Năm 1979 International Corona - một công ty khai mỏ nhỏ của Canada – tổ chức khoan thăm dò tiềm năng khai mỏ ở một vùng đất ở Hemlo, phía Bắc tỉnh Ontario. Tháng 5/1980 biết được thông tin này, Công ty Lac Minerals đã tiếp cận Corona và được công ty này cung cấp các thông tin chi tiết về kết quả thăm dò địa chất và dự đoán khả năng khai thác.
 |
| Dầu cặn gây ô nhiễm môi trường. |
Sau đó, đại diện của hai bên đã tiếp tục gặp trực tiếp và trao đổi qua thư tín về khả năng hợp tác để khai thác cũng như thảo luận phương thức tài trợ. Lac khuyên Corona đẩy mạnh việc mua lô đất bên cạnh mà Corona đã tiếp cận bà chủ của nó để thương lượng mua bán. Tuy nhiên, trong các cuộc thảo luận giữa Corona và Lac vấn đề bảo mật thông tin không được đặt ra.
Trong khi quá trình thương lượng giữa Corona và Lac vẫn tiếp tục thì vào tháng 7/1980, Corona phát hiện Lac cũng đang tìm cách mua lô đất nói trên mà không hề thông báo gì cho Corona. Vào cuối tháng 7, hợp đồng Lac mua đất của bà William được ngã giá. Các cuộc thương lượng giữa Corona với Lac chấm dứt. Vào tháng 12, Corona ký hợp đồng hợp tác với một đối tác khác để khai thác khu mỏ trên phần đất hiện có và giúp Corona kiện đòi khu đất của bà William.
Cũng như trong nhiều vụ kiện tụng giữa các công ty khác, lần này luật sư Alan Lenczner đứng ra bảo vệ cho International Corona.
Tại phiên sơ thẩm cũng như phúc thẩm luật sư của Corona nêu hai vấn đề chính: Có đúng là Lac đã lợi dụng thông tin mật mà Corona cung cấp để tranh mua đất của bà William? Nếu quả như vậy thì cách thức xử lý thích hợp là gì?
Phía Công ty Lac Minerals dựa chủ yếu vào sự thực được Corona nhìn nhận là trong quá trình đàm phán không hề có cam kết gì về việc Lac bảo mật thông tin mà Corona cung cấp, mặt khác Lac cũng chưa hề cam kết rằng sẽ không mua đất của bà William.
Tuy nhiên, tòa đã đồng ý với quan điểm của luật sư bên Corona cho rằng dù không có cam kết về việc bảo mật nhưng Lac đã lạm dụng thông tin mật bởi lẽ : Thứ nhất các thông tin mà Corona cung cấp trực tiếp cho Lac là những thông tin quan trọng, không được công bố rộng rãi, như tất cả các doanh nghiệp cùng ngành khác. Tin tức về tiềm năng của khu mỏ mới chỉ được công bố vắn tắt trên một tờ báo hôm 20/3/1981 nhằm dành cho các nhà đầu tư chứng khoán (cổ phiếu của Corona được niêm yết).
Trong cuộc gặp ngày 6/5/1980, Chủ tịch của Corona trình bày với Phó chủ tịch của Lac ngay tại khu mỏ rất nhiều thông tin quan trọng như báo cáo kết quả thăm khoan dò, nhật ký khoan, bản đồ, đánh giá của các chuyên gia … Sau đó, đại diện của Lac được dẫn thăm hiện trường và được thông báo luôn về triển vọng và ý định của Corona là sẽ mở rộng khai thác về phía khu đất của bà William. Cuối chuyến thăm, đại diện của Lac ngỏ ý mời người của Corona đến văn phòng của công ty tại Toronto để thảo luận xa hơn.
Theo luật sư của Corona, các thông tin chi tiết về khả năng của khu mỏ mới mà Lac có được là do Corona cung cấp trong những cuộc gặp riêng giữa hai công ty với mục tiêu là hai bên sẽ hợp tác đầu tư khai thác. Quá trình thảo luận này kéo dài khoảng 2 tháng nhưng chưa kết thúc.
Yếu tố thứ ba khiến Lac bị kết tội lạm dụng sự tin tưởng của Corona là họ đã sử dụng các thông tin được Corona cung cấp để làm lợi riêng cho mình, gây thiệt hại cho Corona.
Trên thực tế, ngay sau cuộc gặp ngày 6/5, Lac đã cho người thu thập hồ sơ về khu vực Hemlo mà họ đã có hoặc nằm ở cơ quan quản lý khai mỏ. Ngay hôm 8/5 các chuyên gia địa chất của Lac đã được yêu cầu xác định các khu vực phụ cận quanh khu mỏ mới của Corona có triển vọng khai thác tiếp theo.
Cùng ngày, tại cuộc gặp tiếp theo ở văn phòng Lac tại Toronto, hai bên thảo luận về các điều khoản của một thỏa thuận hợp tác khai thác trong tương lai. Khi nói về việc mở rộng khai thác sang phía đông, đại diện của Corona cho biết đã có người thay mặt mặt họ dàn xếp mua đất của bà William nhưng không nói rõ tên người trung gian.
 |
| Mỏ Colosseum do Lac Minerals Ltd. Khia thác trong những năm 1988 - 1993 |
Theo bức thư đề ngày 19/5 do Phó chủ tịch của Lac gởi cho Corona được công bố trước tòa, Lac đề nghị ba phương án hợp tác để khai thác khu mỏ mới. Ngày 15/6, hai bên thỏa thuận là sẽ tổ chức cuộc họp tiếp vào ngày 30/6 tại văn phòng của Lac tại Toronto mà tại đó đại diện của Corona trình bày phương án hợp tác chi tiết theo hướng đã nêu trong thư ngày 19/5.
Mặc dù lời khai của hai bên khá mâu thuẫn, nhưng luật sư của Corona đã chứng minh được rằng trong phiên họp đó việc Corona đang theo đuổi để mua đất của bà William đã được nhắc tới. Khi Chủ tịch của Lac khuyên đại diện của Corona nên nhanh chóng hơn trong việc mua đất của bà William thì một lần nữa được Corona trả lời rằng đã có người của họ lo việc này.
Luật sư bên nguyên chỉ rõ ngay từ ngày 8/6 người đại diện của Corona là McKinnon đã gọi điện thoại và sau đó các luật sư của Corona đã gửi thư xác nhận về việc công ty này muốn mua đất của bà William tiếp giáp với khu mỏ hiện hữu của họ.
Tuy nhiên, mãi đến ngày 3/7, tức là sau nhiều lần được Corona cho biết rằng họ đang tiến hành mua đất của bà William, một phó chủ tịch của Lac mới tìm được số điện thoại của bà William và đề nghị miệng mua đất của bà. Bà William yêu cầu gửi xác nhận và luật sư của Lác đã thực hiện yêu cầu này 3 ngày sau đó.
Đến ngày 21/7 đại diện của Corona là McKinnon gọi điện cho bà William thì được bà trả lời rằng đã có một đối tác khác đề nghị mua đất của bà và yêu cầu đại diện của Corona tiếp xúc với luật sư của bà tại Toronto.
Ngày hôm sau, McKinnon gọi cho lãnh đạo của Corona và được trả lời rằng Corona sẽ trực tiếp làm việc với bà William không qua trung gian nữa. Vào thời điểm này, Corona vẫn chưa biết rằng đối tác khác đề nghị mua đất của bà William lại chính là Lac.
Ngày 23/7 luật sư của Corona soạn thư, nhưng cũng trong ngày hôm đó luật sư của bà William đã thông báo cho luật sư của Corona tên của Lac với tư cách người đề nghị mua đất của thân chủ mình. Corona vẫn quyết định gửi thư đi vào ngày 27/7 nhưng ngày 28/7 bà William đã đồng ý bán đất cho Lac và hợp đồng chính thức được ký ngày 25/8 .
Các cuộc thương lượng tiếp theo giữa Lac và Corona trở nên vô nghĩa và đã chấm dứt, Corona khởi kiện Lac. Sau đó, Corona tìm được đối tác khác hợp tác phát triền khu mỏ và đối tác này được hưởng 50% quyền lợi thu được từ vụ kiện chống lại Lac với điều kiện phải thanh toán một phần chi phí tòa án.
Theo luật sư bên nguyên, Lac đã biết rõ rằng Corona đang tiến hành mua đất của Bà William nhưng do biết rõ triển vọng của khu đất này và một khu đất khác của gia đình Huge bên cạnh nên họ đã nhảy vào mà không hề thông báo gì với công ty đối tác trong dự án đang thảo luận. Tòa cũng ủng hộ ý kiến của luật sư cho rằng không thể nói Lac mua đất của bà William theo ủy quyền của Corona vì thực sự không có ủy quyền đó về mặt giấy tờ cũng như suy luận. Các đại diện của Corona luôn tránh né sự can thiệp của Lac vào việc mua đất của bà William.
Năm 1989 Tòa án Canada đã ra phán quyết ủng hộ yêu cầu của Corona đối với khu đất của bà William. Lac được bồi hoàn số tiền mà họ đã bỏ ra là 204 triệu USD đầu tư vào khu vực này nhưng bị trừ đi 50 triệu USD là tổn thất của Corona do bị mất mảnh đất.
Nam Thanh
