Lễ hội đua thuyền trên sông Trà Khúc trở thành di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Ngày 2/2 (mùng 5 Tết Nguyên đán), UBND TP Quảng Ngãi tổ chức Lễ công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với Lễ hội đua thuyền truyền thống xã Tịnh Long.

Trước đó, Lễ hội đua thuyền truyền thống xã Tịnh Long được Bộ VH-TT&DL công bố danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đối với tỉnh Quảng Ngãi.

Lễ hội đua thuyền xã Tịnh Long gắn liền với quá trình khai khẩn đất đai và lập làng từ cuối thế kỷ 16, đầu thế kỷ 17.

Lễ hội đua thuyền truyền thống xã Tịnh Long ra đời từ xa xưa, gắn với quá trình khai khẩn đất đai và lập làng định cư của người Việt từ cuối thế kỉ 16.

Các cụ cao niên ở địa phương cho biết, Lễ hội đua thuyền Tịnh Long do một người phụ nữ trong làng khởi xướng để Nhân dân vui chơi vào những ngày Tết cổ truyền. Khi bà mất, người dân lập miếu thờ, bà trở thành Thành hoàng làng. Hội đua thuyền được tổ chức để tỏ lòng kính trọng, biết ơn Thành hoàng có công xây dựng làng và cũng là lễ hội thể hiện đời sống văn hóa tinh thần của dân làng Sung Tích.

Xã Tịnh Long có 4 thôn, thuyền đua mỗi thôn trang trí theo hình tượng trong bộ tứ linh: Long, Lân, Quy, Phụng và được gìn giữ, thờ cúng tại Nhà thờ Long thuyền ở các thôn, nhân dân thường gọi với tên gọi tôn kính “Ông Ghe”. Đến khi tổ chức lễ hội đua thuyền, Ban tế tự cùng Nhân dân trong thôn lễ tế, xin phép thần linh được “hạ thủy”, đưa thuyền ra bến luyện tập và tham gia cuộc đua.

Lễ hội đua thuyền xã Tịnh Long thu hút rất đông sự tham gia của người dân xã Tịnh Long nói riêng và Quảng Ngãi nói chung.

Lễ hội đua thuyền xã Tịnh Long được tổ chức 2 năm/lần, vào những dịp đầu Xuân đã thu hút đông đảo người dân tham gia, tạo nên không khí sinh hoạt lễ hội sôi nổi trong những ngày Tết Nguyên đán của nhân dân xã Tịnh Long nói riêng và Quảng Ngãi nói chung.

Lễ hội là nét đẹp văn hóa độc đáo, gắn bó mật thiết trong đời sống của cư dân sống ở vùng hạ lưu sông Trà Khúc; là một hoạt động văn hóa tín ngưỡng truyền thống của cư dân nông nghiệp, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng sinh sôi phát triển, dân cư an lạc; đồng thời kết nối tinh thần đoàn kết yêu thương trong nhân dân, khơi dậy tinh thần tập luyện thể dục thể thao, rèn luyện sức khỏe, phấn đấu xây dựng quê hương giàu đẹp.

Phát biểu tại lễ công bố, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Hoàng Giang nhấn mạnh, Lễ hội đua thuyền xã Tịnh Long được đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là dịp để tôn vinh giá trị di sản văn hóa với sức sống mãnh liệt, trường tồn với thời gian; tôn vinh những nỗ lực thầm lặng, bền bỉ của cộng đồng dân cư trong việc bảo tồn, phát huy giá trị của di sản; thúc đẩy trách nhiệm trao truyền di sản giữa các thế hệ và thực hành di sản trong đời sống hiện nay.

Lễ hội đua thuyền xã Tịnh Long là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Theo ông Giang, việc khám phá di sản Lễ hội đua thuyền xã Tịnh Long trong khung cảnh sông nước hữu tình vùng hạ lưu sông Trà Khúc, gắn liền với thắng cảnh Thiên Mã, Cổ Lũy cô thôn, với cảnh sắc thiên nhiên và làng quê Tịnh Long yên bình tươi đẹp, kết nối cùng với những địa danh di tích văn hóa liền kề là cơ hội, tiềm năng lớn để phát triển du lịch của địa phương và cả khu vực ven biển Quảng Ngãi.

Chủ tịch tỉnh Quảng Ngãi giao Sở VH-TT&DL, UBND TP Quảng Ngãi và UBND xã Tịnh Long xây dựng các kế hoạch, chương trình cụ thể để bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa, nghi lễ của Lễ hội; duy trì và tổ chức Lễ hội thường niên; gắn kết sinh hoạt, góp phần quảng bá hình ảnh du lịch của Quảng Ngãi.