Theo AFP, cảnh báo của LHQ được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Mỹ sẽ sớm tiến hành các cuộc không kích nhằm vào Syria vì vụ việc được cho là tấn công hóa học nhằm vào dân thường ở thị trấn Douma, Đông Ghouta khiến hàng chục người thiệt mạng hôm 7/4. Phát biểu của ông Trump được đưa ra nhằm đáp trả cảnh báo từ đại sứ Nga tại Beirut cho rằng Nga sẽ bắn rơi tên lửa và cả bệ phóng tên lửa của Mỹ tại Syria.
Theo Người phát ngôn Nhà Trắng Sarah Sanders, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis và Giám đốc CIA Mike Pompeo ngày 11/4 đã có cuộc gặp tại Nhà Trắng để thảo luận về các phương án có thể thực hiện tại Syria. Hồi năm ngoái, Mỹ đã không kích Syria bằng các tên lửa hành trình được bắn đi từ các tàu chiến của Mỹ ở Địa Trung Hải để trả đũa một nghi án tấn công hóa học tương tự.
Quân đội Nga đã bác bỏ thông tin về việc xảy ra tấn công bằng vũ khí hóa học, đồng thời cáo buộc tổ chức Mũ Trắng đã cung cấp thông tin giả mạo về vụ việc. Tuy nhiên, người phát ngôn của ông Trump cũng đã bác bỏ thông tin này. “Cơ quan tình báo đã đưa ra thông tin cho thấy một bức tranh hoàn toàn khác. Tổng thống sẽ buộc Syria và Nga phải chịu trách nhiệm về vụ tấn công hóa học”, bà Sanders nói.
Những tranh cãi đã đẩy căng thẳng giữa Mỹ và Nga gia tăng. Cả 2 nước đến nay đều đã phủ quyết các dự thảo nghị quyết do nước đối phương soạn thảo nhằm tiến hành một cuộc điều tra quốc tế về việc sử dụng vũ khí hóa học. Trong bối cảnh Hội đồng Bảo an LHQ vẫn chưa tìm được giải pháp ngoại giao để giải quyết vấn đề, Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres ngày 11/4 cảnh báo rằng thời gian sắp không còn.
“Hôm nay, tôi đã gọi cho đại sứ của 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an để nhắc lại mối quan ngại sâu sắc của tôi về những rủi ro liên quan đến bế tắc hiện nay và nhấn mạnh về sự cần thiết phải tránh để tình hình vượt khỏi tầm kiểm soát”, ông Guterres cho hay. Các nước phản đối việc Mỹ hành động đơn phương đã kêu gọi tiến hành một cuộc họp khẩn kín tại Hội đồng Bảo an LHQ trong ngày 12/4 để thảo luận về tình hình.
Trong khi đó, tại Syria, Bộ quốc phòng Nga ngày 12/4 cho biết cờ Syria đã bay trên tòa nhà chính quyền Douma, cho thấy quân Chính phủ Syria đã giành lại quyền kiểm soát hoàn toàn khu vực từng do quân nổi dậy chiếm giữ. Còn Tổ chức giám sát nhân quyền Syria thì cho biết những phần tử nổi dậy còn lại tại khu vực đông Ghouta đã giao nộp vũ khí cho cảnh sát quân sự Nga và thủ lĩnh của nhóm này đã rời khỏi Ghouta.
Đến nay, ông Trump và các nhà lãnh đạo phương Tây đều tuyên bố sẽ đáp trả nhanh và mạnh mẽ vụ tấn công. Thủ tướng Anh Theresa May đã triệu tập cuộc họp khẩn của nội các trong ngày 12/4 còn Tổng thống Pháp Emmanuel Macron tuyên bố sẽ sớm đưa ra quyết định về phản ứng của Pháp trong những ngày tới. Trong bối cảnh đe dọa không kích từ phương Tây gia tăng, Syria tuyên bố đã mời Tổ chức cấm vũ khí hóa học (OPCW) tới hiện trường vụ tấn công để xác minh và OPCW cũng đã cho biết sẽ sớm triển khai nhóm điều tra tới Douma.
Mặc dù vậy nhưng giới chức Mỹ cho biết sẽ tự tìm hiểu tình hình. Hồi năm 2013, Damascus đã đồng ý giao nộp kho vũ khí hóa học của nước này để tránh Mỹ và Pháp không kích trả đũa cho một vụ việc được cho là tấn công bằng khí độc sarin.
