Luật hàng hải (sửa đổi) phải phù hợp với thông lệ quốc tế

Chiều 19/11/2004, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại Hội trường, góp ý kiến vào dự án Luật Hàng hải (LHH) (sửa đổi). So với Luật Hàng hải năm 1990 chỉ có 244 Điều được quy định trong 18 Chương, thì dự án LHH sửa đổi lần này đã chỉnh sửa, bổ sung và tăng thêm 9 Điều và một chương (dự án gồm 19 Chương và 253 Điều).

Nhìn chung, các ý kiến thảo luận cơ bản nhất trí với nội dung của dự án sửa đổi Luật Hàng hải lần này đã bổ sung và thêm một số điều để phù hợp với Luật Hàng hải quốc tế, tạo cơ sở pháp lý cho sự phát triển và tăng cường giao lưu hoạt động hàng hải giữa Việt Nam với các nước trong khu vực và thế giới. Có ý kiến nhấn mạnh đến điều kiện tự nhiên của nước ta có bờ biển dài tới 3000 km, biển và thềm lục địa rộng lớn là một thế mạnh của đất nước, nhưng ưu thế này lại chưa được phát huy tương xứng với tiềm năng trong sự nghiệp phát triển kinh tế đất nước. Việc bổ sung Điều 9 về 'Các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động hàng hải' là một điều mới bổ sung mà LHH năm 1990 chưa có. Tuy nhiên, cần quy định rõ hơn đối với khoản 1 của điều này về các hoạt động hàng hải gây phương hại đến chủ quyền và an ninh của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, nên bổ sung các hoạt động như: xâm phạm trái phép lãnh hải, thềm lục địa Việt Nam để đánh bắt hải sản, thăm dò và khai thác dầu khí, xâm phạm đến cư dân Việt Nam đang hoạt động trên biển.v.v... Việc bổ sung các quy định này cũng cần kèm theo các chế tài để ngăn chặn có hiệu quả các vi phạm hoạt động hàng hải tại Việt Nam . Đối với Điều 19, bổ sung thêm quy định về giấy chứng nhận an toàn và an ninh hàng hải là cần thiết để tăng cường phòng ngừa tai nạn, tội phạm trong hoạt động hàng hải và bảo vệ môi trường. Tuy nhiên, luật cũng cần làm rõ hơn nữa nội dung các quy định về an ninh hàng hải để thực hiện luật dễ hơn.
Đối với 'Quyền cầm giữ hàng hải' (Điều 29) nếu quy định Quyền cầm giữ hàng hải được thực hiện thông qua tòa án có thẩm quyền bằng việc bắt giữ tàu biển làm phát sinh quyền cầm giữ hàng hải đó thì quy định này vừa khó hiểu vừa khó có tính khả thi. Bởi vì đợi quyết định của tòa án thì chắc chắn sẽ rất lâu, trong khi đó, tàu biển liên quan đến khiếu nại có thể đã di chuyển ra hải phận quốc tế và chuyển nhượng thì sao?. Vậy phải có quy định cụ thể hơn để hiệu lực cầm giữ hàng hải có tính thực tế hơn. v.v... Dự án LHH sửa đổi đã đề cập tương đối đầy đủ những quy định về hoạt động hàng hải từ quy định về đăng ký tàu biển Việt Nam cùng các quy định về chuyển nhượng quyền sở hữu và thế chấp tàu biển; cảng biển; bảo hiểm hàng hải v.v...Một số ý kiến khác chỉ đề nghị làm rõ một số cụm từ về thuật ngữ hàng hải cho dễ hiểu và đề nghị bổ sung một số chế tài để điều chỉnh các hoạt động hàng hải cụ thể hơn, phát huy hiệu lực của luật, góp phần tích cực vào sự nghiệp phát triển hàng hải Việt Nam./.