Loạn giá
Cá Anh Vũ là một trong những đặc sản ở sông ngòi miền Bắc Việt Nam, thường chỉ xuất hiện trên khu vực ngã ba sông Bạch Hạc (Việt Trì - Phú Thọ). Cuốn Đại Việt sử lược xuất bản đầu thế kỷ 14 có ghi rõ vào thời Hùng Vương thứ ba, một ngư dân đã bắt được con cá lạ rất lớn trên sông Lô. Cá có vảy xanh óng ánh, vây màu đỏ và một một chiếc mỏm giống mỏm lợn.
Sau khi bắt được cá, ngư dân nọ đem tiến vua. Nhà vua ăn cảm nhận vị thơm, đậm lạ thường nên đặt tên là cá Anh Vũ và phong là “Văn Lang đệ nhất ngư”. Cá Anh Vũ nổi danh từ đó.
Hiện tại ở Việt Nam xuất hiện hai giống cá Anh Vũ: Một loại chỉ có ở miền Bắc với đặc điểm vẩy màu xanh ánh đỏ, người dân gọi đây là cá Anh Vũ thường. Một loại sống ở vùng Tây Nguyên có sụn ở miệng, toàn thân có màu vàng. Giá mỗi kilôgam cá Anh Vũ vàng thường có giá đắt hơn so với cá Anh Vũ màu xanh ánh đỏ.
Vào thời điểm giáp Tết, nhiều cửa hàng ở Hà Nội nhộn nhịp rao bán cá Anh Vũ với mức giá khá cao như: Một cửa hàng bán cá Anh Vũ từ 5 – 7kg với giá trên 3 triệu mỗi kilôgam hay cửa hàng bán cá Anh Vũ ở Giảng võ bán cá Anh Vũ giá từ 1,5 triệu/kg - 3triệu/ kg. Ngược lại, một số cửa hàng khác bán cá Anh Vũ với giá khá “mềm”, chỉ 500.000 đồng – 800.000 đồng/kg loại cá nhỏ, loại cá vừa giá 1 triệu đồng/ kg, cá loại lớn 1,5 – 2 triệu đồng/ kg.
Cửa hàng trên đường Vạn Phúc (Ba Đình, Hà Nội) bán cá Anh Vũ nguyên con giá 3 triệu đồng/kg và 1,5 triệu đồng/kg cá ướp đông. Mỗi con cá ở đây chỉ có từ 2 – 8 lạng. Theo chủ hàng, cá Anh Vũ loại lớn rất hiếm, chỉ có những thương lái mua quen mới tìm được mối.
Tại cửa hàng ngay trước Văn Miếu, cá Anh Vũ được rao bán với giá 982.000 đồng/kg loại từ 2 – 5kg, 1.350.000 đồng/kg loại từ 5 – 7kg và trên 1.500.000 đồng/kg trên 7kg. Cá Anh Vũ được nhập đông lạnh từ Tây nguyên nên phần lớn chỉ nhận đặt hàng theo đơn.
Tiếp cận anh Phong Huy, người từng cung cấp mặt hàng gà Đông Tảo, cá Dầm Xanh, cá Anh Vũ cho biết: cá Anh Vũ, gà Đông Tảo có vị thịt thơm ngon nhưng sở dĩ giá đắt như vậy vì được gắn thêm cái mác “sản vật từng tiến vua”.
Là người trong giới kinh doanh, anh Huy không ngần ngại cho biết, các nhà hàng đánh trúng tâm lý sành ăn, thích khoe của của một bộ phận người việt có tiền để móc túi họ. Là người từng đi buôn cá Dầm Xanh và cá Anh Vũ, anh Phong Duy khẳng định cá Anh Vũ muốn đạt được trọng lượng 5kg phải sống trên 10 năm. Đó chưa kể phải luôn sống trong môi trường ổn định và đầy đủ thức ăn.
 |
Cá thường sống ở vùng nước sâu, chảy xiết hốc đá và ăn rêu phong, vi sinh vật nên cá rất săn chắc. Thịt cá Anh Vũ thường dùng với chuối xanh, khế xanh và bánh đa, rau mùi, tía tô. Người dùng có thể chế biến cá Anh Vũ theo nhiều cách như nướng chả, kho tộ, nấu giấm mẻ đều rất ngon. Dù được chế biến theo cách nào thì cá Anh Vũ vẫn được xếp vào hàng ngon và hấp dẫn nhất. Cá Anh Vũ có tính ôn nên đem lại hiệu quả cao trong việc chữa nhiệt, táo bón, bổ thận hoàn.
Giám đốc Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Bắc Võ Văn Bình cho biết, cá Anh Vũ là loài cá quý hiếm, từng được dùng để tiến vua. Do cá chỉ ăn rêu phong, khuẩn nên rất chậm lớn. Để cá Anh Vũ đạt đến trọng lượng 5 – 7kg phải đợi cả chục năm.
Trước năm 2005, Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Bắc đã nghiên cứu nhân giống cá Anh Vũ sau đó chuyển giao công nghệ sản xuất cho Phú Thọ. Tuy nhiên, thời gian nuôi cá dài, đem lại giá trị kinh tế chưa cao nên người dân không còn mặn mà chuyển sang nuôi cá cảnh.
Ông Bình cho biết thêm, năm 1999, trong quá trình nghiên cứu, đã thấy loài cá Anh Vũ nặng nhất dưới 3kg. Những loại cá có trọng lượng từ 2,5 - 3kg rất hiếm. Trong quá trình nghiên cứu ông Bình và nhóm chưa phát hiện được cá Anh Vũ 5 – 7 kg nên việc cửa hàng quảng cáo loài cá này lên tới 5 – 7 kg là điều khó tin.
Cũng theo một chuyên gia trong ngành thủy sản, cá Anh Vũ chủ yếu sống ở các ngách, hầm của vùng nước trong và nhiều rêu phong. Để đạt được trong lượng cơ thể từ 5 đến 10 kg, cá Anh Vũ phải sống ổn định ít nhất trong vòng 10 – 15 năm, thậm chí là hơn.
Một số chủ cửa hàng chuyên bán đặc sản cho rằng, cá giá rẻ thường là những con cá đã chết hoặc nhốt lâu ngày trở nên gầy thì mới bán rẻ. Cá Anh Vũ chính hãng chỉ có giá 2 – 3 triệu đồng/ kg. Nói về lý do cá nhập về bán quá đắt, một chủ hàng ở Hà Đông cho rằng việc vận chuyển cá khó khăn và phải vận chuyển bằng ô tô tải nhưng mỗi lần cũng chỉ chuyển về không quá 20 con nên giá thành mỗi con cá khá đắt. Để đảm bảo cá khỏe mạnh khi về đến Hà Nội cần có người theo dõi cả chặng đường.
Việc đánh bắt cá ngày càng trở nên khó khăn hơn do người dân đánh bắt nhiều, lượng cá không còn nhiều như trước nữa. Muốn bắt cá người bắt phải lặn xuống lòng sông sâu có nhiều đá và ngóc ngách mới có cá.
Cá Anh Vũ là một trong những đặc sản ở sông ngòi miền Bắc Việt Nam, thường chỉ xuất hiện trên khu vực ngã ba sông Bạch Hạc (Việt Trì - Phú Thọ). Cuốn Đại Việt sử lược xuất bản đầu thế kỷ 14 có ghi rõ vào thời Hùng Vương thứ ba, một ngư dân đã bắt được con cá lạ rất lớn trên sông Lô. Cá có vảy xanh óng ánh, vây màu đỏ và một một chiếc mỏm giống mỏm lợn.
Sau khi bắt được cá, ngư dân nọ đem tiến vua. Nhà vua ăn cảm nhận vị thơm, đậm lạ thường nên đặt tên là cá Anh Vũ và phong là “Văn Lang đệ nhất ngư”. Cá Anh Vũ nổi danh từ đó.
Cá Anh Vũ là một trong những đặc sản ở sông ngòi miền Bắc Việt Nam, thường chỉ xuất hiện trên khu vực ngã ba sông Bạch Hạc (Việt Trì - Phú Thọ). Cuốn Đại Việt sử lược xuất bản đầu thế kỷ 14 có ghi rõ vào thời Hùng Vương thứ ba, một ngư dân đã bắt được con cá lạ rất lớn trên sông Lô. Cá có vảy xanh óng ánh, vây màu đỏ và một một chiếc mỏm giống mỏm lợn.
Sau khi bắt được cá, ngư dân nọ đem tiến vua. Nhà vua ăn cảm nhận vị thơm, đậm lạ thường nên đặt tên là cá Anh Vũ và phong là “Văn Lang đệ nhất ngư”. Cá Anh Vũ nổi danh từ đó.
