp (thứ ba từ phải qua) đại diện Sở nhận giải.
(PLVN) - Sáng kiến giải pháp “Tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân và doanh nghiệp thông qua ứng dụng VNeID khi thực hiện thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp” của Sở Tư pháp tỉnh Phú Yên mới đây đã được trao giải ba tại cuộc thi Tìm kiếm sáng kiến, giải pháp cải cách hành chính năm 2024 của tỉnh.