Cảm lạnh có thể tàn phá khứu giác
Theo các chuyên gia, khi ngửi thấy một mùi nào đó, thứ mà chúng ta thực sự phát hiện được là các phân tử mùi hương phát tán trong không khí từ một vật thể hoặc đối tượng nào đó. Những phân tử này xâm nhập vào mũi và mắc kẹt ở các lông mao vốn gắn chặt với các "cảm thụ quan" khứu giác hay tế bào thần kinh ở trên cùng của khoang mũi. Nếu có đủ phân tử mùi hương tiếp cận một tế bào, nó bắn ra một tín hiệu xuống các dây thần kinh khứu giác chạy từ mũi tới bộ não, nơi nhận diện mùi hương.
Khi già đi, con người sẽ trải qua sự suy thoái nghiêm trọng về khả năng ngửi mọi thứ. Quá trình này có thể bị trầm trọng hóa do các trận cảm lạnh và việc tiếp xúc ô nhiễm làm tổn hại biểu mô chứa các cảm thụ quan khứu giác. Do đó, những người hay bị cảm lạnh nhiều khả năng sẽ có khứu giác kém hơn về sau trong cuộc đời.
Richard Doty, giáo sư chuyên khoa tai - mũi họng tại Trường Y, Đại học Pennsylvania (Mỹ) thống kê rằng, tới 1/2 số người trong độ tuổi 65 - 90 đã bị mất khứu giác rõ thấy như trên. Điều này có thể kéo theo tác động nghiêm trọng đến vị giác, vì 75% những gì chúng ta cảm nhận được về hương vị thực tế là mùi hương. Đây là lí do tại sao chúng ta thường thích các hương vị mạnh mẽ hơn khi già đi.
Phụ nữ có khứu giác tinh nhạy hơn đàn ông
Phụ nữ có xu hướng sở hữu khứu giác tinh nhạy hơn đàn ông. Có một giả thuyết cho rằng, hiện tượng này một phần do các hoóc môn. Trong thực tế, khứu giác của chị em có thể sắc bén nhất quanh thời kỳ rụng trứng, khi lượng hoóc môn oestrogen đạt đỉnh. Theo giáo sư Doty, những dao động tương tự trong chu kỳ khứu giác có xu hướng xuất hiện ở những phụ nữ dùng thuốc tránh thai hằng ngày.
Phụ nữ mang thai đôi khi cũng thông báo khả năng khứu giác mạnh mẽ hơn. Điều này được cho là có liên quan đến sự tiến hóa, giúp phụ nữ chọn lựa tốt hơn thứ cần ăn để bảo vệ thai nhi.
 |
Một trong các chức năng của khứu giác là cảnh báo cho chúng ta về nguy hiểm, chẳng hạn như khí độc hay hỏa hoạn. Dẫu vậy, chúng ta có thể thích nghi với các mùi không dễ chịu theo thời gian. "Lấy pho mát Gorgonzola làm ví dụ. Mùi của nó rất khó chịu và bọn trẻ đều ghét nó. Thứ mùi khó chịu đó là do vi khuẩn, nhưng nó thực sự không độc hại và chúng ta sẽ học cách vượt qua ấn tượng ghê sợ hoặc ác cảm ban đầu. Quá trình có thể mất vài ngày, thậm chí vài năm, tùy thuộc vào mức độ tiếp xúc thường xuyên với nó", giáo sư Tim Jacob đến từ Đại hcọ Cardiff (Anh) giải thích.
Mất khứu giác có thể do bệnh tiểu đường
Chứng mất khứu giác bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Ngoài sự suy thoái liên quan đến tuổi tác, nó có thể là hậu quả của các bệnh nhiễm trùng do virus gây ra hoặc một chấn thương ở đầu, gây tổn hại các dây thần kinh khứu giác.
Tổn hại đối với bộ não thông qua đột quỵ cũng có thể làm mất khả năng ngửi của mũi. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, mất khứu giác có thể là một trong những triệu chứng biểu hiện đầu tiên của các căn bệnh suy thoái thần kinh như Parkinson và Alzheimer, nhưng người bệnh thường không hay biết về điều đó.
Bệnh tiểu đường cũng có thể góp phần làm mất khứu giác. Lí do vì, tổn hại dây thần kinh là biến chứng dài hạn đã biết của bệnh tiểu đường. Hiện tượng xảy ra khi các mạch máu nhỏ chuyên cung cấp cho các dây thần kinh bị tổn hại do lượng đường huyết cao mãn tính.
Mất khứu giác dễ làm giảm ham muốn tình dục
Các nhà nghiên cứu đã phát hiện một mối liên hệ quan trọng giữa tình dục và khứu giác. Một số người mắc chứng mất khứu giác thông báo suy giảm đáng kể ham muốn "chuyện ấy". Theo giáo sư Jacob, điều này là vì, khứu giác là một dạng giao tiếp giữa các đôi lứa. Trong thực tế, khứu giác có thể giúp chúng ta lựa chọn bạn tình hoặc bạn đời.
"Chúng ta bị cuốn hút trước những người có bộ gen miễn dịch khác biệt - một cơ chế tiến hóa khuyến khích chúng ta truyền các gen miễn dịch khác nhau cho con cháu. Và mùi cơ thể của chúng ta do các gen miễn dịch này quy định", ông Jacob giải thích.
_IFSG.jpg)
