Theo số liệu báo cáo của các địa phương, cả nước hiện có 31.211 di tích lịch sử - văn hóa (31.581 di tích thành phần). Trong tổng số 31.581 di tích thành phần, có 15.324 di tích (49%) có số liệu thu, chi tiền công đức, tài trợ.
Tổng số tiền thực thu trong năm 2023 là 4.100 tỷ đồng (không bao gồm các khoản công đức, tài trợ bằng hiện vật, công trình xây dựng; tiền công đức, tài trợ cho hoạt động tôn giáo của tổ chức tôn giáo). Trong đó số thu tại các di tích là cơ sở tín ngưỡng 3.062 tỷ đồng (75%). Số thu tại các di tích là cơ sở tôn giáo 1.038 tỷ đồng (25%).
Tổng số chi tiền công đức trong năm 2023 là 3.612 tỷ đồng. Trong đó chi quản lý là 445 tỷ đồng (12%); chi hoạt động lễ hội 692 tỷ đồng (19%); chi tu bổ, tôn tạo di tích 1.643 tỷ đồng (46%); các khoản chi tuyên truyền, bảo đảm an ninh trật tự, phòng, chống cháy nổ, bảo vệ môi trường, cải tạo, nâng cấp, xây dựng mới các công trình phụ trợ tại di tích 542 tỷ đồng (15%); chi hoạt động từ thiện, nhân đạo 290 tỷ đồng (8%).
Theo Bộ Tài chính, trong điều kiện cân đối ngân sách nhà nước gặp nhiều khó khăn, chi ngân sách dành cho lĩnh vực văn hóa hàng năm còn khiêm tốn, thì tiền công đức, tài trợ tại các di tích lịch sử - văn hóa là nguồn tài chính rất quan trọng, đã và đang đóng góp tích cực cho việc bảo tồn phát huy giá trị di sản văn hóa nói riêng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước nói chung.
Thế nhưng, còn có một số vấn đề như đa số báo cáo của địa phương cho rằng số liệu báo cáo thu, chi tiền công đức, tài trợ của các di tích, kể cả di tích xếp hạng quốc gia đặc biệt mới chỉ phản ánh một phần, chưa đầy đủ. Tại các di tích là đền, chùa có đặt đĩa, đặt khay trên các ban thờ khiến du khách đặt nhiều loại tiền lộn xộn, không chỉ làm mất đi sự tôn nghiêm, thanh tịnh nơi thờ tự mà còn gây lòng tham cho người khác. Theo Thông tư 04/2023/TT-BTC, các khoản tiền trên được thu gom để kiểm đếm và sử dụng chung cho việc bảo vệ, phát huy giá trị di tích và lễ hội; trong đó có chi thù lao cho người trông coi, bảo vệ di tích và chi mua hương, hoa, lễ vật, đèn nhang tại di tích. Tuy nhiên, việc thực hiện tại những di tích chưa lắp camera có bảo đảm minh bạch hay không hoàn toàn phụ thuộc vào ý thức tự giác của người đại diện di tích.
Việc quản lý tiền công đức, tài trợ tại không ít di tích cũng được Bộ Tài chính đánh giá là "chưa chặt chẽ, tiềm ẩn rủi ro, để thất thoát, trộm cắp". Một số di tích giao tiền cho cá nhân giữ, đứng tên gửi tiết kiệm, cho các cá nhân vay, đã có trường hợp bị lừa nhiều tỷ đồng.
Khác với hoạt động từ thiện; thì xưa nay, với người làm công đức, sau khi đã công đức là hầu như không quan tâm số tiền này sẽ được sử dụng ra sao. Lợi dụng tâm lý này, một số đối tượng đã trục lợi tiền công đức; sử dụng tiền công đức vào những việc bất minh. Vì vậy, làm sao để hạn chế những “lỗ hổng” này, để tiền công đức được các di tích lịch sử - văn hóa sử dụng đúng đắn, đúng mục đích, đúng quy chế, là điều cơ quan chức năng cần xem xét.
