Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Bùi Văn Ga cho biết, mùa tuyển sinh năm nay, công tác kiểm tra, giám sát tiếp tục được tăng cường để đảm bảo kỷ cương, chất lượng…
 |
| Thí sinh sẽ có lựa chọn ngành nghề phù hợp? |
Kết thúc mùa tuyển sinh 2012, nhiều trường ngoài công lập rơi vào tình trạng không tuyển sinh được và dẫn tới nguy cơ đóng cửa. Để cải thiện tình trạng này, Bộ có giải pháp gì cho mùa tuyển sinh năm nay?
- Khó khăn vừa rồi không chỉ các các trường ngoài công lập khó khăn mà ngay cả các trường công lập cũng rất khó khăn như: ĐH Kinh tế TP Hồ Chí Minh, ĐH Kinh tế Đà Nẵng. Đây là tình trạng chung hiện nay, do kinh tế khó khăn, cán bộ quản lý kinh tế đã bão hòa. Vấn đề này bộ đã cảnh báo 2 năm trước do lượng đào tạo gấp đôi nhu cầu thực tế. Đa số các trường khó khăn năm nay là các trường tuyển sinh đơn ngành như kinh tế quản lý, còn những trường đa ngành thì vẫn tuyển bình thường. Khó khăn năm nay để các trường có thể nhìn lại chiến lược phát triển của mình cũng như chất lượng đào tạo.
Năm nay, theo báo cáo của các trường thì cơ cấu ngành nghề đã có sự thay đổi. Nhiều trường đã nghiêng hẳn về khoa học công nghệ, kỹ thuật, giảm bớt kinh tế. Hy vọng năm nay, cơ cấu nhân lực có nhiều thay đổi theo đúng nhu cầu của xã hội, sự điều chỉnh này mang tính tích cực.
Việc mở ngành đào tạo sẽ được Bộ giám sát ra sao để tránh thực trạng nơi thừa, nơi thiếu và tình trạng sinh viên ra trường không có việc làm, thưa ông?
- Mở ngành đào tạo, Bộ giao cho các sở GD&ĐT thẩm định các điều kiện về đội ngũ, cơ sở vật chất. Trường có uy tín về lĩnh vực này sẽ thẩm định về chuyên môn, Bộ làm công tác quản lý, tổng hợp. Việc phân quyền như vậy đã tạo điều kiện cho các trường. Thực tế việc này đã được các trường làm rất tốt và không còn việc ứ đọng hồ sơ ở Bộ nữa.
Việc giao chỉ tiêu cho các trường hiện nay là do các trường tự xác định theo Thông tư 57 quy định về việc xác định chỉ tiêu trình độ tiến sĩ, thạc sĩ, đại học, cao đẳng tùy theo thị trường lao động và các hiệu trưởng phân bố cho phù hợp. Bộ chỉ quản lý chỉ tiêu tổng hợp còn việc phân chỉ tiêu cho từng ngành.
Hiện nay, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quy hoạch nguồn nhân lực đến 2020, đây là tài liệu cản bản để cho các trường, các cơ sở giáo dục và bộ cũng dựa vào đó để định hướng đào tạo các ngành nghề cho phù hợp. Ở các thành phố, địa phương cũng có trung tâm dự báo nhân lực như TP Hồ Chí Minh làm rất tốt, Bộ cũng có trung tâm dự báo nguồn nhân lực để định hướng cho các trường. Những trung tâm đó triển khai các quy hoạch nhân lực của trung ương, địa phương và của ngành, sẽ cung cấp những dự báo tương đối xác thực để các cơ sở đào tạo định hướng chương trình đào tạo của mình, giúp cho học sinh, phụ huynh có thể lựa chọn ngành nghề phù hợp.
Đồng thời để việc điều phối mở ngành, bộ cũng khuyến cáo các trường về những ngành nhân lực đang dư thừa, khuyến khích mở những ngành xã hội đang cần.
Thứ trưởng nhận định gì về hướng đổi mới công tác tuyển sinh từ nay đến năm 2015?
- Về công tác tuyển sinh, Bộ khẳng định từ nay đến 2015 kỳ thi tuyển sinh vẫn giữ ổn định. Những điều chỉnh bổ sung trong công tác thi tuyển sinh là phù hợp với thực tế hơn. Cụ thể, Bộ vẫn quản lý khâu đề thi và điểm sàn để đảm bảo chất lượng. Số lần tuyển do các trường hoàn toàn chủ động, theo đúng Luật Giáo dục đại học. Năm nay có điểm mới là 10 trường văn hóa nghệ thuật được tự chủ tuyển sinh, được ra đề các môn năng khiếu còn môn văn họ xét kết quả học tập 3 năm phổ thông và kết quả thi tốt nghiệp. Đây là bước đầu tiên thí điểm giao quyền cho các trường theo Luật GD ĐH.
Theo luật quy định thì các trường được tuyển sinh riêng nhưng vẫn phải đảm bảo các quy định theo đúng quy chế của Bộ GD&ĐT. Trường nào muốn tuyển sinh riêng phải có đề án, thể hiện rõ năng lực của mình với nguyên tắc chung là không làm phát sinh tiêu cực như học thêm dạy thêm, không tăng gánh nặng cho xã hội, đảm bảo tính nghiêm túc, sự giám sát của xã hội. Trường nào đủ điều kiện sẽ được tự chủ tuyển sinh. Từ hai năm nay, Bộ cũng khuyến khích các trường trọng điểm tự tổ chức tuyển sinh nhưng cho đến nay, chưa có trường nào đăng ký.
Công tác thanh tra tuyển sinh trong năm 2013 sẽ được siết chặt như thế nào để tránh tình trạng các trường tuyển sinh bừa bãi khi được tự chủ thưa ông?
- Năm vừa qua, Bộ đã tiến hành thanh tra và xử lý hàng loạt các sai phạm về tuyển sinh của các trường. Trong đó, có 22 trường đã bị kỷ luật và xử phạt vì tuyển sinh vượt chỉ tiêu và xác định chỉ tiêu không đúng. Năm nay, Bộ giao quyền tự chủ nhiều hơn cho các trường cho nên việc thanh tra sẽ tiếp tục được siết mạnh hơn nữa nhằm đưa các trường vào khuôn khổ, nâng cao dần uy tín và chất lượng đào tạo của các trường.
Ngoài chỉ tiêu, năm nay Bộ sẽ nhấn mạnh vào thanh tra chất lượng giảng viên, cơ sở vật chất, thực hiện liên thông và liên kết đào tạo, mở ngành…đây là những điều kiện tối thiểu để công tác tuyển sinh và đào tạo được đảm bảo.
Từ nay về sau, Bộ sẽ tăng cường công tác thanh tra, giám sát song song với việc giao quyền tự chủ cho các trường ngày càng cao hơn. Công tác thanh tra chặt chẽ sẽ giúp cho các trường tuyển sinh tốt hơn chứ không phải làm các trường gặp khó khăn. Bởi khi thanh tra tốt, các trường sẽ tăng cường công tác đảm bảo chất lượng, nâng cao uy tín và như vậy sẽ thu hút được sự quan tâm của xã hội cũng như thu hút được nhiều người học.
Thực tế, những trường hiện nay bị xử lý đa số là những trường không đảm bảo chất lượng theo quy định. Ví dụ như không có đủ điều kiện về giảng viên trình độ tiến sĩ, thạc sĩ; cơ sở vật chất không đáp ứng theo tiêu chuẩn tối thiểu của nhà nước quy định... Những cái đó cứ tiếp tục kéo dài học sinh sẽ quay lưng.
Xin cảm ơn Thứ trưởng!
Uyên Na ( thực hiện)
