Luật sư "hiến kế" giảm án oan

Luật sư "hiến kế" giảm án oan
(PLO) - Nhìn lại từ khâu điều tra, truy tố, xét xử đến thi hành án, các chuyên gia pháp luật chỉ ra những lỗ hổng dễ dẫn đến oan sai, từ đó kiến nghị những giải pháp để hạn chế tình trạng này.
Ai biết trong buồng hỏi cung, họ làm gì?
Luật sư Nguyễn Đình Khỏe (Văn phòng Luật sư Tràng Thi) chỉ ra rằng, khâu điều tra dễ dẫn đến tình trạng mớm cung, bức cung - những nguyên nhân dẫn đến sai lệch bản chất vụ án - là do trong phòng hỏi cung chỉ có ĐTV và bị can, mà bị can lại ở “thế yếu” nên vi phạm dễ xảy ra.
Pháp luật đã quy định trong quá trình hỏi cung hoặc lấy lời khai, nếu có căn cứ về việc ĐTV dùng nhục hình hoặc bức cung, xâm phạm đến quyền, lợi ích hợp pháp của mình, cá nhân có thể thực hiện quyền tố cáo theo quy định của pháp luật. Nhưng rào cản là việc người tố cáo đó không tài nào chứng minh được hành vi vi phạm.
“Giả sử có bị đánh thật nhưng bên này bảo có, bên kia bảo không là đã khó xác định rồi. Trường hợp nếu ở trong trại giam thì càng khó chứng minh việc bị dùng nhục hình, có khi đau chỉ nằm mà khóc ” – ông Khỏe nói.
Ra tới tòa, có tình trạng các bị can phản cung, không nhận tội với lý do bị ép cung và dùng nhục hình trong quá trình điều tra. Trường hợp này, Tòa án cũng như Kiểm sát viên thường lặp một câu hỏi: “Bị cáo nói thế thì có gì để chứng minh không?”.
Lại nữa, bằng chứng rành rành là bản cung thường bắt đầu bằng câu hỏi về tình trạng sức khỏe: “Anh hôm nay có tỉnh táo, có đủ sức khỏe và sẵn sàng khai báo không?”. Nếu trước đó đã trả lời “có” thì lý gì mà cãi nữa?. Rồi bản cung ấy luôn chốt cuối bằng câu: “Tôi đã đọc lại bản cung này, không bị mớm cung, ép cung…” và ký tên.
Còn khi đã vào trại giam, con đường kêu oan càng trắc trở hơn nhiều. Đơn kêu oan được phạm nhân viết, chuyển cho quản giáo và giám thị để chuyển đến các cơ quan chức năng. Nhưng, theo một cán bộ trại giam thì số đơn được hồi âm trả lời không đáng kể!
Kiểm sát viên, Luật sư cùng “soi”
Sau vụ ông Chấn bị oan sai, nhiều ý kiến đề nghị các cơ quan tố tụng cần “vá” ngay những lỗ hổng trong hoạt động tố tụng bằng cách VKS cần nâng cao vai trò giám sát hoạt động điều tra.
Bên cạnh đó, sự có mặt của luật sư cũng được coi là yếu tố nhằm hạn chế oan sai. Cùng với suy nghĩ sai lầm coi bị can là tội phạm ngay từ giai đoạn đầu của quá trình điều tra, cơ quan điều tra nhiều khi có cái “nhìn” chưa chuẩn đối với luật sư bào chữa.
Mặc dù theo quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự, người bào chữa hoàn toàn có quyền tham gia tố tụng từ khi khởi tố bị can, trừ trường hợp cần giữ bí mật điều tra đối với tội phạm xâm phạm an ninh quốc gia, nhưng quy định này lại không ràng buộc cơ quan điều tra phải có trách nhiệm và nghĩa vụ phối hợp với luật sư trong các hoạt động điều tra vụ án.
Do vậy, cơ quan điều tra thường dùng rất nhiều rào cản để hạn chế sự tham gia của luật sư, luật sư chỉ được sao chụp hồ sơ vụ án sau khi kết thúc giai đoạn điều tra.
“Để hạn chế tối đa những trở ngại đó, pháp luật nên có những quy định mở rộng quyền cho luật sư theo hướng: sự có mặt của luật sư trong quá trình hỏi cung là bắt buộc, thậm chí biên bản hỏi cung cũng bắt buộc phải có chứ ký của luật sư, nếu thiếu chữ ký trong các biên bản hỏi cung thì biên bản đó sẽ không có hiệu lực. Điều này sẽ giúp giảm thiểu được đáng kể những vụ án oan”- Luật sư Trương Anh Tú thẳng thắn.

Tin cùng chuyên mục

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

(PLVN) -  Cải cách tinh gọn bộ máy hiện nay đang thực hiện mạnh mẽ từ trung ương xuống, do vậy, nên cải cách theo hướng phân quyền mạnh hơn cho cấp địa phương, còn Trung ương chỉ làm những việc điều phối xuyên quốc gia. Trung ương kiên quyết không làm các nhiệm vụ thuộc phạm vi của địa phương, nhằm giảm thiểu việc can thiệp hay chồng chéo nhiệm vụ. Đây là một nội dung trong bài viết của GS.TS Võ Xuân Vinh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh doanh (ĐH Kinh tế).

Đọc thêm

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật
(PLVN) - Để triển khai kịp thời, hiệu quả các chủ trương, đường lối được đề ra tại Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới gắn với Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, thời gian qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) đã được tăng cường tổ chức thực hiện và đạt được những kết quả bước đầu quan trọng.

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh
(PLVN) - Ngày 12/12, Cục Thi hành án Dân sự (THADS) TP HCM tổ chức hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu nhiệm vụ theo dõi THADS, theo dõi thi hành àn hành chính năm 2025 và ký kết quy chế phối hợp liên ngành trong công tác THADS tại TP. HCM. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi dự, chỉ đạo hội nghị và chứng kiến lễ ký kết.

Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp: Triển khai công tác năm 2025

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) -Chiều 10/12, Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác thi hành án dân sự và theo dõi thi hành án hành chính năm 2025. Ông Trần Phương Hồng, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy, Phó Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP.HCM tham dự và chỉ đạo Hội nghị.

Hình thành thiết chế Luật sư công sẽ tăng cường nguồn lực cho tổ chức Trợ giúp pháp lý

Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.
(PLVN) -Thiết chế Luật sư công ở Việt Nam đang được hiểu như thế nào và sự cần thiết của Luật sư công trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt xuất phát từ thực tế, tại Việt Nam không phải đối tượng nào cũng có điều kiện nhờ luật sư khi gặp các vấn đề pháp lý. Xung quanh vấn đề này Báo PLVN phỏng vấn Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.

“Cẩm nang pháp luật” giúp giảm tải công việc cho cán bộ tư pháp địa phương của chị Phạm Thị Trang Đài

Chị Phạm Thị Trang Đài, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng
(PLVN) - Thấu hiểu nỗi vất vả của cán bộ Tư pháp - hộ tịch cấp xã nói chung và cán bộ ngành tư pháp nói riêng, chị Phạm Thị Trang Đài (SN 1972, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng) không ngừng nghiên cứu, cải tiến liên quan đến công tác theo dõi thi hành pháp luật giúp “giảm tải” cho cán bộ cũng như dễ dàng phổ biến đến người dân.

184 luật cần sửa đổi, bổ sung khi tinh gọn bộ máy

Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh
(PLVN) -  Chiều 11/12, tại TPHCM, phát biểu tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP. HCM, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết: Bộ Tư pháp đang được Chính phủ giao rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18- NQ/TW

TP.Hồ Chí Minh: Tập trung hơn nữa nguồn lực cho công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế

Lễ kí kết Chương trình phối hợp công tác về tăng cường hợp tác trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác Tư pháp trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2025 - 2030 giữa Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Chủ tịch UBND TP. HCM
(PLVN) - Chiều 11/12, Đoàn Công tác Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Uỷ viên Ban chấp hành TW Đảng dẫn đầu đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP.Hồ Chí Minh về nâng cao hiệu quả phối hợp công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác tư pháp và thi hành án dân sự trên địa bàn Thành phố.

Hết sức cần thiết hình thành thiết chế luật sư công

Thạc sĩ Đỗ Thu Hương. (Ảnh PV)
(PLVN) -  Trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay, việc hình thành thiết chế luật sư công là hết sức cần thiết và nên được sớm thông qua trong lần sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư sắp tới.

Phú Yên: Sáng kiến cấp phiếu lý lịch tư pháp qua VNeID đạt giải ba cuộc thi về cải cách hành chính

Bà Phan Thị Hoa, Phó Giám đốc Sở Tư pháp (thứ ba từ phải qua) đại diện Sở nhận giải.
(PLVN) - Sáng kiến giải pháp “Tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân và doanh nghiệp thông qua ứng dụng VNeID khi thực hiện thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp” của Sở Tư pháp tỉnh Phú Yên mới đây đã được trao giải ba tại cuộc thi Tìm kiếm sáng kiến, giải pháp cải cách hành chính năm 2024 của tỉnh.