Mỗi năm Việt Nam vẫn phải nhập khẩu khoảng 78% lượng sữa, nghề nuôi bò vì vậy rất cần được chú trọng đầu tư.
Thu lời 13 triệu đồng/con bò/năm
Tại Hội thảo “Các giải pháp kiểm soát chi phí sản xuất sữa nhằm góp phần phát triển chăn nuôi bò sữa bền vững tại các tỉnh phía Nam” diễn ra hôm qua (19/10) tại TP. Hồ Chí Minh, đại diện Cục Chăn nuôi của Bộ NN& PTNT, ông Đỗ Kim Tuyên đã đưa ra một con số khá ấn tượng: trung bình mỗi năm, một con bò sữa cho người nuôi khoảng 4.000 đến 4.200 kg sữa, sau khi trừ các chi phí, thì người nông dân còn lời khoảng 13 triệu đồng.
Hiện nay, với giá sữa khoảng 8.500 đồng /kg, người nuôi lời khoảng 2.500 đồng/kg. Tuy nhiên, vấn đề lợi nhuận từ chăn nuôi bò sữa tùy thuộc rất nhiều vào các yếu tố như tổng đàn, diện tích trồng cỏ, nguồn nhân công, trình độ khoa học kỹ thuật… Bà Nguyễn Thị Bích Hằng phụ trách khuyến nông của công ty Frieslandcampina Việt Nam đã làm một phép so sánh rất cụ thể về việc nuôi bò giữa nông thôn, bán nông thôn, bán đô thị và đô thị. Nếu nuôi ở vùng nông thôn thì chi phí về lao động, thú y, nguyên liệu… thấp hơn 40% so với nuôi ở các vùng đô thị, và tất nhiên là lợi nhuận cũng sẽ tăng lên rất nhiều so với vùng đô thị. Chính vì thế công ty này khuyến cáo không nên chăn nuôi bò sữa ở vùng đô thị. Quy mô nuôi cũng ảnh hưởng không nhỏ đến lợi nhuận của người chăn nuôi. Nếu như nuôi 10 con thì người nông dân chỉ lời được khoảng 2.600đ/kg, nhưng nếu 20 con sẽ tăng lên 3.200đ/kg và 30 con sẽ là 3.500đ/kg. Nuôi càng nhiều, thì tỷ lệ lợi nhuận càng cao. Các chuyên gia khuyến cáo bà con nông dân nên thành lập các HTX để mua các loại thức ăn tinh cho bò, vì mua như vậy sẽ giảm được giá thành và về các khâu chăm sóc thú y cũng sẽ thuận tiện hơn… Việc trồng loại cỏ nào để cho năng suất, chất lượng cao nhất cũng được các đại biểu mổ xẻ rất kỹ càng. Nhiều người chăn nuôi và các chuyên gia khẳng định, xưa nay bà con chăn nuôi chủ yếu là trồng cỏ voi. Thế nhưng loại cỏ này mang lại hiệu quả không cao, vì chỉ có 30% là lá, còn lại là thân, mà thân thì bò không ăn. Chính vì thế, cần phải tìm một loại cỏ mới. Nguồn thức ăn có ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận của người nuôi. Nếu như mỗi ngày, trung bình một con bò sữa cần đến 35kg cỏ, với giá hiện nay là 500 đồng/kg, thì mỗi năm mất khoảng 40 triệu tiền cỏ cho một đàn bò 10 con. Còn nếu người nông dân chủ động được nguồn cỏ thì chi phí này chỉ mất khoảng 15 triệu đồng. Đại diện hộ nông dân ở Củ Chi cho rằng, trước đây thì giá cỏ chỉ 500 đô/kg là họ chở tới tận nhà, nhưng bây giờ xe ba gác không còn nên người nuôi phải đi mua cỏ và thuê xe vận chuyển nên chi phí tăng lên. Bảo hiểm cho đàn bò Một vấn đề được khá nhiều người quan tâm là việc mua bảo hiểm cho đàn bò sữa. Theo ông Nguyễn Văn Tuổi - Hội nông dân TP. Hồ Chí Minh, hiện nay việc mua bảo hiểm cho đàn bò vẫn chưa được Nhà nước và các công ty bảo hiểm quan tâm. Một số nông dân trình bày, đã từng có một vài công ty bảo hiểm đến nhà đặt vấn đề bảo hiểm cho đàn bò, nhưng họ đưa ra những điều kiện không thỏa đáng, thậm chí là quá phi lý. Giải thích về vấn đề bảo hiểm, ông Hoàng Kim Giao - Cục Trưởng Cục chăn nuôi cho rằng: Hiện người nông dân của mình chưa quen với loại hình bảo hiểm này. Tuy nhiên ông tin tưởng trong thời gian tới, người chăn nuôi sẽ mặn mà hơn với việc mua bảo hiểm cho đàn bò của mình như nhiều nước trên thế giới. Chăn nuôi bò sữa còn phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện tư nhiên. Tại các tỉnh phía Nam, đàn bò sữa chiếm đến 69% tổng đàn bò sữa của cả nước, chủ yếu tập trung ở miền Đông Nam Bộ, bởi vì khu vực này có khí hậu tương đối thuận lợi cho việc sản xuất nguồn nguyên liệu cho chăn nuôi bò sữa. Riêng tại TP Hồ Chí Minh, hiện có khoảng 80 ngàn con bò sữa, chủ yếu tập trung ở huyện Củ Chi và Hóc Môn… Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Phước Trung- Phó giám đốc sở NN&PTNT TP đến năm 2020, đàn bò sữa chỉ còn 75 ngàn con, năm 2025 tiếp tục giảm xuống còn 70 ngàn con, do diện tích đất ngày càng thu hẹp lại và ô nhiễm môi trường. Về mặt tổng thể, Cục Chăn nuôi cho biết, Nhà nước sẽ tạo điều kiện cho những người nuôi bò sữa như hỗ trợ vạy vốn… để phấn đấu đến năm 2020, đàn bò sữa cả nước sẽ đạt khoảng 500 ngàn con, với sản lượng sữa đạt khoảng một triệu tấn, đáp ứng khoảng 40% nhu cầu sữa của cả nước.
Ngọc Quý