Mở cửa đầu tư sân bay: Lực đẩy mới của ngành hàng không

Cảng hàng không Đồng Hới (Quảng Bình)
Cảng hàng không Đồng Hới (Quảng Bình)
(PLO) - Xu hướng doanh nghiệp tư nhân muốn đổ vốn vào các dự án hạ tầng hàng không đang ngày càng phổ biến trong 3 năm trở lại đây, với sự gia nhập của những doanh nghiệp lớn như Tập đoàn FLC, Sungroup, IPP....

Mới đây, UBND tỉnh Quảng Bình đã đồng ý chủ trương để Tập đoàn FLC đầu tư, nâng cấp sân bay Đồng Hới thành sân bay quốc tế theo hình thức đối tác công tư PPP. 

Đây không phải dự án hạ tầng sân bay đầu tiên doanh nghiệp tư nhân muốn bỏ vốn đầu tư. Trước đó, theo thống kê của Cục Hàng không Việt Nam, có ít nhất 5 dự án hạ tầng cảng hàng không có vốn góp của các nhà đầu tư tư nhân được triển khai, gồm: Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn; Cảng hàng không quốc tế Đà Nẵng; Cảng hàng không quốc tế Cam Ranh; Cảng hàng không quốc tế Phan Thiết; Nhà để xe, Ga quốc nội, Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất. 

Doanh nghiệp tính toán gì khi bỏ vốn vào hạ tầng sân bay? 

Tuỳ theo các phương án tài chính được phê duyệt trong hợp đồng, nhà đầu tư sân bay có thể thu hồi vốn bằng việc cung cấp các dịch vụ hàng không và phi hàng không, như dịch vụ khai thác thương mại mặt đất; thuê mặt bằng kinh doanh quảng cáo... Nguồn thu từ những dịch vụ này có thể chiếm đến 25-40% doanh thu của sân bay.

Tuy nhiên, theo ông Lại Xuân Thanh - Chủ tịch HĐQT Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV – Bộ GTVT), thực ra việc khai thác những cảng hàng không, sân bay ở một số địa phương là nhiệm vụ duy trì sự phát triển kinh tế xã hội, lợi nhuận ở đây không cao.

Ông Thanh dẫn ví dụ một doanh nghiệp đang đầu tư sân bay tại Vân Đồn và cho rằng, doanh nghiệp này không trông mong gì thu phí dịch vụ tàu bay cất hạ cánh ở đây. 

Một dự án khác ở sân bay Phan Thiết,  nhà đầu tư từng tính toán sẽ mất 25 năm đầu đi từ lỗ vốn đến hoà vốn và chỉ có thể bù lỗ ở những năm sau đó... 

Còn trong trường hợp của Tập đoàn FLC, có thể thấy rõ kiến nghị đầu tư, xây dựng sân bay Đồng Hới của doanh nghiệp này nằm trong chiến lược phát triển tổng thể với nhiều mục  tiêu vượt ngoài lợi nhuận khai thác sân bay.  

Mục tiêu đầu tiên được cho là bổ trợ cho hoạt động của hãng hàng không Bamboo Airways (thuộc Tập đoàn FLC) vốn đang trong giai đoạn chuẩn bị nước rút để cất cánh vào cuối năm 2018. Bamboo Airways được xây dựng theo mô hình kết nối trực tiếp các điểm đến đang lên tại Việt Nam, do đó, việc Tập đoàn FLC  tham gia đầu tư vào hạ tầng hàng không của chính các điểm đến này sẽ tạo tiền đề thuận lợi cho hoạt động nội tại của hãng bay. 

Mục tiêu thứ hai liên quan đến sự tăng trưởng về kinh tế, du lịch tại địa phương. Năm 2017, tổng du khách đến Quảng Bình đạt 3,3 triệu lượt, tăng 70,9% so với năm trước, trong đó khách du lịch đạt 100.000 lượt, tăng gần 120%. Khách du lịch tăng, nhưng việc đáp chuyến bay đến Đồng Hới không đơn giản do quá ít chuyến bay được cung cấp. 

Tình hình này sẽ càng nghiêm trọng hơn khi Tập đoàn FLC đưa vào vận hành tại Quảng Bình 1 quần thể du lịch với tổng vốn 20.000 tỷ trên quy mô gần 2.000 ha, được xem là hạ tầng du lịch lớn nhất miền Trung ở thời điểm hiện tại. 

"Khi các tập đoàn lớn đầu tư vào những đặc khu kinh tế, có khu nghỉ dưỡng cao cấp, tiêu chuẩn quốc tế…nếu chỉ trông chờ vào dịch vụ hàng không hiện nay thì có vẻ không ổn, không đáp ứng được. Cho nên Tập đoàn FLC xin thành lập hãng hàng không mới, xây sân bay để phục vụ nhu cầu trong tính toán của họ cũng là một hướng đi, chúng tôi hoàn toàn ủng hộ", ông Lại Xuân Thanh bình luận. 

Hãng hàng không Bamboo Airways dự kiến sẽ cất cánh vào cuối năm 2018
Hãng hàng không Bamboo Airways dự kiến sẽ cất cánh vào cuối năm 2018 

Xu thế tất yếu 

Xã hội hoá hạ tầng hàng không là xu thế đã diễn ra khá phổ biến trên thế giới từ hơn 3 thập kỷ qua, với hàng trăm sân bay lớn được doanh nghiệp tư nhân tham gia đầu tư, quản lý và khai thác. 

Tại Anh, Thủ tướng Margaret Thatcher nhượng quyền khai thác sân bay cho tư nhân từ những năm 80. Kết quả là các sân bay này đều hoạt động tốt, cải thiện cơ sở hạ tầng và chất lượng dịch vụ, đặc biệt là ngân sách Nhà nước không phải chi trả các khoản trợ cấp hằng năm như trước.

Hay tại Australia, cảng hàng không Brisbane Airport (BNE) được tập đoàn BAC mua lại từ chính quyền vào năm 1997. Sân bay này sau đó đã trở thành một biểu tượng đáng tự hào của bang Queensland.

Taị Việt Nam, ngay từ năm 2015, Cục Hàng không Việt Nam cho biết tổng nhu cầu vốn đầu tư cho kết cấu hạ tầng hàng không giai đoạn 5 năm tiếp theo là 230.215 tỉ đồng trong khi nguồn vốn từ ngân sách rất khó khăn. "Vì vậy, việc xã hội hóa đầu tư và khai thác để kêu gọi các nguồn vốn tư nhân (trong và ngoài nước) là một nhu cầu cấp thiết” - Nguyên Cục trưởng Cục Hàng không thời kỳ này là ông Lại Xuân Thanh nhấn mạnh.

Không chỉ bổ sung về nguồn vốn, theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, việc nhượng quyền khai thác sân bay sẽ giúp bổ sung nguồn lực, chia sẻ rủi ro, tăng hiệu quả hoạt động bởi sở hữu tư nhân thường rất đổi mới, sáng tạo trong tất cả các mặt hoạt động tại cảng hàng không, đặc biệt trong lĩnh vực kinh doanh dịch vụ. 

Hạ tầng hàng không đang thu hút nhiều doanh nghiệp tư nhân bỏ vốn
Hạ tầng hàng không đang thu hút nhiều doanh nghiệp tư nhân bỏ vốn

Cũng cần nói thêm rằng, trong 22 cảng hàng không đang được khai thác, nếu hai sân bay Nội Bài và Tân Sơn Nhất thường xuyên xảy ra hiện tượng "tắc nghẽn trên không" thì nhiều sân bay địa phương có tiềm năng du lịch chỉ hoạt động trung bình từ 20-30% công suất… 

Nếu được đầu tư bài bản, chuyên nghiệp bởi các doanh nghiệp tư nhân uy tín, hạ tầng hàng không tại các điểm đến thứ cấp vẫn đang thừa công suất này sẽ được tận dụng tối ưu để trở thành cơ hội tốt cho các hãng bay mới như Bamboo Airways, qua đó gián tiếp mang lại lợi ích lớn cho cộng đồng và tạo động lực phát triển mạnh mẽ cho ngành hàng không Việt Nam - một trong những thị trường đầy tiềm năng có mức tăng trưởng nhanh nhất thế giới trong các năm qua. 

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

Nâng cao an toàn bảo mật hệ thống ngân hàng

Tại nhiều ngân hàng thương mại, có tới 97% số lượng giao dịch được thực hiện qua kênh số.

(PLVN) - Dịch vụ ngân hàng số đang phát triển rất mạnh mẽ, kéo theo nhiều tiềm ẩn rủi ro về an ninh, bảo mật. Ngân hàng Nhà nước cũng đã có nhiều biện pháp để đảm bảo an toàn hệ thống nhưng trước sự tinh vi của các đối tượng, các tổ chức tín dụng cần không ngừng nâng cao bảo mật, an toàn.

Đề xuất bổ sung thẩm quyền hoàn thuế đối với doanh nghiệp lớn

Để được hoàn thuế, DN lớn phải quay về Cục Thuế địa phương làm thủ tục.
(PLVN) - Thay vì phải chuyển hồ sơ về Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý theo quy định hiện hành, nếu được Quốc hội thông qua, các doanh nghiệp (DN) do Cục Thuế DN lớn (Tổng cục Thuế) quản lý phát sinh hoàn thuế sẽ do Cục Thuế DN lớn trực tiếp giải quyết thủ tục…

Vai trò then chốt của phụ nữ trong thị trường Halal

Vai trò then chốt của phụ nữ trong thị trường Halal
(PLVN) - Thị trường Halal toàn cầu đang bùng nổ, và phụ nữ không chỉ là người tiêu dùng chủ chốt mà còn là lực lượng sản xuất, kinh doanh, tiếp thị và lãnh đạo quan trọng, thúc đẩy sự phát triển vượt bậc của thị trường này.

Dồn sức giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng

Thi công cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng.
(PLVN) - Dự án đường bộ cao tốc Hữu Nghị - Chi Lăng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn nằm trong danh sách các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành Giao thông vận tải. Xác định rõ tầm quan trọng của dự án, các địa phương có dự án đi qua đang nỗ lực thực hiện công tác giải phóng mặt bằng (GPMB).

Thủ tướng chỉ đạo về điều hành giá điện và xem xét nhập khẩu điện nước ngoài

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -  Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các đơn vị căn cứ chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền điều hành giá điện theo lộ trình phù hợp, không "giật cục", phù hợp với tình hình kinh tế xã hội và mức chi trả của người dân. Bên cạnh đó, xem xét khả năng tăng cường nhập khẩu điện từ Trung Quốc để bổ sung điện cho hệ thống nếu cần.

Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines: Bình đẳng giới là một trong những cơ sở cho sự phát triển bền vững của của doanh nghiệp

Ông Lê Đức Cảnh - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines
(PLVN) - Không chỉ là hãng hàng không quốc gia, Vietnam Airlines còn là đơn vị tiên phong trong thúc đẩy bình đẳng giới với những chuyến bay đặc biệt "Tô cam", "Tô hồng" lan tỏa thông điệp mạnh mẽ đến cộng đồng, chia sẻ về những chương trình hành động mạnh mẽ này, ông Lê Đức Cảnh - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines – khẳng định đây là một trong những cơ sở cho sự phát triển bền vững của xã hội và của doanh nghiệp.

Cần áp thuế VAT với phân bón để thúc đẩy quá trình nội địa hóa, nông nghiệp bền vững

Ảnh minh họa (https://baochinhphu.vn)
(PLVN) - Nghị trường quốc hội đang bàn về dự thảo Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi). Một trong những nội dung được các đại biểu quan tâm là quy định thuế VAT đối với phân bón. Nhiều ý kiến cho rằng, cần phải sửa đổi quy định hiện hành, cần áp thuế VAT đối với phân bón để thúc đẩy quá trình nội địa hóa.

Bạc Liêu: Nhân rộng mô hình luân canh tôm - lúa

Từ 2001, Bạc Liêu đã bắt đầu tổ chức sản xuất mô hình tôm - lúa. (Ảnh: Thái Đào)
(PLVN) - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Bạc Liêu vừa phối hợp với Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên thế giới (WWF) tổ chức Hội thảo “Giải pháp nâng cao hiệu quả canh tác nông nghiệp bền vững thích ứng biến đổi khí hậu” với sự tham gia của nhiều chuyên gia nông nghiệp.