Một bản án thiếu nhiều căn cứ
Trong nhiều bài báo trước, Báo Pháp luật Việt Nam đã thẳng thắn chỉ ra hàng loạt sai phạm tố tụng nghiêm trọng và rất nghiêm trọng của các cấp tòa huyện Bảo Thắng và tỉnh Lào Cai khi xử lý vụ kiện giữa Cty Đông Nam Á và Cty Bao bì (Khu công nghiệp Tằng Loỏng - Lào Cai).
Vụ kiện bị nhiều lần kháng nghị, 8 lần mở tòa, 3 lần hủy án, nhưng phiên xử phúc thẩm ngày 26/11/2019, của TAND tỉnh Lào Cai vẫn cố tình nối dài vi phạm khi khép lại vụ kiện bằng một bản án không đúng bản chất, thiếu căn cứ, có dấu hiệu bỏ lọt đối tượng hình sự, tiếp tục gây thiệt hại nghiêm trọng cho đương sự.
Năm 2008, theo Hợp đồng 66/HĐKT thì Cty Bao Bì bán cho Cty Đông Nam Á 8.000 thùng phuy trị giá 4,7 tỷ đồng, số thùng phuy trên được giao thành 3 đợt. Nhưng 5 năm sau, Cty Bao bì kiện Cty Đông Nam Á ra tòa khi cho rằng phía Bao bì vẫn còn nợ lại 1,01 tỷ đồng từ đợt giao hàng thứ 2. Chứng cứ là có một “Văn bản xin hoãn thời gian trả nợ đến 30/9/2011” (đề ngày 15/02/2010) mà Cty Bao bì mới tìm thấy trong hồ sơ lưu, với nội dung Cty Đông Nam Á xin khất nợ vì đang gặp khó khăn về tài chính.
“Văn bản xin khất nợ” được giám định hình sự Bộ Công an kết luận là khống chỉ (con dấu và chữ kỹ có trước, nội dung có sau), tức giả mạo, nhưng TAND huyện Bảo Thắng vẫn cố tình coi đó là “chứng cứ sống”, tuyên buộc Đông Nam Á phải trả cho Bao bì hơn 2 tỷ đồng (cả gốc và lãi) tại phiên sơ thẩm 2015.
Kháng nghị của VKSND tỉnh Lào Cai kháng nghị hủy án sơ thẩm lần thứ 4 |
Một loạt vi phạm tố tụng như thu thập chứng cứ không đầy đủ, sai án phí, sai quy trình tố tụng… nên án bị hủy. Nhiều lần xử phúc thẩm, rồi hủy án, rồi lại sơ thẩm, thậm chí vụ kiện đã đi lên tận Tòa án Cấp cao tại Hà Nội, chỉ rõ những sai phạm tố tụng, xác định “Văn bản xin khất nợ” kia không đủ căn cứ pháp lý, nhưng tòa Bảo Thắng khi xử sơ thẩm lần 3 (tháng 8/2019) vẫn cố tình khẳng định nó có giá trị.
Phiên xử phúc thẩm ngày 26/11/2019, TAND tỉnh Lào Cai xác định vụ kiện kinh tế (tranh chấp thương mại) đã hết thời hiệu, nhưng chấp nhận kháng cáo của Cty Bao bì khi đánh giá rằng Cty ĐNA đã nhận hàng của Cty Bao bì, đã sử dụng tài sản này, và phải trả tiền mua. Hóa đơn thu, chi, chứng từ gốc (liên quan lần giao hàng thứ 2) do phía Cty ĐNA không xuất trình được, nên nay buộc Cty ĐNA vẫn phải có nghĩa vụ trả nợ.
Một khoản nợ vô lý
Việc lưu trữ hóa đơn, chứng từ những năm 2008-2009 do thời gian quá lâu, nên gặp nhiều hạn chế đối với Cty ĐNA. Nhưng thực tế, Cty ĐNA đã cấn trừ hơn 1,01 tỷ đồng từ một hợp đồng khác cho Cty Bao bì, và giấy tờ liên quan sự việc này đã bị một số đối tượng xấu biển thủ. Thậm chí phía ĐNA còn trưng ra Biên bản thanh lý Hợp đồng mua bán năm 2008 thể hiện đã giao đủ tiền mua hàng cho Cty Bao bì (bản công chứng), song không được tòa chấp nhận.
Bản gốc của Biên bản thanh lý này cũng bị các đối tượng xấu thủ tiêu. Cty ĐNA đã có đơn tố cáo hành vi hình sự này đến Công an tỉnh Lào Cai nhưng không được phía Công an thụ lý. Tất cả các cấp tòa xử vụ kiện này cũng cố tình bỏ lọt dấu hiệu hình sự này.
Giai đoạn năm 2008-2011, Cty ĐNA chưa từng nợ, cầm cố, vay mượn tài sản gì của Cty Bao bì, thậm chí còn mua hàng của Cty Bao bì trị giá lên đến hàng chục tỷ đồng. Ngay trong biên bản đối chiếu công nợ năm 2009 giữa hai bên cũng không đề cập gì việc nợ nần. Việc phải nợ lại 1,01 tỷ đồng là không phù hợp với thực tế - nhận định của Tòa án cấp cao tại Hà Nội.
Theo luật sự Trần Thái Dương (Đoàn LS TP.HCM), đáng ra tòa cần nhận rõ không đủ chứng cứ xác nhận Cty ĐNA nợ tiền Cty Bao bì thì cần tuyên đình chỉ vụ kiện, nhưng tòa đã cố tình tuyên bên nguyên thắng kiện, buộc Cty ĐNA phải trả cho Cty Bao bì hơn 1,01 tỷ đồng - tiếp tục nối dài những vi phạm tố tụng từ vết xe đổ của các cấp tòa trước.
Thậm chí, tòa này còn bác cả kháng nghị của Viện KSND tỉnh Lào Cai (kháng nghị toàn bộ bản án trước đó của tòa Bảo Thắng), không đánh giá và thu thập đủ chứng cứ cần thiết, không quan tâm đến những tình tiết quan trọng của giao dịch giữa hai Cty, và đặc biệt không màng tới những dấu hiệu hình sự đã tác động nguy hiểm đến bản chất vụ kiện.
Tiếp tục bỏ lọt dấu hiệu hình sự
Cty ĐNA đã nhiều lần trình bày với tòa và có đơn đến Cơ quan điều tra, tố cáo đối tượng Bùi Đức Đoàn - từng là người của Cty Bao bì đã biển thủ một số giấy tờ, hóa đơn, chứng cứ quan trọng liên quan Hợp đồng 66, và cũng tố cáo ông Đỗ Anh Tuấn - Giám đốc Cty Bao bì hiện nay, ông Hoàng Văn Quang - nguyên Kế toán trưởng Cty Đông Nam Á, đã cùng nhau ngụy tạo ra “Văn bản xin khất nợ” nhằm trục lợi sai trái, nhưng tòa án không đánh giá đây là dấu hiệu hình sự, không chuyển vụ việc sang cơ quan Công an.
Tòa án Nhân dân Bảo Thắng là nơi "phát lộ" nhiều sai phạm tố tụng nghiêm trọng |
Trình bày tại tòa và nói với PV Báo PLVN, chính ông Đỗ Văn Phúc - Giám đốc Cty Bao bì giai đoạn năm 2008-2010, cũng khẳng định chưa từng nhận được “Văn bản xin khất nợ” do Cty Đông Nam Á chuyển đến.
Cty ĐNA cũng đã tố cáo đối tượng Phạm Văn Mạnh - nguyên Phó GĐ Sở điện lực Lào Cai, người sáng lập Cty Bao bì, đã từng lập giấy tờ khống nhằm chiếm đoạt biển số (biển đẹp) của ông. Cũng theo tố cáo của ông, năm 2009 đối tượng Mạnh đã cầm đầu 12 đối tượng là “dân xã hội” đến uy hiếp ông nhằm đưa Mạnh vào danh sách cổ đông, khiến lái xe của ông Dũng đã phải chống trả quyết liệt mới có thể đưa ông chủ của mình lên tàu thoát thân. Năm 2010, đối tượng Mạnh cho 15 tên côn đồ dùng xe tải húc đổ cổng Cty Đông Nam Á, đe dọa cán bộ công nhân viên Cty, tấn công kho hàng và cướp đi 80 thùng phuy đựng hàng… Nhưng CQĐT Công an tỉnh Lào Cai vẫn không vào cuộc.
Phó Chủ tịch huyện Văn Bàn có nhiều khuất tất
Kiểm toán tài chính của Cty Đông Nam Á mới đây cho thấy ông Hoàng Văn Quang (sinh 1976, quê Cẩm Khê, Phú Thọ), hiện là Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Bàn, Lào Cai, nguyên là Kế toán trưởng Cty này giai đoạn 2006-2009 đã có nhiều khuất tất nghiệp vụ.
Ông Trần Việt Dũng, Chủ tịch HĐQT-Giám đốc Cty Đông Nam Á xác nhận đã kỹ sẵn nhiều văn bản, công văn, giấy tờ cho Kế toán trưởng Hoàng Văn Quang tiện lợi trong công việc giao dịch khi ông thường xuyên phải đi công tác xa. Theo ông, đây chính là kẽ hở cho Hoàng Văn Quang và kẻ xấu chế tác “văn bản khất nợ” nói trên, đặc biệt là sự biến mất của một số giấy tờ quan trọng chứng minh Cty Đông Nam Á đã thanh lý hợp đồng, không còn nợ nần gì với Cty Bao bì. Thậm chí ông Quang có dấu hiệu biển thủ hơn 1 tỷ đồng - chính là khoản tiền mà Cty đã cấn trừ cho đối tác.
Bà Nguyễn Thị Tuyến, nhân viên kế toán Cty Đông Nam Á (từ thời đó đến nay), cũng xác nhận ông Quang đã nhiều lần sử dụng văn bản khống chỉ để “phù hợp hóa” công tác tài chính của Cty. Bà khẳng định ông Quang đã chiếm giữ nhiều giấy tờ quan trọng về kế toán và tài chính khi rời khỏi Cty này, không bàn giao. Cty sau đó đã cho người đi tìm ông Quang nhiều năm nhưng không rõ ông này đã làm gì, ở đâu. Gần đây, bất ngờ khi biết ông Quang là Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Bàn, Cty đã yêu cầu ông Quang trở lại để giải quyết nhiều tồn đọng về tài chính, nhưng ông này lần tránh, không thực hiện. Đây cũng chính là căn nguyên khiến Cty Đông Nam Á đã không có được văn bản gốc để trình ra tòa để chứng tỏ Cty không nợ nần gì với Cty Bao bì.
Quá trình công tác của ông Quang hiện cũng để lại nhiều nghi vấn. Hồ sơ cán bộ của ông này cho thấy từ năm 2006-2009 ông làm Kế toán Cty Đông Nam Á, nhưng chỉ một năm rưỡi (từ cuối tháng 12/2007-6/2009) ông Quang đã kịp có “bằng tốt nghiệp đại học chính quy” của Học viện Tài chính Hà Nội (văn bằng số A364530 do GS-TS Ngô Thế Chi, Giám đốc học viện ký cấp ngày 4/8/2009).
Bằng tốt nghiệp có nhiều dấu hiệu khuất tất của ông Hoàng Văn Quang |
Trao đổi với PLVN, ông Trần Việt Dũng - Giám Cty Đông Nam Á, cho biết giai đoạn từ 12/2007-6/2009, kế toán Hoàng Văn Quang chưa từng đề xuất với Cty việc đi học Đại học Tài chính ở Hà Nội, và cũng chưa từng có chuyện “Cty tạo điều kiện cho đi học” như vậy. Kế toán Quang giai đoạn này làm việc thường xuyên ở Cty và sống tại Tp.Lào Cai, cho nên việc anh này có bằng tốt nghiệp ĐH chính quy của Học viện Tài chính Hà Nội cấp năm 2009 là rất bất thường.
Năm 2011 ông Quang còn là nhân viên thử việc tại Sở Tài chính Lào Cai, nhưng đầu năm 2020 ông đã là Phó chủ tịch huyện Văn Bàn. Thăng tiến “thần tốc” và dấu hiệu đáng ngờ về văn bằng của ông Quang hiện đã được UBKT Tỉnh ủy Lào Cai tiến hành xác minh theo công văn đề nghị của báo PLVN mới đây.
Trả lời phỏng vấn các nhà báo tại phòng làm việc, ông Quang cố ý né tránh mọi vấn đề được đặt ra về trách nhiệm công tác tài chính đối với Cty Đông Nam Á, nói rằng “không biết, không trách nhiệm, không liên quan và không nhớ gì”. Chi tiết Cty Bao bì chuyển trả cho Cty Đông Nam Á 4 tỷ đồng (trong tổng số 5 tỷ đồng từ Hợp đồng 50 do hợp đồng này không thành công), nhưng Hoàng Văn Quang chỉ nhập vào thủ quỹ 3,76 tỷ đồng, vậy 240 triệu đồng còn lại đã đi đâu, ông Quang nói rằng không nhớ nữa. Tuy nhiên ông Quang lại “lộ” ra quan điểm rằng “tôi đã nhiều lần khuyên bảo hai ông Dũng và Mạnh ngồi lại với nhau mà giải quyết”...
Cty ĐNA tiếp tục gánh chịu hàng loạt thiệt hại do tổn thất vật chất, uy tín khi phải theo hầu kiện khổ sở cả thập kỷ qua. Nhưng được biết, mới đây Cơ quan điều tra Viện KSND Tối cao đã vào cuộc xác minh tất cả những dấu hiệu hình sự và xâm phạm hoạt động tư pháp của các cấp tòa ở tỉnh Lào Cai liên quan vụ kiện. Một số đối tượng liên quan đã được triệu tập để làm rõ nhiều nội dung.
Đánh giá vụ kiện, ông Lưu Bình Nhưỡng - đại biểu Quốc hội, phát biểu trên Truyền hình Việt Nam mới đây, cho rằng điệp khúc hủy án “lên lên, xuống xuống như giã gạo cho thấy năng lực, trình độ cấp tòa sơ thẩm rất có vấn đề, và đang gây xói mòn lòng tin của nhân dân vào hệ thống tố tụng. Và cần có phán quyết đi đến chấm dứt vụ kiện.