Theo Điều 79 Luật Đất đai (sửa đổi) vừa được thông qua, Nhà nước thu hồi đất trong trường hợp “thật cần thiết” để thực hiện dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng.
Luật Đất đai (sửa đổi) quy định cụ thể 31 trường hợp Nhà nước thu hồi đất, đồng thời thêm một điều khoản “quét” quy định trường hợp thu hồi đất để thực hiện dự án, công trình vì lợi ích quốc gia, công cộng không thuộc 31 trường hợp quy định tại điều này, Quốc hội sẽ sửa đổi, bổ sung các trường hợp thu hồi đất theo trình tự, thủ tục rút gọn.
Cụ thể, Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án xây dựng công trình giao thông; công trình thủy lợi; công trình cấp nước, thoát nước; công trình xử lý chất thải; công trình năng lượng, chiếu sáng công cộng; công trình dầu khí; công trình hạ tầng bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin.
Thu hồi đất để xây dựng chợ dân sinh, chợ đầu mối; công trình tín ngưỡng - tôn giáo; xây dựng khu vui chơi, giải trí công cộng, sinh hoạt cộng đồng; xây dựng trụ sở, văn phòng đại diện cơ quan Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội; xây dựng cơ sở ngoại giao…
Thu hồi để xây dựng cơ sở văn hóa, di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh; cơ sở y tế, cơ sở dịch vụ xã hội, cơ sở giáo dục, đào tạo, cơ sở thể dục, thể thao được Nhà nước thành lập hoặc cho phép hoạt động; thực hiện dự án nhà ở xã hội, nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, trừ trường hợp thỏa thuận về nhận quyền SDĐ; dự án nhà ở công vụ; dự án đầu tư cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, trừ trường hợp chủ sở hữu nhà chung cư thỏa thuận chuyển nhượng quyền SDĐ cho chủ đầu tư để thực hiện dự án; thực hiện dự án khu công nghiệp, cụm công nghiệp; khu công nghệ cao…
Ngoài ra, nhà nước cũng thu hồi đất trong các trường hợp khác như thực hiện hoạt động lấn biển; dự án vùng phụ cận các điểm kết nối giao thông và các tuyến giao thông có tiềm năng phát triển; dự án đầu tư xây dựng khu đô thị có công năng phục vụ hỗn hợp, đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội với nhà ở theo quy định của pháp luật về xây dựng để xây dựng mới hoặc cải tạo, chỉnh trang đô thị; dự án khu dân cư nông thôn; nghĩa trang, nhà tang lễ, cơ sở hỏa táng, cơ sở lưu giữ tro cốt; các dự án đã được Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ chấp thuận, quyết định chủ trương đầu tư…
Luật Đất đai (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua gồm 16 chương và 260 điều; nhiều hơn 2 chương, 48 điều so với Luật Đất đai năm 2013, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025, trừ quy định về hoạt động lấn biển, việc lập, phê duyệt quy hoạch sử dụng đất (SDĐ) và nội dung sửa đổi Luật Lâm nghiệp.
