Theo đó, Lễ hội Bà Thu Bồn là một trong những nghi lễ văn hóa, tâm linh mang đậm dấu ấn đời sống tín ngưỡng dân gian của cư dân gắn với dòng sông Thu Bồn, mang màu sắc tín ngưỡng dân gian có từ bao đời, thể hiện khát vọng phồn vinh, cầu mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an.
Lễ hội được nhân dân xã Duy Tân tổ chức hằng năm từ mùng 10-2 đến 12-2 âm lịch với nhiều lễ, hội đặc sắc.
Phần lễ có lễ bài trí, lễ rước sắc, rước nước, lễ đại tế, lễ hoàn sắc. Phần hội có giải bóng chuyền, đua thuyền, hô hát bài chòi, trưng bày sản phẩm OCCOP và các sản vật quê hương, hội thi nữ công gia chánh, biểu diễn của đoàn dân ca kịch, thả hoa đăng.
 |
Lăng bà Thu Bồn ở xã Duy Tân, huyện Duy Xuyên, Quảng Nam. |
Ông Trần Văn Tân - phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam cho hay, lễ hội Bà Thu Bồn được bộ công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là sự kiện rất quan trọng trong Năm du lịch quốc gia năm 2022.
Tỉnh cũng ghi nhận sự nỗ lực của người dân, chính quyền trong việc bảo tồn và phát huy lễ hội này trong nhiều năm qua, giữ gìn và phát huy giá trị di sản văn hóa tín ngưỡng dân gian được lưu truyền từ ngàn đời.
Được biết, có rất nhiều truyền thuyết về Bà, trong đó có một truyền thuyết Bà là nữ tướng người Chăm xinh đẹp, có tài điều binh khiển tướng, từng chinh chiến nhiều trận mạc.
Trong một lần giao chiến, đến lúc thế cùng lực kiệt, Bà gieo mình xuống dòng sông để tuẫn tiết, xác Bà trôi theo dòng nước về dưới miền xuôi. Bà Thu Bồn được vua triều Nguyễn ban sắc phong là “Mỹ đức thục hạnh Bô Bô phu nhân thượng đẳng thần”.
Lăng Bà được dân làng xây dựng ở làng Thu Bồn Đông, xã Duy Tân, huyện Duy Xuyên. Hằng năm người dân tổ chức lễ tế giỗ Bà trang trọng với mong muốn cầu cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.
