Không bị truy cứu trách nhiệm hình sự do hết thời hiệu
Ngày 6/2/2024 Viện kiểm sát nhân dân thị xã Thuận Thành ra cáo trạng số 16/CT-VKS-TT thay thế cho cáo trạng số 32/CT-VKS-TT đã ban hành trước đó. Cáo trạng mới xác định, trong giai đoạn 2006 – 2009, mặc dù chưa có quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về việc giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất với hộ gia đình, cá nhân nhưng những người đứng đầu cấp ủy Chi bộ, Ban quản lý thôn Thuận An xã Trạm Lộ (nay là khu phố Thuận An, phường Trạm Lộ, thị xã Thuận Thành, Bắc Ninh) đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn giao bán đất trái thẩm quyền tại thôn Thuận An cho các hộ, cá nhân có nhu cầu mua đất ở. Cáo trạng xác định, ông Lưu Đình Lệnh (đã chết) là người trực tiếp chỉ đạo việc tổ chức bán đất tại thôn Thuận An.
 |
Cáo trạng số 16/CT-VKS-TT thay thế cho cáo trạng số 32/CT-VKS-TT xác định thêm các cán bộ xã Trạm Lộ có liên quan đến vụ án bán đất trái thẩm quyền tại thôn Thuận An |
Trên cơ sở kết luận điều tra bổ sung, cáo trạng lần này đã xác định thêm các cán bộ xã Trạm Lộ liên quan đến vụ án (Chủ tịch UBND xã - Lưu Xuân Chương, Ngô Tiến Vũ – Phó Chủ tịch xã, Nguyễn Văn Đằng - kế toán xã, Ngô Văn Chung, Đinh Bá Long đều là thủ quỹ xã). Tuy nhiên, Lưu Xuân Chương, Ngô Tiến Vũ khai nhận UBND xã không biết và không chỉ đạo thôn Thuận An bán đất. "Sau khi thôn Thuận An bán đất xong thì xã mới phát hiện và xã đã có biện pháp yêu cầu thôn nộp số tiền bán đất về xã để quản lý. Quá trình điều tra Cơ quan điều tra không thu thập được tài liệu, chứng cứ thể hiện việc UBND xã Trạm Lộ chỉ đạo thôn Thuận An bán đất", cáo trạng nêu.
Cáo trạng xác định các cán bộ xã Trạm Lộ đã lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ gây thiệt hại như sau: Lưu Xuân Chương, Nguyễn Văn Đằng gây thiệt hại 832.500.000 đồng; Ngô Văn Chung gây thiệt hại 502.500.000 đồng; Ngô Tiến Vũ đã gây thiệt hại 80.000.000 đồng; Đinh Bá Long gây thiệt hại 330.000.000 đồng.
Hành vi phạm pháp của các cán bộ xã nêu trên đều đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự.
Do vậy, UBND xã chỉ phải chịu trách nhiệm về toàn bộ số tiền thôn bán đất nộp về xã và số tiền xã trực tiếp thu gây thiệt hại cho người dân. Các cán bộ xã này không bị truy cứu trách nhiệm hình sự do hành vi vi phạm đã hết thời hiệu truy cứu theo quy định của Bộ luật Hình sự.
So với cáo trạng trước đó, cáo trạng lần này vẫn truy tố đối với các bị cáo: Lưu Xuân Thảo tội: “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ" quy định tại khoản 3, Điều 356 Bộ luật Hình sự; Lưu Văn Cường, Nguyễn Hữu Dương về tội: “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ” quy định tại điểm c, khoản 2, Điều 356 Bộ luật Hình Sự.
Riêng trường hợp bị can Lê Đình Lệnh đã có quyết định đình chỉ điều tra bị can do ông Lệnh đã mất sau khi bị truy tố.
Ba vấn đề cần làm sáng rõ
Theo cáo trạng, việc thôn Thuận An tự ý bán đất để lấy tiền làm đường giao thông và chi các khoản đầu tư công ích. Cáo trạng cũng xác định UBND xã Trạm Lộ chỉ biết đến việc bán đất sau khi thôn Thuận An đã bán đất và xã đã có biện pháp yêu cầu thôn nộp số tiền bán đất về xã để quản lý. Tuy nhiên, trong các báo cáo, biên bản họp của thôn, xã, việc thực hiện dự án đường giao thông tại thôn Thuận An cho thấy, cán bộ UBND xã Trạm Lộ có vai trò rất quan trọng.
 |
| Trụ sở UBND phường Trạm Lộ, thị xã Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh |
Đầu tiên, việc đầu tư xây dựng đường giao thông thôn Thuận An do UBND xã Trạm Lộ làm chủ đầu tư. Điều này được thể hiện qua việc ký hợp đồng xây dựng với Công ty TNHH xây dựng Quyết Thắng (đơn vị thi công đường giao thông thôn Thuận An). Và việc nghiệm thu hoàn thành đưa vào sử dụng đều do Chủ tịch UBND xã Trạm Lộ ký.
Trong khi đó, nguồn tiền chi trả cho hợp đồng làm đường giao thông được lấy từ nguồn bán đất của thôn Thuận An và một phần của UBND xã Trạm Lộ. Điều này được thể hiện rõ qua lời khai như sau: Tại bút lục 1324, ông Nguyễn Đức Biểu - Phó Giám đốc Công ty TNHH xây dựng Quyết Thắng khai việc Công ty TNHH xây dựng Quyết Thắng ký hợp đồng xây dựng trực tiếp với UBND xã Trạm Lộ và xác nhận có nhận một phần nhỏ tiền công từ UBND xã Trạm Lộ, phần chủ yếu còn lại nhận từ thôn Thuận An; Tại bút lục số 1317, ông Lưu Xuân Chương cũng đã xác nhận “việc thanh toán tiền cho Công ty Quyết Thắng là do cả xã và thôn cùng chi trả”; Tại các bút lục (639, 652, 1206, 1391, 1443) bị can Lưu Xuân Thảo khai việc trả tiền cho các đơn vị làm đường giao thông do UBND xã là chủ đầu tư được thực hiện theo chỉ đạo của UBND xã và Chủ tịch UBND xã.
Thứ hai, vai trò của UBND xã Trạm Lộ còn thể hiện trong các báo cáo, biên bản họp thôn Thuận An, biên bản kiểm điểm của cán bộ thôn Thuận An. Cụ thể, trong báo cáo số 12/BC-ĐU về kết quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nhiệm vụ tháng 3 - phương hướng nhiệm vụ tháng 4 năm 2006, ngày 28/3/2006 của Đảng ủy xã Trạm Lộ, tại mục Công tác chính quyền của Báo cáo này ghi rõ: “Chỉ đạo 3 thôn Nghi An, Đức Nhân, Thuận An đấu thầu đất ở dài hạn tạo nguồn vốn xây dựng đường giao thông nông thôn”.
 |
Báo cáo số 12/BC-ĐU về việc Báo cáo kết quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Nhiệm vụ tháng 3 - phương hướng nhiệm vụ tháng 4 năm 2006 có nội dung chỉ đạo các thôn đấu thầu đất ở dài hạn tạo nguồn vốn xây dựng đường giao thông nông thôn |
Trong bản kiểm điểm đảng viên của ông Lưu Đình Lệnh ngày 01/4/2009 về việc giao đất trái thẩm quyền cũng có nội dung xác nhận: “Với cương vị là Bí thư Chi bộ năm 2007-2008. Thực hiện nghị quyết của Đảng ủy xã Trạm Lộ, tôi cùng ban chi ủy đã xây dựng nghị quyết đấu thầu đất và giao đất đấu thầu dài hạn trái thẩm quyền để đưa ra thống nhất trong chi bộ, lấy kinh phí làm đường bê tông giai đoạn 3”;
 |
|
|
Ngoài ra, trong biên bản họp chi thôn Thuận An ngày 03/01/2007 do ông Lưu Đình Lệnh làm chủ tọa, ông Đỗ Hoàng Sơn thư ký cũng có nội dung: Căn cứ vào hướng dẫn của UBND xã Trạm Lộ về việc giải quyết đất tận dụng, đất thổ cư, đất ao để làm đất ở lấy kinh phí xây dựng đường giao thông nông thôn; Biên bản họp tổ hội đồng ngày 07/01/2007, gồm 5 thành viên trong đó có ông Lưu Xuân Chương (Chủ tịch UBND xã Trạm Lộ) cùng thống nhất và đề nghị UBND xã Trạm Lộ “cho phép địa phương giải quyết đất giãn dân và tận dụng một số đất và ao hồ ven làng để quân dân chính thôn Thuận An đấu thầu dài hạn lấy kinh phí xây dựng đường giao thông nông thôn”.
 |
| Một thửa đất ao tại thôn Thuận An, xã Trạm Lộ (nay là phường Trạm Lộ) được giao trái thẩm quyền đã được UBND huyện Thuận Thành đề nghị thu hồi tuy nhiên UBND xã Trạm Lộ vẫn ký cam kết hợp pháp hóa |
Thứ ba, vai trò của UBND xã Trạm Lộ còn thể hiện rõ trong việc không nghiêm túc thực hiện các biện pháp khắc phục vi phạm mà còn thể hiện ý chí quyết tâm giao đất trái thẩm quyền cho các hộ dân. Cụ thể, ngày 28/02/2011, UBND huyện Thuận Thành ra Quyết định số 72/QĐ- UBND về việc thu hồi đất giao thẩm quyền đối với diện tích 4.928,9 m² trong năm 2007 đồng thời yêu cầu UBND xã Trạm Lộ hoàn trả lại số tiền đã thu của các hộ gia đình, cá nhân mua đất. Tuy nhiên, thay vì trả tiền cho các hộ dân, ngày 12/9/2012 UBND xã Trạm Lộ lại ký tiếp văn bản cam kết và hứa hợp pháp hóa cho 4 hộ dân mua đất. Ngoài ra, UBND xã Trạm Lộ còn gửi giấy mời làm việc do ông Ngô Tiến Vũ - Phó Chủ tịch UBND xã Trạm Lộ ký ngày 27/8/2007, mời ông Lưu Xuân Thảo lên nộp tiền bán đất và các phiếu chi tiền của thôn Thuận An để nộp về UBND xã Trạm Lộ.
 |
| Vụ án lợi dụng chức vụ quyền hạn trong thi hành công vụ thu hút đông đảo sự quan tâm của người dân địa phương |
Trước ngày đưa vụ án ra xét xử, nhiều người dân địa phương bày tỏ kỳ vọng vào phiên xét xử sẽ làm rõ thêm trách nhiệm của các cấp chính quyền trong vụ án. “Vụ án này đã kéo dài nhiều năm, nhiều phiên xét xử mở ra rồi lại hoãn. Chúng tôi mong chờ phiên xét xử sắp tới sẽ làm rõ các vấn đề…xem trách nhiệm của các cấp rõ ràng, công minh”, một người dân địa phương cho biết.
Nguồn thu tự nguyện đóng góp của xã Trạm Lộ lên đến cả tỷ đồng
Trong các báo cáo quyết toán ngân sách năm 2007, năm 2008 của UBND xã Trạm Lộ cũng cho thấy những nguồn thu lớn do cá nhân, tổ chức đóng góp. Cụ thể, báo cáo quyết toán ngân sách năm 2007 ngày 05/7/2008 có mục Đóng góp tự nguyện, với dự toán thu là 1.630.000.000 đồng và thực hiện là 2.597.200.000 đồng, đạt 159%; Báo cáo tổng hợp thu, chi 6 tháng đầu năm, kế hoạch thu, chi 6 tháng cuối năm 2008 ngày 05/7/2008 có mục Đóng góp tự nguyện của cá nhân, các tổ chức, với dự toán thu là 2.220.000.000 đồng, thực hiện đầu năm 275.000.000 đồng và kế hoạch cuối năm 1.945.000.000 đồng.
 |
Báo cáo quyết toán ngân sách năm 2007, năm 2008 của UBND xã Trạm Lộ cũng cho thấy những nguồn thu lớn do nhân dân đóng góp |
Theo tìm hiểu, trong năm 2007 và 2008, xã Trạm Lộ không có chương trình, kế hoạch kêu gọi cá nhân, tổ chức nào đóng góp tự nguyện mà thu được số tiền hàng tỷ đồng như báo cáo nêu.
