- Thưa ông, gần đây, một số trang web, trang thông tin, báo điện tử chạy theo xu hướng câu view, quan điểm của ông về vấn đề này ra sao, có đi lệch so với định hướng của báo chí hay không?
Nghị định 72 quy định hoạt động của các trang mạng đã nói rất rõ và phân loại chức năng, nhiệm vụ cụ thể: báo điện tử làm gì, trang thông tin điện tử làm gì, trang cá nhân làm gì. Tuy nhiên hiện nay có sự lệch lạc trong quy định đối với từng loại. Nhiều trang web lại đi đưa tin; hay một số báo điện tử hay trang thông tin đi lấy thông tin của các cơ quan báo chí khác, có thể sửa đổi một chút, có thể thay tin nhưng không đề nguồn, đó là sự vi phạm quy định của báo chí.
Tôi vẫn nhấn mạnh quy định về đạo đức nghề nghiệp, anh không trung thực, lấy sản phẩm của người khác, sức lao động của người khác để làm thành sản phẩm của mình; không ngoại trừ những người lấy thông tin đã nhận nhuận bút của cơ quan báo chí và những trang thông tin để sử dụng vào mục đích cá nhân đó là sai pháp luật.
Thế nên việc câu view như chúng ta vẫn nói, hay tạo ra sự giật gân câu khách, lấy thông tin ở một báo rồi đắp thêm “da thịt” để tin bài giật gân hơn hoàn toàn là hành vi sai trái, cần phải lên án.
Trước hết tôi đề nghị các cơ quan báo chí phải tự soi lại mình, tự điều chỉnh không để đến lúc Bộ Thông tin-Truyền thông “đụng tới” rồi bị phạt. Số tiền bị phạt không đáng nhưng nó ảnh hưởng đến sự nhìn nhận của công chúng đối với cơ quan báo chí đó.
- Gần đây Bộ TT-TT đã ra quyết định xử phạt nặng với Haivl – một trang mạng xã hội có sức lan tỏa thông tin khá rộng. Việc Bộ TT-TT thắt chặt nguồn thông tin của một số trang mạng xã hội có phải vì lâu nay chúng ta đã mở quá rộng các kênh để thông tin lan tỏa nhưng không kiểm soát được?
Việc mở rộng là cần thiết để đáp ứng nhu cầu thông tin của xã hội. Tuy nhiên, mỗi trang thông tin đều có tôn chỉ, mục đích riêng. Trang Haivl đã đi quá xa, bản thân chủ quản của trang này cũng tự nhận điều đó, tự nhận sai sót của mình. Cho nên việc mở rộng các kênh thông tin là một chuyện, điều đáng nói là các cơ quan chủ quản của các cơ quan báo chí phải kiểm soát nội dung thông tin, phải thực hiện đúng tôn chỉ mục đích của mình, là chuyện hoàn toàn khác. Hai bên đều phải thực hiện đúng quy định của pháp luật.
- Ông cũng vừa đề cập tới tình trạng báo điện tử có xu hướng trùng lặp nhau, tuy nhiên đặc thù của báo điện tử yêu cầu thông tin phải nhanh, cập nhật, theo ông có sự mâu thuẫn với việc vừa phải có lượng thông tin dày vừa phải đảm bảo thông tin nhanh, cập nhật đến độc giả?
Theo tôi, nhanh nhưng phải chính xác, còn nếu nhanh mà không chính xác là đáng phê phán. Tuy nhiên còn một yếu tố nữa chi phối đó là sự non kém về nghiệp vụ, và đạo đức nghề nghiệp dẫn đến những sai sót. Non về nghiệp vụ là anh không biết quy định của anh được làm đến đâu; về đạo đức nghề nghiệp, anh làm sai nhưng không hiểu và thậm chí nghiêm trọng hơn có thể dẫn tới vi phạm pháp luật.
- Về phía Hội Nhà báo, có những hoạt động gì để hỗ trợ, đào tạo, đặc biệt đối với những phóng viên trẻ để giúp họ nâng cao nghiệp vụ và đạo đức nghề?
Trong những năm qua, Hội Nhà báo VN với tư cách là tổ chức hội của những người làm báo VN, tổ chức chính trị xã hội nghề nghiệp của người làm báo VN đã tổ chức nhiều hoạt động cố liên quan đảm bảo thông tin báo chí đi đúng định hướng; phóng viên, nhà báo hoạt động đúng pháp luật, đúng quy định đạo đức nghề nghiệp, Ban Bí thư giao Hội Nhà báo hàng năm tổ chức khoảng 40-50 khóa, lớp về nghiệp vụ để nâng cao trình độ chính trị, đạo đức nghề nghiệp.
Cũng thời gian qua, từ 2011 Hội Nhà báo VN kêu gọi các tổ chức hội ở địa phương, trung ương tổ chức loạt hội thảo về đạo đức nghề nghiệp trong khai thác, xử lý nguồn tin, không phải thông tin nào anh cũng đưa, mà có lợi cho đất nước, cho xã hội mới đưa, mà phải phản ánh trung thực, không thể vì nhanh, mà ẩu. Nhiều báo điện tử hiện nay hơi nhanh nên cũng dẫn tới nhiều sai sót bị xử lý. Chưa rõ thông tin thế nào, thì nên thận trọng. Báo chí cần phải nhanh nhưng phải chuẩn xác./.