Liên kết “4 nhà” tạo đà cho nông dân phát triển sản xuất

Trong những năm qua, Hội Nông dân Hải Phòng tích cực trong vai trò cầu nối giúp nông dân thực hiện liên kết “4 nhà” (Nhà nước, nhà  nông, nhà khoa học, doanh nghiệp), góp phần tạo điều kiện cho nông dân các vùng ngoại thành sản xuất kinh doanh, vươn lên làm giàu.Từ năm 2002 đến năm 2007, toàn thành phố có hơn 37 nghìn hộ nông dân đạt tiêu chí hộ nông dân sản xuất giỏi các cấp.

Hội tạo điều kiện cho nông dân vay vốn ủy thác qua các ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ngân hàng Chính sách xã hội, Quỹ hỗ trợ nông dân…Trong 5 năm từ năm 2003 đến năm 2007, nguồn vốn Hội giúp nông dân vay qua các ngân hàng lên tới hơn 895 tỷ đồng. Nông dân được tiếp cận nguồn vốn vay với các thủ tục dễ dàng, đơn giản, thuận tiện. Nếu nông dân có dự án phát triển kinh tế lớn có thể vay tối đa 20 triệu đồng. Hầu hết các hộ nông dân vay vốn mức trung bình 5- 10 triệu đồng để đầu tư phát triển sản xuất nhỏ.

Hội Nông dân Hải Phòng còn tích cực giúp nông dân tiếp cận với các nhà doanh nghiệp. Một trong những nhà doanh nghiệp sát cánh với bà con nông dân là Công ty TNHH VIC. Những năm qua, Công ty cung cấp thức ăn chăn nuôi bảo đảm chất lượng giúp bà con phát triển chăn nuôi. Công ty có trách nhiệm cao trong việc hỗ trợ kỹ thuật giúp bà con, bố trí đội ngũ cán bộ thú y  lưu động có trình độ chuyên môn tư vấn kịp thời giúp bà con khi gặp vướng mắc trong chăn nuôi. Công ty còn tích cực thực hiện các chương trình hoạt động xã hội từ thiện thiết thực với nông dân như ủng hộ kinh phí xóa nhà tranh vách đất, mua thẻ bảo hiểm cho nông dân, trao học bổng cho sinh viên nghèo với kinh phí từ năm 2004 đến nay là gần 700 triệu đồng. Cùng với VIC, nhiều doanh nghiệp khác như Công ty supe phốt phát Lâm Thao, Công ty vật tư nông nghiệp…có quan hệ mật thiết với nông dân trong các chương trình vay tín chấp vật tư nông nghiệp chậm trả. Trong 5 năm gần đây, Hội Nông dân các cấp giúp 16971 nông dân vay tín chấp 8314 tấn đạm, lân, kali để phát triển sản xuất. Gần đây, Hội còn phối hợp với Công ty cổ phần Hương Nam triển khai chương trình trồng gấc xuất khẩu.

Nhằm giúp bà con phát triển sản xuất, Hội Nông dân Hải Phòng phối hợp với các nhà khoa học hướng dẫn chuyển giao kỹ thuật đến nông dân. Trong những năm qua, Hội phối hợp với Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Trung tâm khuyến nông, khuyến ngư …tổ chức tập huấn khoa học kỹ thuật giúp nông dân áp dụng vào sản xuất. Trong 5 năm (2003 -2007), Hội tổ chức 6788 lớp tập huấn khoa học kỹ thuật thu hút 627.369 lượt hộ nông dân tham gia. Đối với những mô hình sản xuất thử nghiệm của bà con nông dân, Hội không chỉ giúp bà con tập huấn kỹ thuật mà còn liên kết với các nhà khoa học tổ chức hội thảo đầu bờ đánh giá hiệu quả sản xuất.

Nhờ mô hình liên kết “4 nhà”, nông dân Hải Phòng có nhiều chuyển biến tích cực trong sản xuất. Ở xã Khởi Nghĩa (Tiên Lãng), một vùng quê nghèo thuần nông trước đây chủ yếu canh tác lúa và rau màu truyền thống, đời sống của hầu hết nông dân gặp khó khăn. 3 năm gần đây, Khởi Nghĩa có nhiều đổi thay rõ nét. Các trang trại chăn nuôi lớn mọc lên “như nấm sau mưa”, các vùng sản xuất nông sản hàng hóa được hình thành …Ông Nguyễn Văn Dim, Chủ tịch UBND xã Khởi Nghĩa cho biết: Hiện địa phương có hơn 30 trang trại nuôi gà theo quy mô lớn từ 3000 con trở lên gia công cho công ty CP Group. Để hình thành các trang trại này, sự liên kết 4 nhà là yếu tố quan trọng, bởi hầu hết những nông dân phát triển trang trại trên địa bàn xã đều không có vốn. Mỗi trang trại đầu tư trung bình 200 triệu đồng hoàn toàn nhờ vào vốn vay ngân hàng; nông dân phát triển trang trại được tập huấn kỹ thuật, được bao tiêu sản phẩm đầu ra. Bà con yên tâm sản xuất và sau khi trừ chi phí, mỗi năm trang trại cho thu nhập hơn 30 triệu đồng. Không chỉ nông dân xã Khởi Nghĩa được hưởng lợi nhờ mô hình liên kết “4 nhà”, các vùng chuyên canh rau, hoa, cây xuất khẩu, mô hình trang trại tổng hợp phát triển mạnh tại các huyện như An Dương, Thủy Nguyên, An Lão….

Cùng với những kết quả bước đầu đạt được, mô hình liên kết “4 nhà” ở Hải Phòng những năm qua còn một số hạn chế. Ông Phạm Hùng Mạnh, trưởng Ban kinh tế của Hội Nông dân Hải Phòng khẳng định: “Mặc dù có liên kết giữa nông dân và các nhà doanh nghiệp, nhưng thực tế sự liên kết đó chưa thật bền vững”. Theo ông Mạnh phân tích, sự không bền vững là ở chỗ doanh nghiệp ký kết hợp đồng với nông dân chưa có sự ràng buộc chặt chẽ, đồng thời sản phẩm bao tiêu với mức giá thấp hơn giá thị trường. Bên cạnh đó, nông dân chưa nâng cao nhận thức trong việc cần sản xuất theo đúng hợp đồng, nên vẫn còn trường hợp tùy tiện bán sản phẩm ra thị trường bên ngoài để thu lợi.

Nhằm thúc đẩy sự phát triển của sản xuất nông nghiệp, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người nông dân trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa, liên kết “4 nhà” trong sản xuất nông nghiệp cần tiếp tuc được thực hiện hiệu quả hơn nữa. Muốn vậy, trong những năm tới, vai trò của tổ chức Hội Nông dân các cấp cần được phát huy mạnh hơn. Các cấp hội nắm bắt kịp thời nhu cầu của nông dân, định hướng, khuyến khích nông dân thực hiện tốt mô hình liên kết “4 nhà”, đồng thời đóng vai trò giám sát hoạt động của các bên trong quá trình thực hiện liên kết.

Hải An