Giữa trưa nắng chói chang ngày 27/9, ngay trên công trường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận, sau khi nghe doanh nghiệp báo cáo tiến độ thi công của dự án, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trao quyết định đồng ý bố trí nguồn vốn 2.186 tỉ đồng từ nguồn tăng thu ngân sách năm 2018 cho lãnh đạo tỉnh Tiền Giang. Đồng thời ông chỉ đạo phải thực hiện đúng tiến độ để ngày 31/12/2020 thông tuyến và ngày 30/4/2021 khánh thành chính thức đưa vào sử dụng.
Cũng trong chuyến công tác Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), người đứng đầu Chính phủ nhất trí nguồn vốn hơn 3.000 tỷ đồng hỗ trợ chống sạt lở khu vực này. “Đây là quyết sách trách nhiệm của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đối với ĐBSCL một lần nữa, mặc dù trước đó đã cung ứng một lượng vốn rất lớn cho khu vực này nhưng tình hình vẫn rất nghiêm trọng”, ông nhấn mạnh.
Chúng ta đang chứng kiến niềm vui, GDP 9 tháng đầu năm tăng 6,98% so với cùng kỳ năm trước, là mức tăng cao nhất của 9 tháng trong 9 năm trở lại đây, trong đó khu vực công nghiệp và xây dựng đóng góp hơn một nửa vào mức tăng chung đó… Nếu giải ngân đừng “be bét”, GDP sẽ còn ấn tượng hơn thế.
Bỗng lo lắng. Nói về nguyên nhân giải ngân vốn đầu tư công bị chậm, Thủ tướng nhấn mạnh đó là căn bệnh trầm kha, trong đó nguyên nhân chủ quan là chính. Ai cũng đổ lỗi cho “cơ chế” nhưng dễ quên “cơ chế” do chính mình tạo ra và sợ trách nhiệm.
Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc về thúc đẩy phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2019, sáng 26/9, Thủ tướng đã nêu nhiều ý kiến chỉ đạo để đẩy nhanh tiến độ các công trình, dự án. Lên án sự chậm trễ, nhũng nhiễu, tiêu cực, Thủ tướng cho rằng quy trình, thủ tục phải làm đầy đủ, chặt chẽ, bỏ qua khâu này là nguy hiểm đối với sự phát triển. Bên cạnh đẩy nhanh tiến độ thì cần quan tâm chất lượng công trình, dự án. “Đừng làm dối, làm hỏng, đừng ăn cắp định mức, rút ruột công trình”, Thủ tướng nói.
Nói về “ăn cắp”, không thể không buồn khi gõ cụm từ này sẽ xuất hiện la liệt trên Google các công trình nứt nẻ, hư hỏng sau khi mới đưa vào sử dụng; từ công trình nhà làm việc của cơ quan nhà nước cho đến đê biển, đường sá...
Chúng ta đang chứng kiến “nỗi đau” do chính cán bộ có trách nhiệm gây ra: đồng vốn đầu tư hạn hẹp (phải huy động đủ mọi cách như vay ODA, huy động PPP), tuy nhiên công trình luôn “đội vốn” do chậm tiến độ và khi hoàn thành thì công năng, hiệu quả không như mong muốn. Thậm chí, khi kiểm toán sai phạm la liệt.
Trong buổi làm việc tại Tiền Giang với các tỉnh ĐBSCL, Thủ tướng yêu cầu: “Phải kỷ luật kịp thời nghiêm minh với những vi phạm, làm chậm, kém hiệu quả, lợi ích nhóm, tham nhũng, lãng phí trong công tác đầu tư xây dựng cơ bản. Xử lý nghiêm các tổ chức, cá nhân không biết làm việc, hoặc cố tình cản trở, gây khó khăn, làm chậm tiến độ được giao.”
Vâng, đó là mệnh lệnh. Mệnh lệnh đó phải được thể hiện bằng hành động.