Lỗ hổng pháp luật có thể làm “mất tích” Hãng phim truyện?

(PLO) - Theo Luật sư Nguyễn Văn Tuấn – Giám đốc Hãng luật TGS Law Firm, một chuyên gia về các vấn đề cổ phần hóa (CPH) doanh nghiệp (DN), thì với một hãng phim đã tồn tại gần 60 năm, có nhiều đóng góp lớn cho điện ảnh nước nhà, việc bị định giá là 0 đồng một cách phũ phàng cho thấy những thiếu sót của các quy định pháp luật khi bề dày lịch sử cũng như những giá trị lớn lao mà hãng phim mang lại không được công nhận. 

Đối với vấn đề đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận trong thời gian gần đây là việc định giá thương hiệu Hãng phim truyện Việt Nam bằng 0 trong tiến trình cổ phần hóa Hãng phim truyện Việt Nam, theo ông, việc định giá thương hiệu Hãng phim truyện như vậy có hợp lý không?

- LS. Nguyễn Văn Tuấn: Trong hệ thống các văn bản pháp quy của Nhà nước hiện nay, việc định giá thương hiệu được quy định tại Nghị định 59/2011/NĐ-CP ngày 18/7/2011 về chuyển DN 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần và tại Thông tư 127/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 5/9/2014 hướng dẫn xử lý tài chính và xác định giá trị DN khi thực hiện chuyển DN 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần.

Luật sư Nguyễn Văn Tuấn
Luật sư Nguyễn Văn Tuấn

Theo Khoản 1 Điều 32 Nghị định 59/2011/NĐ-CP, giá trị lợi thế kinh doanh của DN CPH gồm giá trị thương hiệu, tiềm năng phát triển. Trong đó,  khoản 7 Điều 18 Thông tư 127/2014/TT-BTC xác định “giá trị thương hiệu được xác định trên cơ sở các chi phí thực tế cho việc tạo dựng và bảo vệ nhãn hiệu, tên thương mại trong quá trình hoạt động của DN trước thời điểm xác định giá trị DN 5 năm, bao gồm chi phí thành lập DN, chi phí đào tạo nhân viên, chi phí quảng cáo, tuyên truyền trong và ngoài nước để quảng bá, giới thiệu sản phẩm, giới thiệu công ty; xây dựng trang web.” 

Như vậy, theo quy định của pháp luật hiện hành thì nếu như trong vòng 5 năm kể từ trước thời điểm xác định giá trị DN, Hãng Phim truyện Việt Nam không chứng minh có các chi phí thành lập DN, chi phí đào tạo nhân viên, chi phí quảng cáo, giới thiệu sản phẩm, giới thiệu công ty, xây dựng trang web… thì việc xác định giá trị thương hiệu bằng 0 là không trái quy định của pháp luật. 

Tuy nhiên, với một hãng phim đã tồn tại gần 60 năm, có nhiều đóng góp lớn cho điện ảnh nước nhà bị định giá là 0 đồng một cách phũ phàng như vậy cũng cho thấy những thiếu sót của các quy định pháp luật khi bề dày lịch sử cũng như những giá trị lớn lao mà hãng phim mang lại không được công nhận. Trong suốt quá trình hoạt động, hãng phim đã cho ra đời nhiều bộ phim kinh điển, làm rạng danh điện ảnh nước nhà như “Con chim vành khuyên”, “Chị Tư Hậu”, “Vĩ tuyến 17 ngày và đêm”, “Em bé Hà Nội”, “Bao giờ cho đến tháng Mười”... và còn rất nhiều bộ phim đã trở thành liều thuốc tinh thần cho quân và dân ta trong suốt 2 cuộc kháng chiến trường kỳ, ghi dấu ấn sâu đậm trong lòng hàng triệu người dân Việt Nam. Có thể thấy, hơn 400 tác phẩm điện ảnh của Hãng phim thực sự là kết tinh của cả tài năng, tâm huyết, mồ hôi nước mắt, thậm chí là máu của biết bao thế hệ nghệ sĩ suốt hơn nửa thế kỷ.

Sử dụng hơn 5.000m2 “đất vàng” sát Hồ Tây, tuy nhiên, giá trị khi định giá của Hãng phim truyện chỉ khoảng 20 tỷ đồng, do đất của Hãng phim là đất thuê của Nhà nước nên không được tính vào giá trị DN trước khi CPH. Điều này có đúng không, thưa Luật sư?

- Theo Luật Ðất đai 2013, Nhà nước chỉ giao đất có thu tiền sử dụng đất đối với đất ở, còn các trường hợp khác phải trả tiền thuê đất theo 2 cách là trả tiền thuê đất 1 lần hoặc trả tiền thuê đất hàng năm. 

Điểm 6 khoản 6 Điều 1 Nghị định 189/2013/NĐ-CP ngày 20/11/2013 của Chính phủ về CPH DNNN quy định: “Đối với diện tích đất thuê theo phương thức trả tiền thuê đất hàng năm, DN được tiếp tục thực hiện thuê đất trả tiền hàng năm theo quy định của pháp luật hiện hành và không tính tiền thuê đất vào giá trị DN”.

Như vậy, diện tích đất của Hãng phim truyện Việt Nam thuê theo phương thức trả tiền thuê đất hàng năm nên không được đưa vào định giá giá trị DN theo quy định của pháp luật.

Tuy nhiên, theo tôi, rõ ràng việc không định giá đất thuê trong quá trình CPH sẽ gây nên việc thất thoát tài sản của Nhà nước bởi các DN sẽ lợi dụng kẽ hở này để “ôm” toàn bộ diện tích đất đang quản lý nhằm trục lợi, và mặc dù họ không có khả năng phát triển ở lĩnh vực của DN đang được CPH, nhưng vẫn muốn nắm quyền thâu tóm DN này.

Nhiều ý kiến cho rằng cần tính đến lợi thế của đất tại các địa điểm vàng khi định giá DN. Hiện trong luật đã có quy định này chưa?  Và vấn đề này cần được hiểu như thế nào, thưa ông?

- Pháp luật chưa có các quy định liên quan đến lợi thế của đất khi định giá, trong khi đó hiện nay có rất nhiều DN đang được quản lý sử dụng hàng loạt địa điểm “đất vàng” có giá trị  trị trường lên tới hàng ngàn tỷ đồng nhưng lại có giá trị DN “bèo bọt”. Rõ ràng đã có một khoảng chênh lệch rất lớn giữa giá trị thực tế và giá trị DN được định giá theo quy định pháp luật, và ai có thể chắc chắn rằng những lợi thế mà quỹ đất mang lại sẽ không rơi vào tay của các cổ đông. Những lợi thế từ đất luôn là một tiêu chí hàng đầu mà các nhà đầu tư quan tâm. Việc CPH mà không tính tới lợi thế từ đất chắc chắn sẽ không đảm bảo tính khách quan, làm thất thoát tài sản của Nhà nước bởi chính Nhà nước đang tự trao cho các cổ đông những giá trị vô cùng lớn trên diện tích đất mà họ đang sử dụng.

Được biết, Chính phủ đã giao cho Bộ Tài chính chủ trì xây dựng dự thảo Nghị định mới về chuyển DN nhà nước thành công ty cổ phần. Nghị định này đang được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện nâng cao hiệu quả hoạt động của DN nói chung và chuyển đổi DN 100% vốn nhà nước thành công ty cổ phần nói riêng trong thời gian tới có hiệu quả, ngăn chặn thất thoát vốn, chống tham nhũng, tiêu cực trong CPH, trong đó đặc biệt quy định tính giá trị lợi thế quyền được thuê đất, được giao đất vào giá trị DN khi CPH DN nhà nước.

Nhiều ý kiến cho rằng, việc mua Hãng phim truyện nằm trên diện tích hơn 5.000m2 đất với mức giá hơn 32 tỷ đồng là quá rẻ. Dựa trên những căn cứ pháp luật, ông đánh giá như thế nào về việc CPH này?

- Thực chất sự việc sẽ không trở nên căng thẳng nếu như việc CPH đảm bảo được lợi ích của các công nhân viên chức đang làm việc tại đây.  Có thể thấy, những lỗ hổng pháp luật chưa được hoàn thiện liên quan đến việc định giá cũng khiến cho vấn đề này gặp nhiều khó khăn và bức xúc. Việc CPH nhằm khôi phục và  phát triển Hãng phim nhưng lại giao cho một đơn vị không có chuyên môn về lĩnh vực này là Tổng công ty Vận tải thủy (Vivaso) dường như khiến cho việc CPH khó có thể đạt được mục tiêu và có nguy cơ làm Hãng phim “mất tích” trên thực tế.

Cám ơn ông!

Đọc thêm

Quyết liệt thực hiện các dự án nguồn điện

Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng được yêu cầu hoàn thành sớm hơn dự kiến 6 tháng. (Ảnh: EVN)
(PLVN) - Theo báo cáo mới nhất, hiện hầu như tất cả các dự án trong Quy hoạch điện VIII đều đang bị chậm tiến độ, do đó, Bộ Công Thương đã có những động thái dứt khoát với những dự án này.

Loạt đơn từ nhiệm của các lãnh đạo ngân hàng ngay đầu năm mới

Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) là một trong những ngân hàng có biến động về nhân sự cấp cao (Ảnh minh hoạ).
(PLVN) -  Những ngày đầu năm 2025, thị trường tài chính chứng kiến loạt biến động khi nhiều lãnh đạo cấp cao tại các ngân hàng lớn đồng loạt từ nhiệm. Từ Phó tổng giám đốc đến Kế toán trưởng, các lý do đưa ra là "theo nguyện vọng cá nhân" hoặc để chuyển sang đảm nhận vị trí mới.

Tổng cục Hải quan: Đồng lòng, chung sức hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát

20 căn nhà trị giá 1,8 tỷ đồng đã được trao cho các hộ nghèo, cận nghèo huyện Tân Biên. (Ảnh: T.D)
(PLVN) - Vừa qua, Tổng cục Hải quan phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tây Ninh tổ chức Lễ bàn giao nhà đại đoàn kết cho 20 hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn Trung ương và hộ nghèo theo chuẩn nghèo tỉnh trên địa bàn huyện Tân Biên năm 2024, góp phần cùng địa phương xóa nhà tạm, nhà dột nát.

GDP năm 2024 ước tăng 7,09%

Bà Nguyễn Thị Hương - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê thông tin về số liệu thống kê kinh tế xã hội năm 2024
(PLVN) - Theo công bố, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý IV/2024 ước tính tăng 7,55% so với cùng kỳ năm trước. GDP cả năm duy trì xu hướng quý sau cao hơn quý trước (quý I tăng 5,98%, quý II tăng 7,25%, quý III tăng 7,43%).

Nỗ lực vượt khó, NHCSXH đạt nhiều thành tựu nổi bật trong năm 2024

Nguồn vốn chính sách đã và đang hỗ trợ hộ nghèo phát triển kinh tế bền vững.
(PLVN) -  Năm 2024, thiên tai, bão lũ và biến đổi khí hậu gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống kinh tế - xã hội của nhiều tỉnh, thành; các hộ nghèo và nhóm yếu thế chịu thiệt hại nặng nề cả về vật chất lẫn tinh thần. Tuy nhiên, dưới sự lãnh đạo của Đảng, Quốc hội và Chính phủ, cùng sự hỗ trợ tích cực từ các bộ, ngành và chính quyền địa phương, Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ chính trị được giao, khẳng định vai trò nòng cốt trong việc hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới.

Làm gì để hỗ trợ lao động trước “làn sóng” AI?

AI đã giúp tự động hóa nhiều quy trình, giảm thiểu sai sót và tăng hiệu suất lao động nhưng cũng khiến nhiều công việc truyền thống biến mất. (Ảnh: CP)
(PLVN) - Trong thời đại Cách mạng công nghiệp 4.0, trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang thay đổi cách con người làm việc. Bên cạnh cơ hội, AI đặt ra những thách thức không nhỏ đối với người lao động, đặc biệt là nhóm lao động thủ công và những người ít có khả năng thích ứng với sự thay đổi nhanh chóng của công nghệ. Để đảm bảo không ai bị bỏ lại phía sau, điều cần làm là triển khai các phương án hỗ trợ người lao động ngay từ bây giờ.

Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai thăm, làm việc với Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai

Quang cảnh buổi làm việc
(PLVN) - Nhằm nắm bắt tình hình hoạt động sản xuất, kinh doanh cũng như lắng nghe những tâm tư, nguyện vọng từ doanh nghiệp, chiều ngày 03/01, tại TP Pleiku, Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Rah Lan Chung đến thăm và làm việc với lãnh đạo Tập đoàn Hoàng Anh Gia Lai (HAGL). Chủ tịch HĐQT HAGL Đoàn Nguyên Đức và Tổng Giám đốc Nguyễn Xuân Thắng đã tiếp Đoàn.

Chuẩn bị nguồn nhân lực cho dự án điện hạt nhân Ninh Thuận

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên chủ trì Hội nghị phát triển nguồn nhân lực khoa học và công nghệ phục vụ chương trình điện hạt nhân. (Ảnh: TTXVN)
(PLVN) - Đào tạo nguồn nhân lực cho điện hạt nhân cần có sự chuẩn bị hàng chục năm, hoặc hơn trước khi đưa nhà máy điện hạt nhân được đưa vào vận hành. Do đó, việc chuẩn bị nguồn nhân lực cho dự án điện hạt nhân Ninh Thuận đang được các đơn vị liên quan khẩn trương thực hiện.

Doanh nghiệp cần lưu ý những chính sách mới của Singapore

Ảnh minh họa
(PLVN) - Theo Thương vụ Việt Nam tại Singapore, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam cần đặc biệt lưu ý các chính sách mới của Singapore, bao gồm quy định về sản phẩm thịt, trứng chế biến và mức phí cấp phép nhập khẩu, nhằm tránh vi phạm quy định sở tại.