Máu cứu người vẫn quá ít

Lượng máu cứu người của thành phố hiện chủ yếu dựa vào các nguồn người cho máu dưới các hình thức: Người tình nguyện cho máu, người nhà các bệnh nhân cho máu và người cho máu chuyên nghiệp. Tuy nhiên có một thực tế là lượng máu dự trữ của chúng ta đang rất thiếu. Trung tâm huyết học truyền máu thành phố gần như không có lượng máu dự trữ đề phòng khi có các thảm hoạ thiên tai hay tai nạn nghiêm trọng xảy ra.

Những nghĩa cử cao đẹp

Một ngày cuối tháng 8-2007, các phòng làm thủ tục, phòng lấy máu của Trung tâm huyết học truyền máu Hải Phòng đông kín các sinh viên tình nguyện của Đại học Y Hải Phòng tới hiến máu tình nguyện. Những tấm lòng cao cả, những cánh tay khoẻ mạnh của các bạn sinh viên truyền những dòng máu đỏ tươi góp phần  làm nên một nghĩa cử cao đẹp: Cứu người. Hầu hết những sinh viên tới đây đều tham gia hiến máu từ 3 tới 4 lần. Trường Đại học Y có truyền thống về phong trào hiến máu tình nguyện. Những sinh viên ngay khi bước vào năm học thứ nhất đã được tuyên truyền về phong trào hiến máu nhân đạo. Chính vì vậy  những sinh viên năm thứ 3, thứ 4 mà chúng tôi gặp từng hiến máu vài lần, có bạn hiến máu tới lần thứ 10.

Bước ra từ phòng hiến máu, Ngô Hữu Đoàn, sinh viên lớp Y3, khoa bác sĩ đa khoa vui vẻ: Đây là lần thứ 5 em hiến máu, tình hình sức khoẻ của em trước và sau khi hiến máu cũng không có gì thay đổi. Khi được hỏi: Lần đầu tiên đi hiến máu bạn có sợ, có thấy đau lắm không? Không ngần ngại Đoàn trả lời: "Em hiến máu lần đầu từ khi học năm thứ nhất. Được các anh chị trong Đoàn thanh niên trường vận động, hơn nữa là một sinh viên Y khoa, em hiểu rằng hiến máu không có hại cho sức khoẻ nên em rất yên tâm. Em cũng như nhiều bạn trong trường xác định hiến máu là nghĩa vụ của mỗi người trong quan hệ cộng đồng".

Sinh viên Đại học Y hiến máu nhân đạo

Có thể nói sinh viên trường Đại học Y Hải Phòng là những người đầu tiên và tham gia tích cực nhất trong phong trào hiến máu tình nguyện. Bạn Trần Văn Võ, đội trưởng đội hiến máu tình nguyện truờng cho biết: Trong năm học 2005 - 2006 chúng tôi vận động được 400 lượt sinh viên hiến máu, tới năm học 2006 -2007 con số đó tăng gấp đôi- 800 lượt. Ngoài ra chúng tôi còn thành lập tổ ngân hàng máu sống. Đó là những bạn sinh viên khoẻ mạnh đã được xét nghiệm nhóm máu, độ an toàn máu. Tổ ngân hàng máu sống hoạt động theo nguyên tắc bất cứ khi nào có các ca cấp cứu, cần tới máu để cứu người là các bạn có mặt dùng dòng máu của mình để góp phần cứu người.

Vẫn còn quá ít lượng máu cứu người

Trong buổi hiến máu tình nguyện trên, các sinh viên trường Đại học Y Hải Phòng đã hiến 118 đơn vị máu bổ sung vào ngân hàng máu của Trung tâm huyết học truyền máu Hải Phòng. Thạc sĩ, bác sĩ Hoàng Văn Phóng, Phó Giám đốc trung tâm Huyết học truyền máu Hải Phòng nhìn những bịch máu được chuyển vào kho lưu trữ hồ hởi: Vậy là chúng tôi không lo thiếu máu trong một khoảng thời gian rồi.

Bảo quản máu dự trữ tại Khoa Huyết học, BV Việt Tiệp

Người bệnh thiếu máu, bệnh viện thiếu máu, đó là một thực tế của ngành huyết học truyền máu Hải Phòng nói riêng và cả nước nói chung. Chúng ta hiện tại gần như không có lượng máu dự trữ để kịp thời giải quyết các tình huống như thảm hoạ thiên tai hay những tai nạn lớn. Ở các nước phát triển việc hiến máu nhân đạo được người dân xác định là nghĩa vụ cộng đồng. Ở các nước này trung bình cứ 100 người dân thì có 1-2 người cho máu 1 lần/ năm. Nếu thành phố Hải Phòng có 1-2% số dân hiến máu 1 lần/ năm thì mỗi năm chúng ta sẽ có 36.000 đơn vị máu. Tuy nhiên, kết quả thực tế của hoạt động hiến máu nhân đạo trong những năm qua thật quá khiêm tốn so với mức tính trung bình của thế giới: Năm 2005, thu gom máu trong tất cả các đối tượng người cho máu chuyên nghiệp, người nhà bệnh nhân cho máu và người hiến máu tình nguyện đạt 4.313 đơn vị máu. Tới năm 2006 con số này là 5.555 và 6 tháng đầu năm 2007 đạt 2.670 đơn vị máu. Với số đơn vị máu trên, trung tâm huyết học truyền máu và các bệnh viện luôn  trong tình trạng thiếu máu.

Một thực tế khác là ngay cả lượng máu ít ỏi hàng năm các cơ sở y tế thu gom được thì chất lượng máu cũng là vấn đề cần bàn. Đa phần lượng máu chúng ta hiện có là của những người hiến máu chuyên nghiệp (chiếm khoảng 70%). Quy chế truyền máu của Bộ Y tế quy định khoảng cách giữa các lần hiến máu ít nhất là 12 tuần, trong 1 năm mỗi người hiến không quá 4 đơn vị máu toàn phần. Tuy nhiên, những người hiến máu chuyên nghiệp cho máu rất nhiều lần trong một năm, điều kiện sức khoẻ của những người này cũng rất kém ảnh hưởng tới chất lượng máu. Mặc dù biết rất rõ về chất lượng máu trong nhóm đối tượng cho máu chuyên nghiệp thấp, nhưng hàng tuần Trung tâm huyết học truyền máu Hải Phòng vẫn mở cửa đón những người cho máu chuyên nghiệp bởi nếu như không chấp nhận họ, lượng máu dự trữ sẽ giảm đi một lượng đáng kể. Trong khi lượng máu của người cho máu tình nguyện rất hạn chế như hiện nay thì lượng máu của người hiến máu chuyên nghiệp cũng thật quý.

Cần đưa hiến máu nhân đạo thành một phong trào

Bác sĩ Hoàng Văn Phóng, Phó Giám đốc Trung tâm Huyết học truyền máu Hải Phòng thừa nhận: Hiệu quả của công tác hiến máu nhân đạo chưa thật cao và chưa trở thành phong trào rộng khắp. Thành phố rất quan tâm tới công tác hiến máu nhân đạo, đã tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động này. Tuy nhiên vướng mắc ở khâu thực hiện tại cơ sở đã làm hạn chế hoạt động này. Những hoạt động tuyên truyền cụ thể tới từng người dân về ý nghĩa, tác dụng của việc hiến máu nhân đạo gần như chưa có. Phong trào hiến máu tình nguyện hiện phát triển mạnh nhất tại các trường đại học, cao đẳng, tuy nhiên 6 tháng đầu năm các trường trên địa bàn thành phố mới chỉ huy động được 804 đơn vị máu. Lực lượng thanh niên trong công an, quân đội là một nguồn máu tốt, bảo đảm chất lượng mà chúng ta chưa khai thác

Để hiến máu nhân đạo trở thành một phong trào cần sự vào cuộc của các cấp, ngành tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về ý nghĩa cao đẹp của hành động hiến máu cứu người. Trung tâm Huyết học truyền máu với vai trò là cơ quan thường trực cần chủ động, tích cực liên hệ với các đơn vị, đưa ra các hình thức hiến máu mới phù hợp với từng điều kiện cụ thể, đáp ứng nhu cầu máu cứu người.

Việt Hoà