Thời gian gần đây, nhiều người xôn xao với tin đồn sở giao dịch vàng có thể được thành lập tại Việt Nam trong năm tới. Trước đó, nhiều ngân hàng, chuyên gia đã kiến nghị về giải pháp này, ngay cả Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cũng tỏ ra khá đồng thuận với việc cần thiết có Sở giao dịch vàng.
Trong tuần này, tại cuộc họp của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia sẽ bàn đến việc tập hợp các ý kiến, đưa ra cơ sở lập luận và kiến nghị Chính phủ về việc thành lập sở giao dịch này trong năm sau.
Theo tiến sĩ Lê Thẩm Dương, Trưởng khoa Quản trị kinh doanh, ĐH Ngân hàng TP HCM: “Đây là đề xuất từ một định chế tài chính, nên tôi nghĩ là không dễ một sớm một chiều đưa ra quyết định và triển khai được. Việc này cần có sự thống nhất và vào cuộc của các bộ ngành để từng bước thực hiện, nếu kiến nghị được Chính phủ chấp thuận”.
Hoàn toàn đồng tình với đề xuất này, ông Dương so sánh, giống như chứng khoán, nếu có các sàn giao dịch thì phải có sở giao dịch và Ủy ban chứng khoán Nhà nước điều hành, quản lý. Vậy muốn mở các sàn giao dịch vàng thì cũng phải thành lập sở giao dịch để kiểm tra, giám sát các hoạt động của sàn vàng.
Thực tế tại Việt Nam, thị trường vàng và ngoại tệ đang hoạt động khá tự phát, tự do. Với ngoại tệ, đặc biệt là đồng USD, từ lâu đã tồn tại hai thị trường và hai tỷ giá, tỷ giá tại các ngân hàng và trên “chợ đen”. Đối với vàng, dù mức chênh lệch giá tại các ngân hàng và trên thị trường tự do không lớn như USD, song không ít lần vàng cũng bị “làm giá”.
Trong tuần này, tại cuộc họp của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia sẽ bàn đến việc tập hợp các ý kiến, đưa ra cơ sở lập luận và kiến nghị Chính phủ về việc thành lập sở giao dịch này trong năm sau.
Theo tiến sĩ Lê Thẩm Dương, Trưởng khoa Quản trị kinh doanh, ĐH Ngân hàng TP HCM: “Đây là đề xuất từ một định chế tài chính, nên tôi nghĩ là không dễ một sớm một chiều đưa ra quyết định và triển khai được. Việc này cần có sự thống nhất và vào cuộc của các bộ ngành để từng bước thực hiện, nếu kiến nghị được Chính phủ chấp thuận”.
Hoàn toàn đồng tình với đề xuất này, ông Dương so sánh, giống như chứng khoán, nếu có các sàn giao dịch thì phải có sở giao dịch và Ủy ban chứng khoán Nhà nước điều hành, quản lý. Vậy muốn mở các sàn giao dịch vàng thì cũng phải thành lập sở giao dịch để kiểm tra, giám sát các hoạt động của sàn vàng.
Thực tế tại Việt Nam, thị trường vàng và ngoại tệ đang hoạt động khá tự phát, tự do. Với ngoại tệ, đặc biệt là đồng USD, từ lâu đã tồn tại hai thị trường và hai tỷ giá, tỷ giá tại các ngân hàng và trên “chợ đen”. Đối với vàng, dù mức chênh lệch giá tại các ngân hàng và trên thị trường tự do không lớn như USD, song không ít lần vàng cũng bị “làm giá”.
 |
| Việc lập sở giao dịch vàng là vấn đề của cả một định chế tài chính, nên không dễ một sớm một chiều đưa ra quyết định và triển khai được. (Ảnh: Đan Thanh) |
Chẳng hạn như chênh lệch giữa giá mua và bán có lúc lên tới 1 – 2 triệu đồng mỗi lượng, hay giá trong nước có khi được đẩy cao hơn giá thế giới quy đổi đến 3 triệu đồng một lượng. Doanh nghiệp lúc “hứng” lên thì tự cho mình cái quyền đóng cửa, không mua vàng của dân, như thời điểm sốt vàng tháng 11/2009.
“Việc thành lập Sở giao dịch vàng là giải pháp đáng hoan nghênh, giúp thị trường minh bạch hơn và giá cả đi vào tầm kiểm soát hơn. Biến động giá vàng, USD ảnh hưởng rất lớn tới các vấn đề kinh tế, như huy động và lãi suất tiền gửi và cho vay của ngân hàng, tình hình sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp… Một khi hoạt động giao dịch vàng được đưa vào tầm kiểm soát thì giá cả sẽ ổn định hơn, tránh được cảnh người dân, tổ chức đua nhau ôm vàng khiến một lượng tiền đáng lẽ phải được lưu thông qua hệ thống ngân hàng hay hoạt động sản xuất kinh doanh thì bị “chôn” vào vàng”, tiến sĩ Dương nói.
Còn Phó tổng giám đốc Công ty vàng bạc đá quý SJC Hà Nội, ông Lưu Quang Điền, cho rằng, dù việc thành lập Sở giao dịch vàng không phải là tin vui đối với nhiều doanh nghiệp kinh doanh, xuất nhập khẩu kim loại quý, “song về cơ bản tôi ủng hộ đề xuất này”.
“Những doanh nghiệp làm ăn manh mún, chụp giật thì chỉ mong thị trường càng mập mờ, lỏng lẻo càng tốt, bởi họ sẽ có cơ hội làm giá, hốt lời. Song chúng tôi thì luôn mong muốn thị trường ngày càng minh bạch và có chế tài cụ thể. Tuy nhiên, một điều tôi băn khoăn là người dân thường quen với việc mua bán vàng trao tay như mua mớ rau, mớ thịt, không phải ai cũng có đủ năng lực giao dịch vàng qua sàn. Bên cạnh đó, thói quen tích trữ vàng trong dân khó mà bỏ được, thế nên những quy định mới nếu không cụ thể và phù hợp thì sẽ rất “kén” khách. Vì thế, việc thành lập Sở giao dịch vàng và đưa ra những chế tài quản lý, giám sát phù hợp, hiệu quả với tình hình Việt Nam là điều không hề đơn giản chút nào”, ông Điền phân tích.
Trước đây, Việt Nam từng có nhiều sàn vàng hoạt động, song chưa có một cơ quan nào chính thức đứng ra quản lý các sàn này, dẫn đến nhiều hệ quả tiêu cực. Bộ Tài chính cũng từng tính toán đưa mô hình sàn vàng vào hoạt động và quản lý, đánh thuế. Thế nhưng do chưa triển khai được, các sàn vàng đã bị dẹp bỏ từ hồi đầu năm nay.
Nếu Sở giao dịch vàng được đồng ý thành lập, theo ông Nguyễn Đình Trúc, Giám đốc Công ty vàng bạc Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, một trong những đơn vị từng đề xuất ý kiến này, theo đề xuất, sở sẽ được đặt tại 2 địa điểm, Hà Nội và TP HCM. Những cá nhân, doanh nghiệp có vàng, có nhu cầu mua bán vàng sẽ đăng ký lưu ký vàng trên tài khoản của Sở giao dịch và đặt các lệnh mua bán thông qua hệ thống giao dịch tại sở.
Bên cạnh đó, sở giao dịch vàng cũng sẽ phát hành các chứng chỉ vàng dựa trên lượng vàng ký quỹ của các ngân hàng và các doanh nghiệp, qua đó hạn chế việc tích trữ và mua bán vàng vật chất, nguyên nhân chính gây rối loạn thị trường nhiều năm nay.
Theo Đan Thanh
Đất Việt
