Thời gian qua, công tác đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn thành phố được thực hiện, từng bước loại trừ các hành vi tham nhũng, tiêu cực trong công tác quản lý, sử dụng đất. Tuy nhiên, việc đấu giá đất ở bộc lộ một số thiếu sót, cần được khắc phục, rút kinh nghiệm các dự án tiếp theo.
 |
| Khu đất dọc đường vào nghĩa trang liệt sĩ quận Ngô Quyền, thuộc phường Đằng Giang đã được quận bán đấu giá hết cho các hộ dân Ảnh: Khánh Linh |
Qua kiểm tra cho thấy, về cơ bản các quận, huyện chấp hành đầy đủ trình tự, thủ tục đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định. Công tác đấu giá quyền sử dụng đất giúp các địa phương khai thác hợp lý, hiệu quả quỹ đất, tăng nguồn thu cho ngân sách, tạo vốn đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng tại địa phương.
Tuy nhiên, việc tổ chức đấu giá QSDĐ có lúc, có nơi nôn nóng, đại khái, qua loa, vi phạm quy trình, dẫn đến phát sinh phức tạp không đáng có. Như việc đấu giá QSDĐ 48 lô ở phường Nam Sơn (quận Kiến An) không có biên bản khảo sát thị trường tại thời điểm đấu giá; giá khởi điểm các lô đất được thực hiện khi chưa phê duyệt quyết toán xây dựng cơ sở hạ tầng kỹ thuật. Hệ quả là giá khởi điểm đấu giá 48 lô đất được xác định hơn 2 tỷ đồng, nhưng tổng dự toán được điều chỉnh, bổ sung vọt lên hơn 9 tỷ đồng. Thêm nữa, việc xây dựng giá khởi điểm thấp hơn giá quy định của thành phố, làm hụt đi hơn 4 tỷ đồng. Còn ở huyện An Dương, tổ chức đấu giá gần 12,5 nghìn m2 đất tại thị trấn An Dương tiến hành khi chưa hoàn thành việc bồi thường, giải phóng mặt bằng, đơn vị trúng đấu giá QSDĐ cũng không nộp tiền theo quy định. Việc đấu giá QSDĐ ở khu An Tràng thị trấn Trường Sơn (An Lão) là điển hình của việc dây dưa, kéo dài. Mặc dù đơn vị trúng đấu giá QSDĐ thực hiện đầy đủ nghĩa vụ theo quy định, nhưng thời gian tiến hành quá trình đấu giá chậm gần 2 năm từ khi có quyết định thu hồi đến khi quyết định trúng đấu giá. Cá biệt có 2 lô đất cấp cho 2 hộ làm nhà ở từ nhiều năm trước đó cũng đưa vào đấu giá QSDĐ. Trong khi đó, UBND huyện lại không thẩm định, phê duyệt hồ sơ thiết kế xây dựng cơ sở hạ tầng mà để đơn vị trúng đấu giá tự làm, do đó diện tích đất làm đường giao thông nội bộ ít hơn quy định. Tương tự, huyện Tiên Lãng tiến hành đấu giá 62 lô đất khi chưa có quyết định phê duyệt giá khởi điểm, mở phiên đấu giá đất khi có một người đăng ký tham gia, không tổ chức đấu giá lại 10 lô đất thấp hơn giá khởi điểm, không phát hành biên lai thu lệ phí đấu giá, quản lý tiền đặt cọc chưa đúng quy định.
Tại buổi triển khai công tác phòng, chống tham nhũng quý 4 năm 2010, nhiều thành viên Ban chỉ đạo phòng, chống tham nhũng thành phố có ý kiến chung quanh một số bất cập phát sinh từ việc đấu giá QSDĐ. Ví dụ như một số quận, huyện xây dựng đơn giá khởi điểm ban đầu để thực hiện tại các buổi đấu giá lại căn cứ vào giá đất thành phố công bố hằng năm cộng với chi phí xây dựng cơ sở hạ tầng, không khảo sát thực tế là không đúng quy định. Hoặc tình trạng “cò” đấu giá QSDĐ công khai các phiên đấu giá ở huyện Thủy Nguyên, khống chế giá đất làm lợi cho một số đầu nậu. Hay như bước giá đấu ở quận Ngô Quyền còn quá cao, lên tới 20 triệu đồng/bước đấu, gây khó khăn đối với người tham gia đấu giá QSDĐ.
Để công tác đấu giá QSDĐ phát huy hiệu quả đích thực, bảo đảm lợi ích Nhà nước và quyền lợi của những người tham gia đấu giá QSDĐ, đòi hỏi quy trình đấu giá QSDĐ ở các địa phương cần được hoàn thiện hơn, chấn chỉnh ngay các thiếu sót. Đó là, chỉ được tiến hành đấu giá QSDĐ khi giải phóng xong mặt bằng và hoàn thiện kết cấu hạ tầng. Cụ thể, sớm thành lập quỹ đấu giá đất để cho các quận, huyện vay thực hiện các dự án đấu giá QSDĐ, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng và xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ đấu giá. Các ngành Tài nguyên- Môi trường, Tài chính, Xây dựng, Kế hoạch- Đầu tư, Thuế và các ban, ngành có liên quan phối hợp xây dựng giá đất khởi điểm phục cho đấu giá quyền sử dụng đất cụ thể và thống nhất trong toàn thành phố và rút ngắn thời gian hoàn thiện hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho đơn vị, cá nhân trúng đấu giá QSDĐ. Trên cơ sở đó, các quận, huyện phải thực hiện nghiêm túc quy trình, quy định về đấu giá QSDĐ ở. Nếu tổ chức, cá nhân nào vi phạm phải có trách nhiệm bồi thường. Thời gian tới, thành phố nên xem xét đưa việc đấu giá QSDĐ ở vào một mối là Trung tâm đấu giá của Sở Tư pháp- đơn vị có chuyên môn, nghiệp vụ trong thực hiện các buổi đấu giá, đồng thời tổ chức giám sát chặt chẽ các buổi đấu giá, qua đó hạn chế những thiếu sót và tình trạng “cò” diễn ra ở các phiên đấu giá QSDĐ ở vừa qua.
Thẩm Thành
