Metro trốn thuế: Kẽ hở pháp luật hay năng lực thanh tra yếu kém?

Ảnh minh họa.
Ảnh minh họa.
(PLO) - Qua thanh tra, Tổng cục thuế đã yêu cầu Công ty Metro Cash & Carry Việt Nam điều chỉnh giảm lỗ, giảm khấu trừ và truy thu thuế tổng số tiền: 507 tỷ đồng. Câu hỏi được đặt ra là, để xảy ra sự việc này sau bao nhiêu năm mới phát hiện, lỗi thuộc về hệ thống pháp luật hay năng lực quản lý, thanh tra của cơ quan chức năng?
Kết luận mới nhất của Tổng cục Thuế cho biết đại gia bán lẻ Metro có nhiều vi phạm. Mở đến 19 trung tâm xuyên trục Bắc – Nam, Metro Cash & Carry Việt Nam chính thức bị chỉ rõ hành vi trốn thuế, chuyển giá khi đưa những kê khai tài chính không chuẩn xác, hạch toán vào chi phí một số khoản không đúng quy định. Qua thanh tra đã yêu cầu Công ty điều chỉnh giảm lỗ, giảm khấu trừ và truy thu thuế tổng số tiền: 507 tỷ đồng.
Không chỉ truy thu mà cần phải phạt
Bình luận về việc vạch mặt, chỉ tên doanh nghiệp chuyển giá của Tổng cục Thuế, chuyên gia kinh tế, TS Lê Đăng Doanh, cho rằng cơ quan này cần thể hiện quyết tâm mạnh mẽ hơn nữa trong việc bảo đảm công bằng cho môi trường đầu tư tại Việt Nam. 
Từ lâu, những nghi vấn về hành vi chuyển giá ở một số doanh nghiệp lớn, đặc biệt là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) đã được đặt ra, nhưng số bị vạch mặt, chỉ tên rất ít. Hàng loạt nhà đầu tư ở Việt Nam làm ăn thua lỗ triền miên, nhưng vẫn rót vốn để mở rộng sản xuất, kinh doanh là hiện tượng hết sức vô lý. 
Theo TS Lê Đăng Doanh, trước thủ đoạn chuyển giá tinh vi của các tập đoàn xuyên quốc gia, hoạt động chống chuyển giá của Việt Nam còn nhiều hạn chế, do hệ thống pháp luật chưa chặt chẽ, cũng như sự hạn chế về nghiệp vụ của cơ quan thuế. “Không thể tạo thiên đường cho những kẻ trốn thuế đến Việt Nam làm ăn. Đó không phải mục tiêu thu hút đầu tư nước ngoài của Việt Nam”, TS Lê Đăng Doanh bày tỏ.
Chuyên gia kinh tế, TS. Nguyễn Minh Phong cũng cho rằng, việc truy thu thuế đối với các doanh nghiệp chuyển giá là việc làm cần thiết nhằm chống thất thu ngân sách, đồng thời đảm bảo môi trường kinh doanh công bằng giữa các doanh nghiệp. 
Mặt khác, việc truy thu thuế này cũng đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả, hiệu lực của quản lý Nhà nước. Với năng lực thanh tra có hạn, không thể triển khai ở diện rộng thì cơ quan thuế nên bắt đầu điều tra từ những doanh nghiệp có nguy cơ trốn thuế cao nhất. Trong trường hợp này, nếu doanh nghiệp hoàn tất việc chuyển nhượng, sẽ rất khó khăn trong vấn đề truy thu thuế do vướng nhiều thủ tục liên quan. 
“Đối với các doanh nghiệp chuyển giá như Metro, ngoài việc truy thu tiền thuế, cần tính tới việc phạt thêm. Vụ việc này cho thấy, việc thanh tra, chống chuyển giá cần được thực hiện mạnh mẽ hơn nữa” – TS. Phong nhấn mạnh.
Ở một góc nhìn khác, ông Vũ Vinh Phú - Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội nhận định rằng, các doanh nghiệp nước ngoài đang được hưởng quá nhiều ưu tiên, ưu đãi. 
“Cơ quan Thuế Tổng Cục Thuế, thuế địa phương tại sao không theo sát? Vì vậy đơn vị này phải chịu trách nhiệm về vấn đề nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp. Động thái của Bộ ban ngành cụ thể là Bộ Công thương cũng phải chủ động” – ông Phú nhấn mạnh.
Trước ý kiến cho rằng, việc thanh tra, chống chuyển giá sẽ ảnh hưởng tới việc thu hút vốn FDI, các chuyên gia kinh tế khẳng định, doanh nghiệp làm ăn nghiêm túc sẽ không lấy việc chuyển giá làm lợi thế đầu tư. Bởi hiện tại, Việt Nam đang dành nhiều ưu đãi về thuế, đất đai... cũng như có nhiều ưu thế về nhân công để thu hút đầu tư. 
Nhiều câu hỏi được đặt ra sau vụ việc Metro Việt Nam trốn thuế.
 Nhiều câu hỏi được đặt ra sau vụ việc Metro Việt Nam trốn thuế.
Khoảng trống pháp lý và năng lực cán bộ
Để ngăn chặn có hiệu quả hành vi chuyển giá, trốn thuế, nguồn nhân lực có trình độ cao, có trách nhiệm với công việc được coi là một trong những yếu tố quyết định. Bên cạnh đó, ngành thuế chưa được trao quyền điều tra nên rất khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyển giá. Các quốc gia trên thế giới kiểm soát hiệu quả hoạt động chuyển giá đều được trao quyền điều tra. Việc chưa được trao quyền điều tra là rào cản trong công tác quản lý giá chuyển nhượng của cơ quan thuế. 
Không chỉ vậy, thời hạn thanh tra chuyển giá bị khống chế bởi quy định chung tại Luật Thanh tra nên thường rất ngắn. Theo thông lệ quốc tế, để hoàn thành một vụ việc thanh tra, điều tra về giá chuyển nhượng thường kéo dài từ 18 đến 24 tháng. Tại Việt Nam, thời hạn thanh tra chuyển giá được quy định chung trong Luật Thanh tra  từ 30 đến 45 ngày/vụ việc là quá ngắn. 
Bên cạnh đó, chính sách vốn mỏng là quy định đối với khoản chi trả lãi tiền vay vốn sản xuất kinh doanh tối đa được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế TNDN  tương ứng với mức tỷ lệ vay vốn trên vốn chủ sở hữu của các DN. Chính sách này được nhiều trên thế giới như Trung Quốc, Thái Lan, Hà Lan, Mỹ… quy định và áp dụng.
Theo thống kê của cơ quan thuế, chi phí lãi vay hàng năm chiếm khoảng 1% - 3% doanh thu thuần hàng năm của Metro Việt Nam.
Về khía cạnh tài chính, doanh nghiệp hoạt động kinh doanh phải áp dụng chính sách đòn bẩy tài chính để bảo đảm hiệu quả sử dụng vốn đầu tư kinh doanh. Tuy nhiên, tỷ lệ được vay bao nhiêu trên vốn chủ sở hữu thì chưa được quy định trong Luật doanh nghiệp hay Luật đầu tư tại Việt Nam. Do vậy, các doanh nghiệp này có quyền vay vốn tối đa với khả năng của mình, miễn là doanh nghiệp có tài sản đảm bảo thế chấp hay được bảo lãnh từ một bên thứ ba.
Lợi dụng chính sách này và dựa vào lợi thế cạnh tranh của Tập đoàn Metro trên toàn cầu, Metro Việt Nam đã được Tập đoàn Metro bảo lãnh cho các khoản vay từ ngân hàng thương mại trong và ngoài nước.
Mặc dù nguồn vốn chủ sở hữu cho đầu tư ban đầu chỉ là 78 triệu USD nhưng tại thời điểm 31/12/2013, giá trị các khoản nợ tài chính như vay ngân hàng cao gấp 40 lần so với nguồn vốn chủ sở hữu, sau khi trừ đi khoản lỗ luỹ kế.
Việc thiếu qui định chặt chẽ về chính sách vốn mỏng, đã tạo cho Metro Việt Nam nhiều cơ hội cạnh tranh tại Việt Nam và có được nguồn vốn để trả tiền thuê các lô đất và tiếp tục mở rộng qui mô kinh doanh của mình.
Đây là những hạn chế từ các quy định trong Luật đầu tư, Luật doanh nghiệp và một số qui định khác, nên đã tạo ra khoảng trống pháp lý để Metro Việt Nam trốn tránh nghĩa vụ nộp thuế của mình. Đây cũng là vấn đề pháp lý cần được quan tâm đối với những nhà hoạch định chính sách của Việt Nam để giúp thu hút nguồn vốn lành mạnh từ các nhà đầu tư đến từ nước ngoài./.
Chuyên mục Tiêu dùng & Dư luận của Báo Pháp luật Việt Nam tiếp nhận tất cả những phản ánh, khiếu nại, tố cáo của độc giả liên quan đến chất lượng sản phẩm, dịch vụ bảo hành, chăm sóc khách hàng...
Mọi kiến nghị, phản ánh gọi vào số: 0944 988 788 hoặc gửi qua hòm thư: baodientuphapluat@gmail.com

Tin cùng chuyên mục

Đại diện NPTPMB báo cáo lãnh đạo EVNNPT về tiến độ Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái.

Chờ tỉnh và huyện để kéo dây giải tỏa công suất Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4

(PLVN) - Ban Quản lý Dự án truyền tải điện (NPTPMB) hạ quyết tâm hoàn thành Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái trong quý III/2025 để có thể cùng các đơn vị thuộc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) thực hiện việc giải tỏa công suất Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4.

Đọc thêm

Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines: Bình đẳng giới là một trong những cơ sở cho sự phát triển bền vững của của doanh nghiệp

Ông Lê Đức Cảnh - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines
(PLVN) - Không chỉ là hãng hàng không quốc gia, Vietnam Airlines còn là đơn vị tiên phong trong thúc đẩy bình đẳng giới với những chuyến bay đặc biệt "Tô cam", "Tô hồng" lan tỏa thông điệp mạnh mẽ đến cộng đồng, chia sẻ về những chương trình hành động mạnh mẽ này, ông Lê Đức Cảnh - Phó Tổng giám đốc Vietnam Airlines – khẳng định đây là một trong những cơ sở cho sự phát triển bền vững của xã hội và của doanh nghiệp.

TH tự tin “vươn mình tiến vào kỷ nguyên xanh” cùng Thương hiệu quốc gia Việt Nam

TH tự tin “vươn mình tiến vào kỷ nguyên xanh” cùng Thương hiệu quốc gia Việt Nam
(PLVN) - “Tập đoàn TH và các sản phẩm đạt Thương hiệu quốc gia tự tin trong hành trình “vươn mình tiến vào kỷ nguyên xanh” cùng Thương hiệu quốc gia Việt Nam, đồng hành cùng Chính phủ đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050” – ông Ngô Minh Hải, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tập đoàn TH chia sẻ tại Lễ công bố Thương hiệu quốc gia lần thứ 9, tối 4/11 tại Hà Nội.

Chính sách ưu việt giúp Vietjet thu hút nhân tài

Chính sách ưu việt giúp Vietjet thu hút nhân tài
(PLVN) - Với đặc thù đội ngũ lao động đa quốc tịch, làm việc trên phạm vi quốc tế, cả dưới mặt đất và trên bầu trời, thời gian làm việc 24/24 tiếng, bao gồm cả các dịp lễ tết, việc đảm bảo chính sách cho người lao động được Vietjet đặc biệt chú trọng.

Mãnh liệt tinh thần Việt Nam, 'phủ xanh' Việt Nam cùng Supe Lâm Thao - VinFast

Mãnh liệt tinh thần Việt Nam, 'phủ xanh' Việt Nam cùng Supe Lâm Thao - VinFast
(PLVN) - Hướng tới mục tiêu phát triển xanh và bền vững, đồng thời góp phần vào cuộc vận động "Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam", ngày 3/11/2024, Công ty CP Supe Phốt phát và Hóa chất Lâm Thao phối hợp cùng Công ty TNHH Kinh doanh thương mại và dịch vụ VinFast đã tổ chức chương trình “Mãnh liệt tinh thần Việt Nam, phủ xanh Việt Nam cùng Supe Lâm Thao - VinFast, vì tương lai xanh Việt Nam” tại Nhà Đa năng của Công ty.

Ông Nguyễn Duy Khương: "Nữ doanh nhân đang có những bước tiến vượt bậc đáng khích lệ”

 Ông Nguyễn Duy Khương - UV Đoàn CT CLB đầu tư và khởi nghiệp Doanh nhân trẻ Việt Nam (trực thuộc Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam) kiêm Phó Chủ tịch thường trực CLB đầu tư và khởi nghiệp Doanh nhân trẻ Đồng Nai.
(PLVN) - Là người tham gia nhiều hoạt động hỗ trợ doanh nhân trẻ Việt Nam, ông Nguyễn Duy Khương - UV Đoàn CT CLB đầu tư và khởi nghiệp Doanh nhân trẻ Việt Nam (trực thuộc Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam) kiêm Phó Chủ tịch thường trực CLB đầu tư và khởi nghiệp Doanh nhân trẻ Đồng Nai – đã có những chia sẻ về sự phát triển của các nữ doanh nhân.

Ông Hoàng Nam Tiến: 'Thế hệ làm chủ AI là thế hệ lãnh đạo tương lai'

Ông Hoàng Nam Tiến: 'Thế hệ làm chủ AI là thế hệ lãnh đạo tương lai'
(PLVN) - Tại chương trình FPT Leader Talk ngày 30/10, ông Hoàng Nam Tiến - Phó chủ tịch Hội đồng trường Trường Đại học FPT nhấn mạnh trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) đang ảnh hưởng sâu sắc đến môi trường học tập và làm việc, người làm chủ được AI sẽ là những lãnh đạo tương lai.

Nhờ đâu Hoa sen Group đạt lợi nhuận sau thuế hơn 500 tỷ đồng?

Nhờ đâu Hoa sen Group đạt lợi nhuận sau thuế hơn 500 tỷ đồng?
(PLVN) - Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoa Sen (HOSE: HSG) vừa công bố báo cáo tài chính hợp nhất niên độ tài chính (NĐTC) 2023-2024 (từ ngày 1/10/2023 đến ngày 30/9/2024). Theo đó, trong NĐTC 2023-2024, doanh thu hợp nhất đạt 39.272 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế hợp nhất đạt 510 tỷ đồng.

Vietnam Airlines – nâng cánh bay vì quyền bình đẳng giới

Vietnam Airlines cũng đã có nhiều hoạt động để lan tỏa thông điệp vì bình đẳng giới tới xã hội thông qua các hoạt động thiết thực
(PLVN) - Trong hành trình phát triển của Tổng công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines), không chỉ có sắc màu của bông sen vàng nổi bật giữa nền xanh, mà màu cam của chuyến bay “tô cam”, màu hồng của chuyến bay “heforshe” đã cho thấy những nỗ lực của Hãng hàng không quốc gia trong công cuộc chung tay kiến thiết một xã hội bình đẳng giới với nhiều hoạt động thiết thực, ý nghĩa, có giá trị lan tỏa mạnh mẽ.

Nữ CEO Phạm Thị Giang: Phụ nữ có quyền theo đuổi ước mơ của riêng mình

Bà Phạm Thị Giang - Giám đốc điều hành Công ty TNHH Đại lý Thuế Việt Luật (Ảnh: NVCC)
(PLVN) - Là một phụ nữ thành công, dành nhiều tâm huyết cho công việc nhưng doanh nhân Phạm Thị Giang – Giám đốc Đại lý Thuế Việt Luật - vẫn luôn biết cách vun vén chu đáo cho gia đình. Chị cho rằng phụ nữ hiện đại có quyền theo đuổi ước mơ và luôn ủng hộ họ làm những điều họ cảm thấy hạnh phúc.

longformTìm thấy “bếp nhà mình” ở Caseyai Coffee & Food

Tìm thấy “bếp nhà mình” ở Caseyai Coffee & Food
(PLVN) - Tôi lạc vào không gian Caseyai Coffee & Food của chị Cao Hồng Vân - nữ doanh nhân đất Mỏ - vào một ngày thu rất đẹp của Hà Nội. Nhưng quả thực, sau cánh cửa, Caseyai lại có sức lôi cuốn lạ kỳ bởi cảm giác yên ả, tĩnh lặng giữa thiên nhiên hoang sơ của đại dương…

Binh đoàn 12 - 'Đội quân công tác' ở Làng Nủ

Ngôi nhà sàn bê tông đầu tiên ở Làng Nủ được Binh đoàn 12 cất nóc hôm 22/10 (Ảnh: Quốc Hồng).
(PLVN) -Thiếu tướng Nguyễn Hữu Ngọc - Tư lệnh Binh đoàn 12/Tổng công ty Xây dựng Trường Sơn (Bộ Quốc phòng) cho hay, sau 1 tháng khởi công xây dựng, ngày 22/10, Bộ đội Trường Sơn đã cất nóc xong ngôi nhà đầu tiên tại khu tái định cư Làng Nủ (xã Phúc Khánh, huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai).