Minh bạch hóa quản lý tiền công đức

Minh bạch hóa quản lý tiền công đức
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) -  Việc quản lý nguồn thu công đức, tiền giọt dầu lộn xộn dẫn tới tình trạng đền, chùa, phủ nào cũng thấy hòm công đức, giọt dầu... Tới đây, câu hỏi những đồng tiền công đức sẽ được kiểm soát và sử dụng như thế nào sẽ có câu trả lời.

“Lùm xùm” tiền công đức

Cách đây nhiều năm, theo thông tin từ truyền thông, trường hợp xảy ra tại đền Ông Hoàng Mười huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An là một ví dụ điển hình cho thấy việc thiếu minh bạch trong việc quản lý tiền công đức. Trong suốt chục năm liền, số tiền công đức thu được nộp vào Kho bạc Nhà nước chỉ có vỏn vẹn khoảng 1,5 tỷ đồng. Nhưng từ khi có ban quản lý mới vào năm 2014, bình quân mỗi năm số tiền đó là 11 tỷ đồng. Hay câu chuyện một nhà sư ở một tỉnh phía Bắc khi xả giới hoàn tục nhưng xin giữ lại tài sản giá trị lên đến hàng trăm tỷ đồng khiến dư luận bất ngờ với khái niệm “tiền chùa”…

Hiện nay trên cả nước có hàng chục nghìn địa điểm thờ tự bao gồm chùa, đình, đền, phủ, miếu... Tại những nơi này, không khó để thấy hòm công đức được bố trí ở nhiều vị trí khác nhau. Cũng từ đây, rất nhiều người đặt ra câu hỏi: Tiền công đức tại các khu di tích tâm linh thu được hằng năm là bao nhiêu? Ai là người quản lý? Tiền công đức có được chi tiêu đúng mục đích tu bổ đền, chùa, di tích hay không?...

Tháng 2/2023, trao đổi với truyền thông, bà Vũ Thị Hải Yến - Phó Vụ trưởng Vụ Hành chính sự nghiệp, Bộ Tài chính cho biết, theo thống kê, hiện cả nước có gần 9.000 lễ hội. Trong đó, có khoảng 7.000 lễ hội dân gian truyền thống, gần 1.400 lễ hội tôn giáo, hơn 400 lễ hội lịch sử, cách mạng. Ngoài ra, có gần 30 lễ hội du nhập từ nước ngoài. Về di tích, cả nước có trên 10.000 di tích đã được xếp hạng di tích cấp tỉnh, gần 4.000 di tích đã được xếp hạng di tích quốc gia, 123 di tích đã được xếp hạng di tích quốc gia đặc biệt. Đồng thời, có trên 40.000 di tích đã được kiểm kê theo quy định của Luật Di sản văn hóa. Tuy nhiên, từ lâu chưa có văn bản pháp luật điều chỉnh về quản lý, thu - chi đối với lĩnh vực này mà mới chỉ dừng ở công văn hướng dẫn thực hiện, chưa có tác dụng chế tài hiệu quả.

Cũng theo bà Yến, những năm qua, việc tiếp nhận, quản lý và sử dụng tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội còn nhiều bất cập, có xu hướng thương mại hoá và lợi dụng tổ chức lễ hội vì mục đích kinh tế. Còn để xảy ra tranh chấp ở một số di tích giao cho đơn vị sự nghiệp công lập quản lý, sử dụng, nhất là các Khu di tích lịch sử quốc gia, Khu di tích quốc gia đặc biệt, trong đó có di tích là cơ sở tôn giáo, làm ảnh hưởng đến những giá trị tốt đẹp của tín ngưỡng, tôn giáo. Việc quản lý di tích và tổ chức lễ hội trong tình hình mới, bị chi phối bởi nhiều yếu tố khác nhau, trong đó có yếu tố kinh tế thị trường, đòi hỏi các vấn đề liên quan đến quyền, lợi ích vật chất cần được quản lý theo hướng minh bạch, rõ ràng, loại bỏ xu hướng chạy theo lợi ích cá nhân, phục vụ lợi ích nhóm.

Hành lang pháp lý

Thực hiện nhiệm vụ được Chính phủ giao tại khoản 6 Điều 19 Nghị định số 110/2018/NĐ-CP ngày 29/8/2018 về quản lý tổ chức lễ hội, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 04/2023/TT-BTC ngày 19/01/2023 hướng dẫn quản lý, thu - chi tài chính cho công tác tổ chức lễ hội và tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội; trong đó thể hiện rõ quan điểm tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người; bảo đảm để các tôn giáo bình đẳng trước pháp luật; tôn trọng, bảo vệ giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của tín ngưỡng, tôn giáo; bảo hộ cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo và tài sản hợp pháp của cơ sở tín ngưỡng, tổ chức tôn giáo.

“Việc ban hành Thông tư này thực sự cần thiết, tạo hành lang pháp lý để vừa tạo điều kiện cho người dân và các tổ chức tham gia đóng góp phát triển văn hóa đất nước, vừa tạo ra sự tin tưởng, minh bạch trong các hoạt động này, giúp đóng góp tích cực hơn cho việc bảo vệ và phát huy giá trị di tích và lễ hội nói riêng, phát triển văn hóa của đất nước nói chung”, theo bà Vũ Thị Hải Yến - Phó Vụ trưởng Vụ Hành chính sự nghiệp, Bộ Tài chính.

Có hiệu lực từ ngày 19/3/2023, một trong số những nội dung đáng chú ý tại Thông tư 04 là Thông tư thể hiện rõ quan điểm tôn trọng và bảo hộ quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của mọi người; bảo đảm để các tôn giáo bình đẳng trước pháp luật; tôn trọng, bảo vệ giá trị văn hóa, đạo đức tốt đẹp của tín ngưỡng, tôn giáo; bảo hộ cơ sở tín ngưỡng, cơ sở tôn giáo và tài sản hợp pháp của cơ sở tín ngưỡng, tổ chức tôn giáo.

Thông tư khẳng định Nhà nước không quản lý tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội đối với cơ sở tín ngưỡng, tổ chức tôn giáo. Thay vào đó, các cơ sở tín ngưỡng, tổ chức tôn giáo tự quyết định và chịu trách nhiệm về tiếp nhận, quản lý, sử dụng tiền công đức, tài trợ cho việc bảo vệ, phát huy giá trị di tích và hoạt động lễ hội (bao gồm cả việc tự quyết định về nội dung chi và mức chi cho hoạt động lễ hội, bảo vệ và phát huy giá trị di tích), bảo đảm phù hợp với quy định của pháp luật.

Các khoản thu - chi tiền công đức, tài trợ cho di tích và hoạt động lễ hội được ghi chép, quản lý an toàn, công khai, minh bạch để tạo niềm tin cũng như phát huy hiệu quả và đem lại lợi ích chung cho toàn thể cộng đồng.

Đọc thêm

'Quá tải' chữa lành

Hiện nay có nhiều tổ chức, nhóm lợi dụng nhu cầu chữa lành của mọi người để trục lợi, kiếm tiền. (Ảnh minh họa, nguồn: An Space)
(PLVN) - Hiện nay, chữa lành không những chỉ dùng để hỗ trợ, giúp đỡ tinh thần con người, mà dần trở thành trend (xu hướng). Không khó để thấy hai chữ “chữa lành” hiện hữu ở khắp mọi nơi, từ những chương trình, hoạt động đến sách vở, món ăn,... Một xu thế tưởng chừng rất lành mạnh, nhưng dần trở nên mất giá trị vì những hoạt động “tràng giang, đại hải”.

Khi người trẻ đơn độc trong tình yêu

Yêu trước ngày cưới kết thúc với 1 tỷ người xem. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Thời gian vừa qua, phim Yêu trước ngày cưới thu hút sự chú ý của khán giả không chỉ bởi diễn viên đẹp mà còn là những câu chuyện rất thật của người trẻ trong hành trình lập nghiệp và tình yêu…

Về Kẻ Mía, nghe giai thoại sứ thần Giang Văn Minh

Về Kẻ Mía, nghe giai thoại sứ thần Giang Văn Minh
(PLVN) - Nếu có dịp chu du về xứ Đoài mây trắng, bạn nhớ ghé thăm di tích Nhà thờ Thám hoa Giang Văn Minh ở làng Kẻ Mía, thôn Mông Phụ (xã Đường Lâm, thị xã Sơn Tây, Hà Nội), để nghe về cuộc đời huyền thoại vị sứ thần thời hậu Lê, nổi tiếng tài trí, trung quân, ái quốc.

Đền cổ linh thiêng thờ công chúa thời Trần 12 lần được sắc phong

Ngôi đền cổ ẩn mình dưới những tán cây di sản gần ngàn năm tuổi...
(PLVN) - Nằm ở phía Đông Nam thành phố Hải Phòng, di tích đền Mõ thuộc huyện Kiến Thụy thờ công chúa Quỳnh Trân (con gái vua Trần Thánh Tông). Bà là người có công xây dựng quê hương, đất nước nên khi bà mất được nhân dân trong vùng tôn vinh là Thánh, ngôi đền thờ Bà đã được các triều đại trao 12 bản sắc phong.

Đình thờ tam vị thành hoàng của kinh thành Thăng Long

Cổng đình Tân Khai.
(PLVN) - Đình Tân Khai (tên gọi khác là đình Thái Cam) nằm trong Cụm di tích cấp quốc gia đình Tân Khai - chùa Thái Cam, thuộc địa phận phường Hàng Bồ (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội). Ngôi đình cổ kính và linh thiêng này thờ tam vị Thành hoàng bảo hộ cho kinh thành Thăng Long xưa.

Tín ngưỡng thờ Mẫu: Cần chấn chỉnh “đồng đua”, “đồng đú”

Tam tòa Thánh Mẫu - ba vị Thánh tối linh trong tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ. (Ảnh: Ngọc Dưỡng)
(PLVN) - Tín ngưỡng thờ Mẫu, nghi lễ hầu đồng với những giá trị triết lý, đạo đức và văn hóa sâu sắc được nhân dân tích cực tham gia và cuộc sống ghi nhận. Tuy nhiên tại một số nơi, việc thực hành nghi lễ hầu đồng nảy sinh một số tiêu cực trong đó lo ngại nhất là hành vi biến tướng và lệch chuẩn.

Phụ nữ khí chất

Phụ nữ khí chất luôn hiểu, thành thật và yêu bản thân mình. (Nguồn ảnh: Sức khỏe và đời sống)
(PLVN) - Phái đẹp ở mỗi một thời kì sẽ sở hữu một tố chất nổi bật giúp họ tỏa sáng, trở thành tâm điểm của đời sống. Ở thời đại của sự giải phóng phụ nữ, đề cao nữ quyền, “khí chất” là một trong những yếu tố được nhắc đến nhiều. Người ta hay nói nhiều về “phụ nữ khí chất”, nhưng “khí chất” thực sự là gì, thì đôi khi không mấy ai định nghĩa rõ ràng được.

Nói ra để chữa lành

Học cách tâm sự, nói ra cũng là cách giúp bản thân không bị tổn thương, mối quan hệ tốt đẹp hơn. (Nguồn ảnh: ĐSPL)
(PLVN) - Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự tổn thương dai dẳng và những căn bệnh tâm lý, đó là thiếu chia sẻ, giấu kín mọi nỗi niềm của bản thân. Học cách nói ra, giãi bày cũng chính là học cách chữa lành vết thương tâm hồn.

Chúc Tết Nguyên tiêu đồng bào dân tộc Hoa ở Cà Mau

Chúc Tết Nguyên tiêu đồng bào dân tộc Hoa ở Cà Mau
(PLVN) - Ngày 24/2 (nhằm Rằm tháng Giêng âm lịch), đoàn cán bộ Ban Dân tộc tỉnh Cà Mau đến chúc mừng, tặng quà tại miếu Bà Thiên Hậu và chùa Minh Nguyệt Cư Sĩ Lâm; tặng quà cho các vị người có uy tín, các vị cao niên và thành viên các Hội Đoàn người Hoa trên địa bàn tỉnh.

Vì một mùa lễ hội văn minh, lành mạnh

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch yêu cầu các địa phương chủ động tổ chức thanh tra, kiểm tra, giám sát trước, trong và sau khi tổ chức lễ hội. (Ảnh minh họa internet).
(PLVN) - Nhiều lễ hội mùa xuân đã tưng bừng khai hội. Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nhận định, trong mùa lễ hội năm nay, nhiều bất cập đã được chấn chỉnh nhờ sự vào cuộc tích cực của các địa phương...

Ý nghĩa về ngày rằm tháng Giêng trong Phật giáo

Ý nghĩa về ngày rằm tháng Giêng trong Phật giáo
Rằm tháng Giêng theo dân gian có tên gọi tết Nguyên tiêu. "Nguyên" là đầu, ý nói tháng đầu tiên của năm, "tiêu" là dạ có nghĩa là đêm. Tết nguyên tiêu là đêm rằm nguyên vẹn, là ngày rằm xem như là ngày rằm đầu tiên của một năm, và ngày rằm đó xem như là ánh sáng cho cả một năm.

Bí mật những chiếc ấn thiêng

Bí mật những chiếc ấn thiêng (Ảnh: Internet)
(PLVN) - Đầu năm khai Xuân, những chiếc ấn thiêng khác đang là nỗi khao khát của nhiều người. Những chiếc "ấn vua ban" này có thực sự mang một năng lực siêu nhiên cho người sở hữu?