Trong thông báo hôm 15-4, Văn phòng Tổng công tố liên bang Mexico (PGR) cho biết, cựu Thống đốc bang Veracruz Javier Duarte đã bị bắt tại Panajachel, thành phố du lịch nổi tiếng của bang Solola, Guatemala với sự phối hợp và hỗ trợ của Tổ chức Cảnh sát hình sự quốc tế (Interpol).
Theo người phát ngôn PGR, thủ tục dẫn độ ông Javier Duarte về Mexico có thể được hoàn tất trong vài tháng tới bởi họ đã đề nghị Bộ Ngoại giao Mexico yêu cầu Bộ Ngoại giao Guatemala dẫn độ cựu Thống đốc bang Veracruz về nước. Interpol đã ra thông báo truy nã ông Javier Duarte, sau khi nhận được yêu cầu từ cơ quan chức năng Mexico.
Phó Giám đốc Interpol tại Guatemala Manuel Noriega cho biết, ông Javier Duarte đã bị bắt khá đơn giản - bị yêu cầu tự rời khỏi phòng đang ở với vợ trong một khách sạn. Cựu Thống đốc bang Veracruz bị cáo buộc điều hành đường dây tham nhũng, rửa tiền và tội phạm có tổ chức.
Hơn 4 tháng trước (23-12-2016), Bộ trưởng An ninh Costa Rica Gustavo Mata thông báo, đã phát lệnh truy nã đối với cựu Thống đốc Javier Duarte. Quyết định kể trên được đưa ra sau khi cơ quan chức năng Costa Rica nhận thông báo của cơ quan an ninh Mexico về việc phát hiện ông Javier Duarte đang có mặt tại quốc gia Trung Mỹ này.
Tuy nhiên, Bộ trưởng Gustavo Mata cũng nhấn mạnh, ông Javier Duarte không nhập cảnh vào Costa Rica, do đó đối tượng này có thể đã dùng giấy tờ giả và vào bằng con đường phi pháp.
Theo giới truyền thông, lệnh truy nã đối với cựu Thống đốc bang Veracruz được công bố (19-10-2016), sau khi ông Javier Duarte bị cáo buộc thông đồng với tội phạm có tổ chức và rửa tiền. Khi lệnh truy nã được thông báo, ông Javier Duarte đang xin nghỉ phép và đào tẩu ra nước ngoài.
Khi được hỏi về sự “mất tích” của ông Javier Duarte, Công tố viên liên bang Arely Gomez cho biết, tuy cựu Thống đốc bang Veracruz bị cáo buộc biển thủ hàng triệu USD, nhưng cảnh sát không bắt được đối tượng bởi ngày 12-10-2016, ông Javier Duarte xin nghỉ phép. Vì ông Javier Duarte là thành viên của đảng Cách mạng Thể chế (PRI) cầm quyền nên vụ đào tẩu trước khi bị bắt của cựu Thống đốc bang Veracruz bị dư luận, đặc biệt là phe đối lập chỉ trích.
 |
| Cựu thống đốc bang Veracruz Javier Duarte. |
Bộ trưởng Nội vụ Miguel Angel Osorio đã bác bỏ cáo buộc của các đảng đối lập khi cho rằng, chính phủ đã cho phép ông Javier Duarte chạy trốn và rời khỏi Mexico một cách hợp pháp. Để bắt ông Javier Duarte, chính phủ Mexico không những ra lệnh truy nã, mà còn treo giải thưởng trị giá 15 triệu peso (khoảng 730.000 USD); đồng thời phong tỏa hơn 100 tài khoản ngân hàng, tịch thu nhiều tài sản và doanh nghiệp gắn với cựu Thống đốc bang Veracruz.
Theo cáo buộc của cơ quan chức năng Mexico, cựu Thống đốc Javier Duarte phải chịu trách nhiệm về việc khiến để Veracruz, một trong những bang giàu có nhất của nước này rơi vào khủng hoảng tài chính và cho phép tội phạm có tổ chức lộng hành dẫn đến hàng loạt vụ giết hại các nhà báo, bắt cóc, tống tiền và mất tích diễn ra trong nhiều năm.
Ngoài ra, ông Javier Duarte còn bị cáo buộc biển thủ hàng triệu USD trong ngân sách của Chính phủ liên bang dành cho giáo dục và y tế. Trong 6 năm nắm quyền của ông Javier Duarte đã có ít nhất 16 nhà báo bị giết ở bang Veracruz. Giới truyền thông cho rằng, sự thiếu hiệu quả trong cuộc chiến chống tham nhũng là một trong những nguyên nhân khiến tỷ lệ ủng hộ đối với Tổng thống Enrique Pena Nieto bị giảm mạnh.
Cùng bị truy nã với ông Javier Duarte còn có 2 cựu Thống đốc khác và họ đều là thành viên của đảng PRI cầm quyền. Theo hãng AP, cựu Thống đốc bang Tamaulipas Tomas Yarrington cũng vừa bị bắt ở Italia - bị cáo buộc có liên quan với tội phạm có tổ chức và rửa tiền. Cựu Thống đốc bang Chihuahua Cesar Duarte bị truy nã với cáo buộc tham nhũng và có thể đang ẩn náu tại El Paso, bang Texas, Mỹ.
Vì cựu Thống đốc bang Guerrero Angel Aguirre từng là thành viên của đảng PRI cầm quyền (sau chuyển sang đảng Cách mạng Dân chủ cánh tả), nên việc ông bị PGR điều tra cũng được dư luận quan tâm. Ông Angel Aguirre bị điều tra với cáo buộc "bắt tay" với các băng nhóm tội phạm trong thời gian tại nhiệm (từ tháng 4-2011 đến tháng 10-2014).
