Truyền dịch phải có chỉ định của bác sĩ
Mới đây vụ việc bé trai 22 tháng tuổi (Long Biên, TP Hà Nội) tử vong sau khi được truyền dịch tại phòng khám tư đã gióng lên hồi chuông cảnh báo tình trạng người dân lạm dụng truyền dịch.
Một trong những nguyên nhân khiến việc truyền dịch ngày càng phổ biến hiện nay, một phần do nhiều người vốn nghĩ những thứ được gọi là nước hoa quả, đạm đều lành tính, do đó mỗi khi thấy cơ thể mệt mỏi, người dân thường tự ý mua những chai nước truyền được bán phổ biến ở hầu khắp các hiệu thuốc về nhà tự truyền hoặc thuê đội ngũ y sĩ truyền.
Cứ thế, việc truyền dịch diễn ra khá dễ dàng và phổ biến. Vô tình chính sự thiếu hiểu biết, vô trách nhiệm mà nhiều người đang biến dịch truyền trở thành “con dao hai lưỡi” đe dọa sức khỏe, tính mạng con người.
Những câu chuyện lạm dụng truyền dịch không chỉ xuất hiện ở thành phố, các khu đô thị mà dường như phổ biến hơn ở cả những khu vực nông thôn. Và từ chính sự thờ ơ, chưa làm tròn trách nhiệm của một số đội ngũ y, bác sĩ cũng góp phần làm gia tăng các nguyên cơ đáng tiếc xảy ra trong quá trình truyền dịch.
Trên thực tế, còn nhiều phòng khám tư nhân không có giấy phép, thậm chí ngay cả một số hiệu thuốc vẫn vô tư thực hiện truyền dịch tại nhà. Chưa kể, nhiều người có suy nghĩ truyền dịch là phương pháp nhanh, tốt và rẻ nhất giúp cơ thể phục hồi, bệnh tật nhanh khỏi.
Những phòng khám tư có được phép truyền dịch hay không? Trao đổi về vấn đề này, ông Nguyễn Quang Trung, Trưởng phòng Quản lý hành nghề y dược tư nhân - Sở Y tế Hà Nội cho biết, theo quy định, muốn truyền dịch phải có chỉ định của bác sĩ và chỉ được thực hiện ở bệnh viện, các cơ sở y tế đã qua thẩm định, được cấp phép, có đầy đủ phương tiện, thiết bị cấp cứu chống sốc phản vệ.
Đối với các phòng khám thông thường, tuyệt đối không được thực hiện dịch vụ kỹ thuật truyền dịch. Ngoài ra, theo ông Nguyễn Quang Trung, các cơ sở y tế đủ điều kiện để được cấp phép thực hiện dịch vụ truyền dịch chủ yếu là các phòng khám đa khoa có phòng cấp cứu vì truyền dịch là một thủ thuật dễ gây sốc phản vệ, kể cả với những loại dịch truyền thông thường.
Từ những nguy cơ tiềm ẩn có thể xảy ra trong quá trình truyền dịch các bác sĩ khuyến cáo người dân không nên tự ý truyền dịch và tuyệt đối không được coi truyền dịch là biện pháp làm tăng sức khỏe. Truyền dịch chỉ thực hiện khi có chỉ định cần thiết của bác sĩ tại các cơ sở y tế.
Đặc biệt lưu ý truyền dịch cho trẻ nhỏ
Bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Oanh – Trưởng khoa Hồi sức tích cực Bệnh viện đa khoa Đức Giang cho biết, truyền dịch thông thường được áp dụng trong những trường hợp mất nước cấp tính mà không thể bù lượng dịch đã mất bằng đường uống như: Bị tiêu chảy cấp, nôn nhiều, bỏng nặng, sốt cao kéo dài gây mất nước, say nắng, say nóng. Bên cạnh đó, những trường hợp sốc nhiễm khuẩn, sốc phản vệ nặng cũng cần được truyền dịch.
“Chúng tôi đã cấp cứu một vài trường hợp như truyền nước hoa quả, truyền đạm và truyền một số các dung dịch, dinh dưỡng khác, người bệnh mẫn cảm, có thể dị ứng, nhạy cảm với bất cứ thành phần nào của dịch truyền.
Hoặc là những dịch truyền mà không được kiểm tra một cách kỹ lưỡng trước khi truyền, không lắc kỹ, không kiểm tra nút của chai dịch truyền xem có còn nguyên vẹn hay không. Người thầy thuốc quên hỏi tiền sử dị ứng của bệnh nhân trước khi truyền hoặc tiêm cho bệnh nhân thì nhiều nguy cơ cũng có thể xảy ra với người bệnh khi truyền dịch”, bác sĩ Oanh cho biết.
Đồng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi - Bệnh viện Bạch Mai cho rằng việc một số người cứ thấy sốt, mệt mỏi lập tức nghĩ đến truyền dịch là quan niệm sai lầm. Sốt, mệt chỉ là triệu chứng của rất nhiều loại bệnh khác nhau. Việc tiêm, truyền cho bệnh nhân phải có chỉ định của bác sĩ. Tức là bác sĩ sẽ phải xác định được biểu hiện mệt, sốt là do bệnh gì, bệnh ấy có cần phải truyền dịch không?
Trong trường hợp bắt buộc phải truyền, bác sĩ sẽ phải tính toán kỹ lưỡng truyền bao nhiêu, thời gian chảy giọt truyền như thế nào chứ không thể truyền bừa bãi. Việc tự ý truyền dịch sẽ vô cùng nguy hại đến sức khỏe. Ngay cả khi người bệnh bị mất nước, bác sĩ vẫn khuyên uống nước bồi phụ tốt hơn là truyền dịch. Ngoài ra trước khi truyền cần phải khám tim, phổi, đo mạch… để kiểm tra sức khỏe tổng thể.
Các bác sĩ khuyến cáo đặc biệt lưu ý khi truyền dịch cho trẻ nhỏ phải căn cứ theo tình trạng mất nước. Việc đánh giá tình trạng mất nước ở trẻ không phải đơn giản, phải là những thầy thuốc chuyên khoa nhi mới đánh giá được tình trạng mất nước của trẻ và truyền dịch cho trẻ theo đúng phác đồ, qua đó khi truyền dịch cho trẻ, cần đưa trẻ đến bệnh viện, các cơ sở y tế để đảm bảo an toàn cho trẻ.
