Lo ngại chất lượng công trình

Bão số 9 không đổ bộ trực tiếp vào Đà Nẵng, nhưng với sức gió mạnh cấp 9, cấp 10, nhiều công trình dân sinh vẫn bị hư hỏng rất nặng. Chỉ riêng hệ thống trường học trên địa bàn huyện Hòa Vang, có đến 59 phòng học của 17 trường bị sập đổ và tốc mái hoàn toàn, 22 phòng sập và tốc mái một phần, hư hỏng nhiều trang thiết bị.

Nhà họp thôn Phò Nam, xã Hòa Bắc bị tốc mái hoàn toàn, trong khi nhà dân gần đó lợp tôn vẫn an toàn.

Hơn 10 ngày sau bão, nhiều trường vẫn chưa khôi phục xong. Tại cuộc họp triển khai công tác khắc phục hậu quả bão số 9, ông Huỳnh Minh Nhơn, Chủ tịch UBND huyện cho rằng, những trường học, trạm xá, nhà họp thôn... bị sập đổ, tốc mái đều do chất lượng kém. Theo ông, thi công chắc chắn hơn, mái tôn được chần lớp bê-tông phía trên, bão lớn khó tốc nổi.    

Vấn đề ông Chủ tịch huyện Hòa Vang nêu rất xác đáng, bởi thực tế, hầu như các công trình sử dụng vốn ngân sách đều bị thiệt hại khá lớn do bão. Trong khi đó, nhà dân không được đầu tư cơ bản như các công trình này, thế nhưng tỷ lệ bị thiệt hại thấp hơn nhiều. Tại xã Hòa Bắc, nhà họp thôn Phò Nam trông rất quy mô, thế mà sau bão, trên mái không còn một tấm tôn, trong khi sát đó, ngôi nhà dân lụp xụp không hề hấn gì.

Hơn 10 ngày sau bão, khu nhà liền kề cho phụ nữ nghèo đơn thân trên địa bàn  phường Hòa Minh (Liên Chiểu) vẫn chưa khắc phục xong, còn hơn 10 căn hộ đang cảnh màn trời, chiếu đất. Không thể nói công trình này ít vốn đầu tư để đến nỗi chất lượng kém như vậy, mà phải nói rằng do thi công ẩu, thiết kế không hợp lý là nguyên nhân gây nên thiệt hại. Ở địa bàn ven biển mà mái tôn chỉ được chằng qua bằng mấy lập là sắt, thậm chí có nhà không gia cố gì.
 
Bão lùa vào cứ thế bóc dần tôn trên mái. Rất may trước khi bão vào, hàng trăm người tại các khu nhà liền kề này đã kịp sơ tán. Hiện đơn vị thi công đang gia cố những thanh sắt gắn chắn vào xà gồ trên mái trước khi đổ bê-tông. Nhiều người dân tại đây cho rằng: “Nếu ngày xây nhà thi công kiên cố như vậy làm gì có chuyện bão bóc hết tôn trên mái”. Anh Lê Vũ, Giám đốc Công ty CP Lê Vũ, đơn vị chịu trách nhiệm khôi phục các dãy nhà liền kề sau bão cho hay: Với việc chần bê-tông cốt thép trên mái, nhất là đầu từng ngôi nhà, thiết kế hiên rời, bão lớn chỉ có thể làm đổ cả nhà, chứ tốc mái chắc chắn không xảy ra.          

Hư hỏng nghiêm trọng nhất do bão số 9 phải kể đến, đó là kè bờ biển dọc đường Nguyễn Tất Thành và vỉa hè phía đông của đường này. Sóng biển đánh tơi tả ít nhất 14 đoạn kè bằng bê-tông, công trình trước đó người ta vẫn cho rằng độ bền vĩnh cửu. Cùng theo đó, sóng bóc gần như toàn bộ nền vỉa hè phía đông đường Nguyễn Tất Thành.

Thiệt hại ở công trình này ước tính hàng chục tỷ đồng. Cho dù các cơ quan chịu trách nhiệm về thiết kế, thi công cố tình biện minh thiệt hại là do bão quá lớn, song dư luận đều cho rằng chất lượng công trình là nguyên nhân gây nên sự cố hi hữu này. Ai chịu trách nhiệm về những tổn thất quá lớn này?

Do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu toàn cầu, thiên tai ngày càng tàn khốc hơn. Các công trình công cộng chỉ có thể an toàn trước bão lũ khi hôm nay, những người có trách nhiệm dám nhìn thẳng vào sự thật, dám nhận trách nhiệm, tìm đúng nguyên nhân, không né tránh, không đổ cho thiên tai. Có như vậy, các công trình tiếp theo mới đủ sức chống chọi với bão lũ cường độ lớn. 

Bài và ảnh: NGUYỄN CẦU