LS Nguyễn Quang Huy - Đoàn Luật sư TP Hà Nội tư vấn: Hành vi mở cửa xe ô tô không quan sát gây tai nạn có thể bị xử phạt hành chính hoặc xử lý hình sự tùy theo mức độ nghiêm trọng do hành vi này gây ra.
Trong trường hợp mở cửa xe ô tô gây tai nạn nhưng chưa dẫn đến hậu quả chết người thì người thực hiện hành vi sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính theo điểm g khoản 2, điểm c khoản 11 Điều 5 Nghị định 100/2019/NĐ-CP về xử phạt người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ như sau:
“Xử phạt người điều khiển xe ô tô và các loại xe tương tự xe ô tô vi phạm quy tắc giao thông đường bộ:
Phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người điều khiển xe thực hiện một trong các hành vi vi phạm sau đây: Dừng xe, đỗ xe trên phần đường xe chạy ở đoạn đường ngoài đô thị nơi có lề đường rộng; dừng xe, đỗ xe không sát mép đường phía bên phải theo chiều đi ở nơi đường có lề đường hẹp hoặc không có lề đường; dừng xe, đỗ xe ngược với chiều lưu thông của làn đường; dừng xe, đỗ xe trên dải phân cách cố định ở giữa hai phần đường xe chạy; đỗ xe trên dốc không chèn bánh; mở cửa xe, để cửa xe mở không bảo đảm an toàn;
Ngoài việc bị phạt tiền, người điều khiển xe thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung: Thực hiện hành vi quy định tại điểm c khoản 5; điểm a, điểm b khoản 6; khoản 7 Điều này bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng. Thực hiện hành vi quy định tại một trong các điểm, khoản sau của Điều này mà gây tai nạn giao thông thì bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 tháng đến 04 tháng...”.
Căn cứ quy định trên có thể thấy rằng người mở cửa xe ô tô không quan sát gây tai nạn nhưng chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thì bị xử phạt vi phạm hành chính với mức phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng. Ngoài ra, người vi phạm còn bị tước quyền sử dụng Giấy phép lái xe từ 02 đến 04 tháng.
Trường hợp mở cửa xe ô tô gây tai nạn chết người thì người gây tai nạn có thể bị xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260 Bộ luật Hình sự năm 2015, được sửa đổi bởi khoản 72 Điều 1 Luật Sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 về “Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” theo 03 khung hình phạt chính như sau:
Khung 1: Phạt tiền từ 30.000.000đ đến 100.000.000đ, phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm đối với hậu quả làm chết 01 người.
Khung 2: Phạt tù từ 03 năm đến 10 năm đối với hậu quả làm chết 02 người.
Khung 3: Phạt tù từ 07 năm đến 15 năm đối với hậu quả làm chết 03 người trở lên.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị áp dụng các hình phạt bổ sung như: Cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc không làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm.
Như vậy, căn cứ quy định trên, người lái xe hoặc người ngồi trong xe ô tô có hành vi mở cửa xe ô tô mà không chú ý quan sát gây nên hậu quả chết người thì hoàn toàn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “Tội vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”.
