-Thưa Luật sư, theo ông bản chất "Luật sư công" ở Việt Nam hiện nay là gì?
Tôi cho rằng, các hoạt động của luật sư công là bảo đảm sự điều tiết của Nhà nước thông qua hệ thống các cơ quan tư pháp. Bản chất của luật sư công tại Việt Nam hiện nay chính là trợ giúp pháp lý nhưng các trợ giúp viên pháp lý vẫn chưa thực hiện được các vấn đề về “mục đích công”.
Bởi lẽ luật sư công đảm bảo các vấn đề như tham mưu, giúp việc các chính sách của Đảng, Nhà nước, Chính phủ. Khi xây dựng các dự thảo luật, áp dụng pháp luật, tổ chức điều hành các hoạt động xã hội thì phải có hệ thống pháp chế nhưng hệ thống pháp chế đôi khi chưa đầy đủ, vì pháp chế chỉ tham mưu những vấn đề về áp dụng pháp luật trong nội bộ. Trong khi đó, luật sư công phải có tầm nhìn xa hơn, không chỉ về tư vấn mà còn về tranh tụng. Bản chất Nhà nước, Chính phủ là một chủ thể đặc biệt, nếu xảy ra tranh chấp với các cá nhân và các chủ thể khác thì các cá nhân, chủ thể ấy có quyền khởi kiện, yêu cầu bồi thường.
Luật sư công phải thực hiện chức năng tham mưu, bảo đảm đúng định hướng về hoạt động, bảo đảm về các quy định chung của pháp luật; đề phòng tất cả các rủi ro; thực hiện vai trò là thay mặt cho các cơ quan, tổ chức Nhà nước giải quyết các vấn đề, trong đó có tranh tụng trong nước và quốc tế.
-Nhiều ý kiến cho rằng, hiện nay nên hình thành lực lượng luật sư công. Quan điểm của ông về vấn đề này?
Vai trò của luật sư công rất quan trọng, vị trí, vai trò giống với luật sư nhưng sứ mệnh thậm chí còn lớn lao hơn. Đặc thù của luật sư công, ngoài các tiêu chuẩn, điều kiện hành nghề, sứ mệnh, chức năng, nhiệm vụ ra thì hưởng lương từ ngân sách Nhà nước và thực hiện các nhiệm vụ theo điều tiết của các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Bối cảnh Việt Nam hiện nay rất cần luật sư công, bởi vì chúng ta đang ở trong giai đoạn mạnh mẽ nhất về hoàn thiện hệ thống pháp luật chung; đang cải cách tư pháp sâu, rộng – vấn đề chủ trương xuyên suốt của Đảng, Nhà nước thì luật sư công thực hiện vai trò về trợ giúp, hướng dẫn và thậm chí phản biện cho các cơ quan Nhà nước.
Đặc biệt, chúng ta đang chuẩn bị các nhiệm vụ về phát triển kinh tế quốc gia, đảm bảo an ninh quốc phòng và những nhiệm vụ trọng tâm, mở rộng quan hệ đối ngoại, luật sư công cũng phải thực hiện chức năng về nhiệm vụ xã hội. Để việc thực hiện chính sách xã hội kịp thời, chính đáng, toàn diện thì việc hình thành nên lực lượng luật sư công hoàn toàn cần thiết trong giai đoạn này.
Nhìn rộng ra, Hoa Kỳ, Pháp, Đức… và các quốc gia trên thế giới đều đã hình thành luật, chế định cũng như vị trí, vai trò của luật sư công từ lâu. Vì vậy, trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam cần phải sớm hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm điều chỉnh; phải phát triển thiết chế luật sư công.
-Trân trọng cám ơn ông!